Lan tỏa các giá trị tư tưởng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Nhân dịp kỷ niệm 114 năm Ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp (25/8/1911 – 25/8/2025), ngày 17/3, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Cuộc đời và tư tưởng”.

Hội thảo thu hút sự tham gia của hơn 100 nhà khoa học, nhà nghiên cứu đến từ các viện, trường trong cả nước và đại diện gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Khai mạc hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lưu Văn Quyết, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nhìn nhận, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một hiện tượng đặc biệt, một vị tướng tài ba, trí thức cách mạng mẫu mực, nhà giáo, nhà văn hóa lớn, người suốt cuộc đời phụng sự vì lý tưởng độc lập dân tộc và hòa bình của nhân loại. Tư tưởng của Đại tướng là sự kết tinh truyền thống yêu nước, tinh thần dân chủ, khai sáng, hiện đại và một bản lĩnh tỉnh táo, nhân văn trước những thời khắc quyết định của lịch sử. Trong tư duy của ông, con người luôn là trung tâm, nhân dân là cội nguồn sức mạnh, giáo dục văn hóa trí thức là nền tảng vững chắc để kiến tạo một quốc gia phát triển bền vững.

Hội thảo là dịp để cộng đồng khoa học cùng nhìn lại, suy ngẫm và làm sáng rõ hơn những giá trị tư tưởng lớn lao mà Đại tướng để lại – những giá trị đã vượt ra ngoài khuôn khổ lịch sử quân sự, trở thành di sản tinh thần quý báu của dân tộc Việt Nam. Gần 150 tham luận đến từ nhiều viện nghiên cứu, trường đại học, học viện, các cơ quan Trung ương và địa phương trong cả nước là minh chứng rõ nét cho sức sống và ảnh hưởng sâu sắc của tư tưởng Đại tướng Võ Nguyễn Giáp trong nhiều lĩnh vực. Với tinh thần nghiên cứu nghiêm túc, những góc nhìn đa chiều, hội thảo góp phần làm phong phú thêm nền tảng lý luận cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời đại mới.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Cao Xuân Long, Trưởng Khoa Triết học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong những nhân vật kiệt xuất của lịch sử hiện đại Việt Nam. Ông không chỉ là Tổng Tư lệnh đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam, vị tướng huyền thoại của thế kỷ XX, mà còn là một nhà trí thức lớn, người học trò gần gũi và xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuộc đời và sự nghiệp của ông gắn liền với những dấu mốc quan trọng nhất của cách mạng Việt Nam từ những năm tháng đầu tiên dựng nước và giữ nước, đến công cuộc thống nhất và xây dựng đất nước trong hòa bình. Tên tuổi của Đại tướng đã đi vào lịch sử dân tộc như một biểu tượng sinh động và cảm động của lòng yêu nước, trí tuệ, bản lĩnh và nhân cách lớn.

Các bài tham luận gửi về hội thảo đã thể hiện tinh thần trách nhiệm khoa học, sự kính trọng và lòng ngưỡng mộ sâu sắc đối với Đại tướng, đồng thời phản ánh rõ nét chiều sâu tư tưởng, tầm vóc lý luận và giá trị thực tiễn mà cuộc đời và sự nghiệp của ông để lại cho hậu thế. Các bài viết tập trung ba nhóm chủ đề lớn: Cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong dòng chảy dịch sử dân tộc; tư tưởng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp – di sản tư tưởng – văn hóa to lớn của dân tộc Việt Nam; ý nghĩa và bài học lịch sử của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Các tham luận làm rõ những chặng đường chính yếu trong cuộc đời cách mạng của Đại tướng, từ một nhà giáo, nhà báo, trở thành người lãnh đạo quân đội, vị tướng tài ba, người chiến sĩ cách mạng kiên trung. Qua đó, các nhà nghiên cứu đã phân tích sâu sắc vai trò, vị trí và tầm ảnh hưởng đặc biệt của ông trong các giai đoạn then chốt của lịch sử hiện đại Việt Nam, đặc biệt là Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 và Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 – những chiến thắng có ý nghĩa quyết định trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.

Về tư tưởng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các tham luận cũng đã làm sáng rõ chiều sâu lý luận và thực tiễn trong tư tưởng quân sự, chiến lược, nghệ thuật chỉ huy, đặc biệt là nguyên lý “chiến tranh nhân dân” – một sáng tạo quân sự độc đáo trong lịch sử cách mạng thế giới. Trong đó, nhiều bài viết đi sâu khai thác những giá trị nhân văn, đạo đức cách mạng, bản lĩnh cá nhân của Đại tướng khi thi hành những mệnh lệnh mang tính bước ngoặt, đặc biệt là tinh thần chủ động và trách nhiệm khi thực hiện chỉ thị “Tướng quân tại ngoại” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các nhà khoa học còn phân tích phong cách lãnh đạo gần gũi, tinh thần học thuật nghiêm túc, tấm gương tự học suốt đời (từ một người dạy học trở thành nhà nghiên cứu có công trình sử học nổi tiếng như Tổng tập hồi ký Đại tướng Võ Nguyên Giáp) cho thấy sự kết hợp hài hòa giữa tầm vóc trí tuệ và đức độ cá nhân.

Về giá trị, ý nghĩa và bài học lịch sử, nhiều công trình nghiên cứu đã tiếp cận Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong tư cách là một nhân vật có tầm vóc toàn cầu, được giới nghiên cứu quốc tế xem là “huyền thoại sống của thế kỷ XX”, là biểu tượng cho sức mạnh của dân tộc nhỏ có thể chiến thắng những thế lực lớn mạnh hơn nhiều lần bằng ý chí, trí tuệ và lòng yêu nước. Từ đó, nhiều học giả kiến nghị cần nghiên cứu sâu và hệ thống hơn nữa về tư tưởng chiến lược, triết lý hành động và nhân cách của Đại tướng như một tài sản văn hóa, tinh thần đặc biệt trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới.

Các đại biểu nhấn mạnh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là hiện thân sống động của sự kết tinh giữa phẩm chất truyền thống và tinh thần hiện đại, giữa bản lĩnh quân sự và chiều sâu trí tuệ văn hóa. Đại tướng là minh chứng thuyết phục cho sức mạnh của con người khi trí tuệ được gắn kết chặt chẽ với lý tưởng dân tộc, khi đạo đức cách mạng đi liền với hành động cụ thể, quyết liệt, vì nhân dân, vì Tổ quốc.