Sáng 5-6, tại phiên thảo luận thứ hai của Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 do Báo Người Lao Động tổ chức với chủ đề “Kinh tế tư nhân: Gỡ rào cản – Giao trọng trách”, ông Nguyễn Tử Quảng, Tổng giám đốc Tập đoàn BKAV, chia sẻ lý do vì sao dù đầy tâm huyết và tiềm lực nhưng chưa thể vươn tầm trở thành một “Big Tech” (tạm dịch: gã khổng lồ công nghệ).

Theo ông Quảng, vấn đề không phải nằm ở năng lực của con người. Ông cho hay bản thân đã bắt đầu làm phần mềm từ năm 1995, vì vậy hiểu rất rõ về năng lực của người Việt Nam, thuộc nhóm dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này.

Ông dẫn ví dụ về sự ra đời của ChatGPT đã khiến cả thế giới “náo loạn” và được so sánh là một dấu mốc lịch sử, không thua kém việc con người phát hiện ra lửa. Trong công nghệ mang tính cách mạng đó, có hai công nghệ do người Việt Nam là tác giả hoặc đồng tác giả.

Nhắc lại trường hợp Bphone, sàn phẩm điện thoại “made in Việt Nam” do Tập đoàn BKAV ra mắt cách đây 10 năm, ông Quảng nhấn mạnh đây là một sản phẩm có thể so sánh ngang tầm với Apple, Samsung, dù mỗi hãng có những thế mạnh riêng.

Ông Quảng cho hay BKAV đã ký kết với hơn 300 nhà cung ứng để sản xuất điện thoại. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng BKAV vẫn chưa thể trở thành một “Big Tech”.

Về nguyên nhân này, ông Quảng cho rằng vấn đề không nằm ở con người hay năng lực, mà ở môi trường phát triển. Các doanh nghiệp tư nhân như BKAV có thể đầu tư hàng nghìn tỉ đồng cho nghiên cứu và phát triển, họ có quyền tự quyết định và có quyền chấp nhận rủi ro bởi đó là tiền của chính họ.

Ngược lại, ở khu vực công, việc đầu tư chỉ 100 triệu đồng mà thất bại có thể dẫn đến trách nhiệm hành chính, thậm chí hình sự. Điều đó dẫn đến việc đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ mới gặp rất nhiều hạn chế.

Ngoài ra, doanh nghiệp nhà nước thường có tư duy theo nhiệm kỳ nên rất khó để theo đuổi các chiến lược dài hạn về công nghệ. Vì thế, các sản phẩm mang tính đột phá khó có thể ra đời trong khu vực công như có thể xảy ra ở khu vực tư nhân.

Ông dẫn ví dụ các start-up công nghệ thành công như OpenAI hay DeepSeek – ban đầu chỉ là doanh nghiệp với vài chục nhân viên nhưng sau đó đã tạo ra sản phẩm khuynh đảo thế giới, mở rộng lên hàng nghìn nhân sự và tạo ra giá trị hàng ngàn tỉ USD.

Từ thực tế của BKAV và hiện nay, ông nhấn mạnh rằng người Việt Nam hoàn toàn có thể làm được điều đó. Nhưng để làm được, điều quan trọng nhất là cần có một môi trường kinh doanh công bằng.

“Với trải nghiệm và sự kiên nhẫn hơn hai thập kỷ trong lĩnh vực công nghệ, tôi tin rằng sự cạnh tranh bình đẳng là yếu tố then chốt để doanh nghiệp tư nhân Việt Nam phát triển mạnh mẽ”- ông Quảng nói.

Theo ông Quảng, cần xây dựng một hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, với các cơ chế và chính sách tạo ra một sân chơi công bằng cho mọi doanh nghiệp. Khi đó, doanh nghiệp Việt mới có cơ hội bứt phá, đóng góp thực sự vào sự phát triển của đất nước.