Xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo toàn dân sẽ là cốt lõi tạo lên thành công

Ngày 21/4, tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2025.

Chủ đề hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2025 là: “Đổi mới sáng tạo – Nghĩ khác, Làm khác để tốt hơn”; “Đổi mới sáng tạo – Doanh nghiệp tiên phong – Quốc gia thịnh vượng”; “Đổi mới sáng tạo toàn dân – Chuyển đổi số toàn diện – Vì cuộc sống tốt đẹp hơn”.

Phát biểu tại Lễ hưởng ứng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, với Việt Nam, Ngày Sáng tạo và Đổi mới 21/4 không chỉ là ngày của nhà khoa học hay doanh nghiệp công nghệ, mà còn là ngày để tôn vinh tư duy sáng tạo của mọi người trong mọi ngành, mọi lĩnh vực, khuyến khích tinh thần “dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới” trong toàn xã hội, kết nối sáng tạo và đổi mới với phát triển bền vững.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Lễ hưởng ứng.

Đổi mới sáng tạo không cần đầu tư các phòng lab, mà cần tư duy đổi mới và văn hóa đổi mới. Đây chính là con đường khả thi hơn cho các nước chưa đủ tiềm lực nghiên cứu sâu nhưng có năng lực tổ chức, thích nghi và sáng tạo xã hội.

Theo Bộ trưởng, các nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra, đổi mới sáng tạo là chìa khoá để các nước đang phát triển thoát bẫy thu nhập trung bình. Đổi mới sáng tạo là cửa ngách mang tính chiến lược để các nước đang phát triển rút ngắn khoảng cách, tối ưu các nguồn lực hạn chế, và tạo ra giá trị thực tiễn từ những gì sẵn có để phát triển nhanh.

Chúng ta cần tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mà ở đó, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, người dân có thể sáng tạo trong điều kiện thực tế của mình, Nhà nước hỗ trợ môi trường, thể chế và động lực để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan tỏa.

Trong đó, văn hóa đổi mới là văn hóa không ngừng học hỏi, thử nghiệm, cải tiến và thích ứng. Đổi mới sáng tạo không cần phải đao to búa lớn. Phần Lan là một quốc gia đổi mới thầm lặng, học hỏi liên tục và cải tiến vi mô. Đó là một xã hội học hỏi, cải tiến liên tục, là một xã hội đổi mới sáng tạo toàn dân. Phần Lan nói, cải tiến nhỏ từ 5 triệu người dân còn giá trị hơn phát minh từ 500 nhà khoa học, nói theo cách này thì cải tiến nhỏ từ 100 triệu người Việt Nam sẽ không kém gì từ 10.000 nhà khoa học.

Để hiện thực hóa mục tiêu biến đổi mới sáng tạo thành lối sống, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết Bộ Khoa học và Công nghệ đã được giao nhiệm vụ xây dựng đề án Quốc gia khởi nghiệp, với trọng tâm là hình thành văn hóa đổi mới sáng tạo trong toàn dân. Điều này bao gồm việc khuyến khích tư duy khám phá, chấp nhận thất bại như một phần của quá trình sáng tạo, và tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mà ở đó mọi ý tưởng đều có cơ hội được hiện thực hóa.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thăm không gian trưng bày sản phẩm đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.

Bộ trưởng cũng đặc biệt nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số toàn diện trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Môi trường số được xem là “mảnh đất màu mỡ” để các ý tưởng sáng tạo nảy mầm và phát triển nhanh chóng, không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.

“Người Việt Nam phát huy tiềm năng lớn nhất khi một hoạt động được chuyển thành phong trào toàn dân, từ kháng chiến đến đổi mới kinh tế, từ giáo dục đến chuyển đổi số. Đây là sức mạnh văn hoá – xã hội rất đặc trưng và phải được xem là trụ cột trong chiến lược phát triển đổi mới sáng tạo quốc gia”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng, việc xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo toàn dân sẽ là cốt lõi tạo lên thành công của công cuộc đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam mà Trung ương Đảng, mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát động.

Theo bà Pauline Tamesis – Điều phối viên Thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam, với Nghị quyết số 57-NQ/TƯ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo được coi là ưu tiên chiến lược hàng đầu của Việt Nam trên con đường hướng tới vị thế thu nhập cao vào năm 2045 là một tín hiệu mạnh mẽ.

Liên hợp quốc luôn tự hào hỗ trợ Việt Nam bằng cách: Cung cấp các phân tích và tư vấn chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo (AI) có đạo đức và giúp củng cố khuôn khổ quản trị; đồng phát triển các dự án tích hợp AI vào các dịch vụ của chính phủ; đầu tư vào giáo dục, đào tạo kỹ năng xanh và kỹ thuật số cũng như các con đường việc làm, đồng thời thúc đẩy sự hòa nhập – đặc biệt là đối với phụ nữ, dân tộc thiểu số và người khuyết tật tại Việt Nam.

Tại buổi lễ, nhiều câu chuyện về đổi mới sáng tạo được đại diện các doanh nghiệp, các bạn sinh viên chia sẻ đồng thời các đơn vị phát động chuỗi các nhiệm vụ, hoạt động sẽ triển khai trong thời gian tới nhằm thúc đẩy mạnh mẽ đổi mưới sáng tạo trong mọi cơ quan, tổ chức và nhân dân.