Tại Sao Cần Hút Chân Không Máy Lạnh Khi Lắp đặt? Hướng Dẫn Thực Hiện

Khi lắp đặt máy lạnh, nhiều người thường chỉ chú trọng đến việc gắn dàn nóng, dàn lạnh và nạp gas, mà quên mất một bước cực kỳ quan trọng, hút chân không máy lạnh. Đây là công đoạn giúp loại bỏ hoàn toàn không khí và hơi ẩm bên trong ống đồng, đảm bảo hiệu suất hoạt động của máy và tuổi thọ lâu dài. Vậy chính xác thì hút chân không là gì, tại sao cần thực hiện, và cách làm đúng chuẩn ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Hút chân không máy lạnh là gì?

Hút chân không máy lạnh là quá trình loại bỏ toàn bộ không khí, hơi ẩm, tạp chất hoặc khí không mong muốn ra khỏi hệ thống ống dẫn gas và dàn lạnh trước khi nạp gas lạnh. Việc này được thực hiện bằng máy hút chân không chuyên dụng, giúp tạo ra môi trường chân không trong hệ thống.

Mục tiêu chính của quá trình này là:

Đảm bảo hệ thống kín tuyệt đối, không có không khí hoặc hơi nước còn sót lại.
Tối ưu hiệu suất làm lạnh, giúp gas lưu thông đều và ổn định.
Bảo vệ linh kiện bên trong máy lạnh như block, van tiết lưu, dàn trao đổi nhiệt.

Nếu bỏ qua bước hút chân không, hơi ẩm trong ống đồng có thể kết hợp với gas lạnh tạo ra axit, ăn mòn linh kiện kim loại bên trong, khiến máy lạnh nhanh hỏng hoặc giảm hiệu quả hoạt động rõ rệt.

Loại máy lạnh nào cần hút chân không khi lắp đặt?

Trên thực tế, tất cả các loại máy lạnh, dù là máy lạnh treo tường, tủ đứng, âm trần hay máy lạnh inverter, đều cần được hút chân không trước khi nạp gas. Tuy nhiên, mức độ quan trọng có thể khác nhau:

Máy lạnh inverter (biến tần): Bắt buộc phải hút chân không kỹ lưỡng. Hệ thống điều khiển gas của dòng inverter rất nhạy cảm, nếu còn không khí hoặc hơi ẩm, cảm biến áp suất sẽ sai lệch, khiến máy báo lỗi hoặc ngắt liên tục.
Máy lạnh cơ thông thường: Vẫn nên hút chân không, dù có thể hoạt động tạm thời mà không hút. Tuy nhiên, về lâu dài, hiệu suất làm lạnh sẽ kém và tiêu tốn điện năng hơn.
Máy lạnh trung tâm hoặc multi: Quá trình lắp đặt phức tạp, hệ thống ống dài, nên việc hút chân không là bắt buộc để đảm bảo độ kín và tuổi thọ hệ thống.

Tóm lại, dù là máy lạnh dân dụng hay công nghiệp, hút chân không luôn là bước không thể bỏ qua nếu muốn máy hoạt động bền bỉ, tiết kiệm điện và tránh rủi ro hư hỏng sớm.

Không hút chân không máy lạnh có sao không?

Bỏ qua bước hút chân không máy lạnh tưởng như tiết kiệm thời gian, nhưng thực chất lại tiềm ẩn rất nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Dưới đây là một số rủi ro thường gặp:

Giảm hiệu suất làm lạnh: Không khí và hơi ẩm còn sót trong ống đồng khiến gas lạnh không thể lưu thông trơn tru. Khi đó, nhiệt độ làm lạnh giảm, thời gian đạt nhiệt độ mong muốn lâu hơn, tiêu tốn điện năng đáng kể.
Tăng nguy cơ hư hỏng block (máy nén): Hơi ẩm có thể ngưng tụ, kết hợp với gas và dầu bôi trơn bên trong block, tạo ra axit ăn mòn các chi tiết kim loại. Lâu dần, block dễ bị kẹt piston hoặc cháy cuộn dây, dẫn đến hỏng nặng và chi phí sửa chữa cao.
Dễ rò rỉ gas và lỗi hệ thống: Không khí trong đường ống làm sai lệch áp suất, khiến cảm biến của máy lạnh nhận tín hiệu không chính xác. Một số máy lạnh inverter sẽ tự động ngắt hoạt động hoặc báo lỗi để bảo vệ hệ thống.
Tuổi thọ máy giảm nhanh: Bụi bẩn, ẩm và khí lạ tích tụ lâu ngày khiến dàn nóng và dàn lạnh xuống cấp nhanh chóng, làm giảm tuổi thọ tổng thể của máy. Vì vậy, hút chân không là yêu cầu bắt buộc trong quy trình lắp đặt đúng kỹ thuật, đặc biệt với các dòng máy lạnh đời mới.

Các bước hút chân không máy lạnh đúng chuẩn

Để hút chân không máy lạnh hiệu quả, kỹ thuật viên cần thực hiện theo quy trình tiêu chuẩn dưới đây, đảm bảo an toàn và đạt độ kín tối đa cho hệ thống.

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ

Trước khi tiến hành, cần chuẩn bị đầy đủ các thiết bị sau:

Máy hút chân không (vacuum pump)
Đồng hồ đo gas lạnh (manifold gauge)
Dây nối và đầu nối chuyên dụng
Nguồn điện ổn định

Mua Hàng với Shopee

Đảm bảo tất cả thiết bị hoạt động tốt, không bị rò rỉ và phù hợp với loại gas mà máy lạnh sử dụng (R32, R410A, R22…).

Bước 2: Kết nối thiết bị hút chân không

Đây là bước quan trọng để thiết lập đường dẫn chân không đúng kỹ thuật, giúp máy hút có thể loại bỏ hoàn toàn không khí và hơi ẩm trong hệ thống ống đồng.

Xác định cổng nạp gas của máy lạnh: Trên dàn nóng (outdoor unit) của máy lạnh sẽ có hai van, cổng nạp gas thường nằm trên van đường nhỏ, được đậy bằng nắp kim loại hoặc nhựa.

Van ống gas lớn (đường hút)
Van ống gas nhỏ (đường đẩy)

Lắp đặt đồng hồ đo gas (Manifold Gauge):

Gắn đầu dây màu xanh của đồng hồ vào van hút (Low Pressure) trên dàn nóng.
Đầu dây màu đỏ (nếu có) để trống hoặc gắn vào đường cao áp nếu cần kiểm tra song song.
Dây màu vàng giữa đồng hồ kết nối với đầu hút của máy hút chân không.

Kiểm tra độ kín của các đầu nối:

Dùng tay siết chặt các khớp nối, đảm bảo không có khe hở.
Có thể bôi thêm chút dầu lạnh chuyên dụng ở ren nối để tăng độ kín khí.
Đảm bảo van đồng hồ ở trạng thái đóng hoàn toàn trước khi bật máy hút.

Kiểm tra dây nối và nguồn điện:

Dây hút chân không không được gập, xoắn hoặc rò rỉ.
Đảm bảo nguồn điện cấp cho máy hút ổn định (thường 220V), tránh sụt áp trong quá trình vận hành.

Mẹo nhỏ: Một số thợ lắp chuyên nghiệp thường dùng bình nitơ để thổi sạch bụi hoặc tạp chất trong ống đồng trước khi kết nối thiết bị hút chân không, giúp tăng độ chính xác và giảm thời gian hút.

Bước 3: Bắt đầu hút chân không

Sau khi đã kết nối đầy đủ, bắt đầu quá trình tạo chân không cho hệ thống.

Mở van đồng hồ và khởi động máy hút:

Mở van xanh (Low Pressure) trên đồng hồ đo gas.
Bật máy hút chân không để bắt đầu hút khí trong ống đồng ra ngoài.
Bạn sẽ nghe thấy tiếng máy hút hoạt động đều, và kim áp suất trên đồng hồ sẽ dần dần hạ xuống dưới mức 0.

Theo dõi áp suất:

Tiếp tục hút cho đến khi kim đồng hồ đạt mức -760 mmHg (tương đương -1 bar hoặc -30 inHg trên thang đo khác).
Quá trình này thường kéo dài 15–30 phút, tùy theo chiều dài đường ống và công suất máy hút.

Giữ máy hút hoạt động thêm 5 phút khi đạt mức chuẩn:

Dù đã đạt mức -760 mmHg, bạn nên giữ máy hút chạy thêm vài phút để đảm bảo hơi ẩm ngưng tụ còn sót lại được loại bỏ hoàn toàn.

Tắt máy hút và kiểm tra độ kín:

Đóng van xanh trên đồng hồ.
Tắt máy hút chân không và quan sát đồng hồ trong 10–15 phút.
Nếu kim áp suất giữ nguyên ở mức -760 mmHg, hệ thống kín hoàn toàn.
Nếu kim tăng trở lại về 0, có thể có rò rỉ khí ở mối nối, cần siết lại hoặc kiểm tra bằng nước xà phòng để xác định vị trí rò.

Lưu ý quan trọng: Không nên ngắt máy hút hoặc mở van gas khi áp suất chưa đạt chuẩn, vì khi đó hơi ẩm và không khí vẫn còn trong hệ thống.

Bước 4: Ngắt máy hút và nạp gas

Khi đã đảm bảo hệ thống kín và đạt chân không ổn định, chuyển sang bước nạp gas lạnh, bước quan trọng để máy hoạt động đúng công suất.

Đóng van đồng hồ và tắt máy hút:

Đảm bảo các van trên đồng hồ đều ở trạng thái đóng, tránh không khí lọt ngược lại vào hệ thống.
Ngắt nguồn điện máy hút, tháo dây màu vàng nối với máy hút ra.

Kết nối dây màu vàng với bình gas lạnh:

Gắn dây này vào van nạp gas của bình gas lạnh.
Đặt bình gas thẳng đứng để gas lỏng không tràn vào ống (vì chỉ cần nạp gas hơi ở giai đoạn đầu).

Xả khí trong dây nạp:

Mở nhẹ van gas trên bình trong vài giây để đẩy không khí trong dây ra ngoài, sau đó đóng lại.
Mục đích là đảm bảo không khí bên ngoài không lọt vào đường gas.

Nạp gas vào hệ thống:

Bộ phát wifi 4G di động mini ROOSEE M610, chuẩn wifi 6

Mở từ từ van xanh (Low Pressure) để gas đi vào hệ thống.
Theo dõi đồng hồ đo áp suất cho đến khi đạt giá trị tiêu chuẩn (tùy loại gas và hãng máy).
Khi đạt áp suất mong muốn, đóng van lại và ngắt bình gas.

Tháo thiết bị và siết chặt nắp van gas:

Tháo dây nạp, lắp nắp đậy kín lên các cổng gas để tránh rò rỉ.
Dùng xà phòng hoặc dung dịch chuyên dụng quét quanh van để kiểm tra xem có rò khí không.

Mẹo kiểm tra nhanh: Nếu dàn lạnh thổi hơi mát đều sau vài phút vận hành, và áp suất đồng hồ ổn định, chứng tỏ quá trình hút chân không và nạp gas đã đạt chuẩn.

Bước 5: Kiểm tra hoạt động của máy lạnh

Sau khi hoàn tất hút chân không và nạp gas, bạn cần kiểm tra toàn bộ hệ thống để đảm bảo máy vận hành ổn định.

Bật máy lạnh ở chế độ làm lạnh (Cool):

Cài đặt nhiệt độ thấp hơn môi trường khoảng 5°C.
Quan sát máy khởi động, quạt dàn lạnh quay đều, không báo lỗi.

Theo dõi dàn nóng:

Sau 3–5 phút, block nén bắt đầu hoạt động, quạt dàn nóng quay.
Kiểm tra đường ống gas: Ống nhỏ (đẩy) hơi ấm; ống lớn (hút) bắt đầu có hiện tượng đọng sương.

Đo áp suất và dòng điện:

Sử dụng đồng hồ đo gas để kiểm tra áp suất hoạt động.
So sánh với thông số kỹ thuật của hãng (thường in trên tem dàn nóng).
Nếu áp suất thấp → thiếu gas; nếu quá cao → nạp dư gas.

Kiểm tra âm thanh và độ rung:

Đảm bảo máy chạy êm, không có tiếng kêu lạ hay rung mạnh ở block.
Nếu có, kiểm tra lại ống đồng hoặc chân đế dàn nóng.

Đánh giá hiệu suất làm lạnh:

Sau 10–15 phút, nhiệt độ trong phòng phải giảm rõ rệt.
Gió ra từ dàn lạnh mát đều, không có mùi lạ hay hơi ẩm quá mức.

Nếu tất cả thông số đều ổn định, quy trình hút chân không – nạp gas – lắp đặt hoàn tất thành công. Máy lạnh sẵn sàng vận hành hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.

Một số lưu ý khi thực hiện hút chân không

Để đảm bảo quá trình hút chân không máy lạnh diễn ra an toàn và hiệu quả nhất, bạn cần lưu ý những điểm sau:

Không sử dụng máy bơm nạp gas thay cho máy hút chân không: Một số thợ nghiệp dư thường dùng máy nạp gas để hút chân không tạm thời. Tuy nhiên, thiết bị này không thể tạo ra mức chân không đủ sâu, dẫn đến hiệu quả kém. Hãy luôn dùng vacuum pump chuyên dụng.

Không rút ngắn thời gian hút: Dù máy hút có công suất cao, bạn vẫn nên để hoạt động ít nhất 15 phút để đảm bảo hơi ẩm bay hơi hoàn toàn. Thời gian quá ngắn sẽ khiến nước ngưng tụ lại bên trong hệ thống.

Kiểm tra kín khí thật kỹ trước khi nạp gas: Trước khi nạp gas, hãy để hệ thống ở trạng thái chân không ít nhất 10 phút. Nếu kim đồng hồ không nhúc nhích, mới được phép nạp gas. Bất kỳ sự thay đổi áp suất nào cũng có thể gây ra rò rỉ sau này.

Hút chân không cả khi thay gas hoặc di dời máy lạnh: Không chỉ khi lắp đặt mới, mà khi thay gas, vệ sinh hệ thống, hoặc di chuyển máy lạnh sang vị trí khác, bạn cũng nên hút chân không lại để đảm bảo đường ống sạch sẽ, không còn hơi ẩm.

Nên thuê kỹ thuật viên chuyên nghiệp: Nếu bạn không có kinh nghiệm hoặc dụng cụ chuyên dụng, tốt nhất hãy thuê đội thợ có tay nghề. Họ có thể kiểm tra, hút chân không, nạp gas và đảm bảo toàn bộ quy trình đạt chuẩn kỹ thuật.

Tạm kết

Như vậy, hút chân không máy lạnh không chỉ là một bước phụ, mà là yếu tố quyết định độ bền, hiệu suất và tuổi thọ của máy lạnh. Việc bỏ qua công đoạn này có thể khiến máy lạnh nhanh hỏng, tốn điện và làm lạnh kém hiệu quả. Khi lắp đặt hoặc bảo trì máy lạnh, hãy luôn yêu cầu kỹ thuật viên thực hiện hút chân không đúng chuẩn bằng thiết bị chuyên dụng. Một quy trình nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn, giúp bạn tận hưởng không gian mát lạnh bền lâu và tiết kiệm năng lượng. Hãy theo dõi Hoàng Hà Mobile để tìm hiểu nhiều mẹo vặt cuộc sống hữu ích.

XEM THÊM: