Tiết lộ chấn động: OpenAI bị tố chơi xấu, ‘giả vờ’ đàm phán hợp tác sau đó lấy cắp ý tưởng cho ra sản phẩm y hệt, suýt chôn vùi một startup non trẻ

Giám đốc điều hành của một startup đã buộc OpenAI và cựu Giám đốc thiết kế của Apple – Sir Jony Ive – phải gỡ bỏ tài liệu quảng bá liên quan đến dự án thiết bị AI trị giá 6,4 tỷ USD. Chưa dừng lại ở đó, người này còn cáo buộc họ (tức phía OpenAI và Jony Ive) cố gắng “vùi dập” công ty của mình sau khi từng đàm phán khả năng hợp tác.

Jason Rugolo, nhà sáng lập startup iyO và cựu lãnh đạo của Google nói với Financial Times rằng anh bị “choáng váng” khi OpenAI ra mắt io – một dự án hợp tác với Jony Ive nhằm tạo ra thiết bị phần cứng AI mới. Trước đó, cả OpenAI và nhóm của Ive đều đã đàm phán với startup có tên gọi tương tự của Rugolo.

“Đây là câu chuyện về sự ăn hiếp doanh nghiệp – những công ty lớn cố vùi dập công ty nhỏ”, Rugolo nói. “Nếu chúng tôi không giành được lệnh cấm tạm thời, thông báo kia có thể đã giết chết chúng tôi”.

Tranh chấp thương hiệu diễn ra chỉ một tháng sau khi OpenAI công bố kế hoạch mua lại công ty phần cứng của Ive, trong nỗ lực tìm kiếm thiết bị thay thế smartphone để truy cập AI.

Cuối tuần qua, OpenAI đã gỡ một bài blog và video ngắn về thương vụ này, sau khi tòa án liên bang Mỹ ra lệnh cấm tạm thời hôm thứ sáu. OpenAI và LoveFrom (công ty thiết kế của Jony Ive) phủ nhận mọi hành vi vi phạm thương hiệu hoặc sai trái có chủ đích.

Theo các email do FT xem được, Rugolo từng giới thiệu iyO với CEO Sam Altman của OpenAI vào tháng 3: “Tôi muốn thuyết phục anh về việc đưa iyO vào OpenAI, và ra mắt sản phẩm iyO ONE như một thiết bị AI của OpenAI vào tháng 10”, Rugolo viết.

Cả hai đã có cuộc gọi video vào ngày 26/3 và tiếp theo là một buổi demo được lên lịch vào ngày 1/5 với Phó Chủ tịch sản phẩm của OpenAI – Peter Welinder, cùng với Tang Tan, cựu chuyên gia thiết kế cao cấp của Apple và hiện là lãnh đạo dự án io.

Ngày 23/5 – vài ngày sau khi dự án io được công bố – Rugolo đã gửi email cho Altman, hỏi Altman liệu ông có thực sự nghiêm túc và lạc quan về việc mua lại iyO không. Altman đã chuyển email cho Welinder, người trả lời nội bộ:

“Tôi không nghĩ có sự phù hợp, vì thiết bị của họ quá khác biệt và chưa hoạt động được. Họ mời chúng ta xem IP, nhưng tôi nghi ngờ có gì đáng giá. Tang biết kỹ sư của họ từ trước và không nghĩ chúng ta cần họ”.

Rugolo phản bác: “Tôi thật sự choáng váng: Một công ty làm điều tương tự, dùng đúng cái tên giống hệt… Họ biết rất rõ mình đang làm gì”.

OpenAI phản hồi: “Đây chỉ là một vụ tranh chấp thương hiệu vô căn cứ – không liên quan đến ý tưởng hay công nghệ bị đánh cắp. iyO đã demo một thiết bị vào tháng 5/2025 nhưng không hoạt động đúng cách và không đạt chuẩn. Jason Rugolo cũng biết rõ cái tên io nhưng không hề phản đối gì trước thời điểm công bố”.

iyO, được tách ra từ phòng thí nghiệm Moonshot của Google vào năm 2021, đã phát triển tai nghe AI thông minh có tên “iyO One”. Thiết bị này tích hợp trợ lý giọng nói giao tiếp và bộ ứng dụng tương tác bằng âm thanh.

Trong đơn kiện nộp đầu tháng này, iyO mô tả chuỗi các cuộc gặp giữa Rugolo, OpenAI và nhóm của Ive trước tháng 5.

Theo các email được tiết lộ, Tang Tan từng yêu cầu nhiều thành viên trong nhóm thử thiết bị iyO. Tan, Welinder và Evans Hankey – cựu lãnh đạo thiết kế Apple, nay làm việc với Ive – đã gặp lại iyO để xem demo sản phẩm.

“Họ từng nói về việc mua lại công ty chúng tôi”, Rugolo nói. “Họ biết hết, từ cấu trúc phần mềm trở đi. Tôi đã quá tin tưởng họ vì nghĩ chúng tôi thật sự đang hợp tác”.

Cuộc gặp này diễn ra 3 năm sau vòng liên hệ đầu tiên. Tháng 4/2022, iyO từng gặp Ryan Cohen, lãnh đạo quỹ đầu tư cá nhân Apollo Projects của Altman, cùng với Evan Sharp – đồng sáng lập Pinterest và hiện thuộc LoveFrom. Cả hai khi đó đều từ chối đầu tư.

Trong tuyên bố trước tòa, Altman cho rằng ông không biết đến Rugolo hay iyO vào năm 2023 khi thành lập io, và chỉ được liên hệ “đột ngột” qua email hồi tháng 3 năm nay, khi Rugolo tìm kiếm khoản đầu tư 10 triệu USD. Altman nói rằng ông chuyển tiếp Rugolo cho nhóm io như một hành động lịch sự để xem xét khả năng hợp tác.

Tang Tan trong lời khai cho biết ông gặp Rugolo theo đề nghị của bạn, rằng buổi demo thất bại, ông từ chối xem xét tài sản trí tuệ của công ty và cho rằng Rugolo “rất cần tiền mặt”.

Tang Tan còn tuyên bố: Rugolo đã đề nghị bán công ty với giá 200 triệu USD, và cáo buộc Rugolo đang lợi dụng vấn đề tên gọi io để ép buộc một thương vụ. Rugolo phủ nhận điều này và nói rằng đó có thể là sự hiểu lầm về các điều khoản đàm phán.

Rugolo cho biết startup của anh đang cố gắng gọi vốn mới để sản xuất thử 20.000 thiết bị, nhưng việc io được công bố đã ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình kêu gọi đầu tư.

Trong các hồ sơ tòa án, OpenAI, Altman và Ive lập luận rằng vụ kiện là “quá sớm”, vì io hiện chưa có sản phẩm nào ra mắt và “không có ngữ cảnh thị trường nào để đánh giá tranh chấp”. Họ cũng khẳng định sản phẩm đầu tiên của io không phải tai nghe nhét tai như iyO One.

Theo: Financial Times