Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đổi mới sáng tạo. Theo dự báo của IDC, AI có thể đóng góp thêm 19,9 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030.

Tại châu Á, Trung Quốc đã công bố kế hoạch trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về AI vào năm 2030, với mục tiêu xây dựng ngành công nghiệp AI trị giá 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ (gần 148 tỷ USD).

Tại Việt Nam, AI đang được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như thương mại điện tử, tài chính, y tế, sản xuất thông minh và chính phủ số. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng của AI, các doanh nghiệp cần có chiến lược ứng dụng hiệu quả, tận dụng dữ liệu, nhân lực và cơ hội hợp tác.

Mới đây, tại Hà Nội, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) tổ chức Diễn đàn cấp cao chuyển đổi số Việt Nam – châu Á 2025. Tại sự kiện, các nhà quản lý, chuyên gia, đại diện doanh nghiệp đã trình bày về tác dụng của AI trong các lĩnh vực như quản lý nhà nước, ứng dụng trong doanh nghiệp vừa và nhỏ, phát triển phần mềm, chăm sóc khách hàng.

Đáng chú ý, trong phiên hội thảo “Khai thác sức mạnh AI để phát triển đột phá”, Phó Chủ tịch VINASA, CEO Tập đoàn Bkav Nguyễn Tử Quảng đã có những chia sẻ về hạ tầng dữ liệu và chính sách mở cho nền tảng AI phát triển.

Về bối cảnh quốc tế, ông Quảng cho biết, AI trở thành xu hướng toàn cầu nhờ vào sự tiến bộ của Machine Learning (Học máy), Deep Learning (Học sâu), Big Data (Dữ liệu lớn) và Điện toán đám mây, được tích hợp vào nhiều lĩnh vực như y tế, tài chính, giáo dục, sản xuất, giao thông, an ninh mạng…

Còn tại Việt Nam, ông Quảng khẳng định người Việt giỏi GenAI và tin rằng, với sự chung tay của Nhà nước và doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra một DeepSeek hay GPT của riêng mình.

“Việt Nam cần có doanh nghiệp đổi mới sáng tạo nổi trội, tiên phong về AI, tương tự như ‘hiện tượng’ Deepseek”, ông Quảng chia sẻ.

Đánh giá về khả năng của nhân lực Việt trong lĩnh vực này, ông Quảng cho hay, người Việt rất có năng lực trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là GenAI (AI tạo sinh). Ông chỉ ra 2/4 mô hình quan trọng (GPT) đứng sau chatbot ChatGPT có tác giả/đồng tác giả là người Việt. Cụ thể là Tiến sĩ Lê Minh Thắng và Tiến sĩ Lê Viết Quốc. Ngoài ra, còn có nhiều chuyên gia AI người Việt đang công tác ở nước ngoài mong muốn được về nước cống hiến cho sự phát triển của nước nhà.

Tuy nhiên, ông Quảng chỉ ra rằng, nhân tài chỉ là một trong nhiều yếu tố giúp Việt Nam khai thác sức mạnh AI và hiện thực hóa mục tiêu trở thành 1 trong 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về trí tuệ nhân tạo mà Nghị quyết 57 đề ra.

Và để phát triển công nghệ AI, nhà nước có thể học tập kinh nghiệm quốc tế trong việc kích cầu doanh nghiệp ứng dụng sản phẩm, dịch vụ AI, từ đó tạo ra thị trường cho những công ty trong lĩnh vực này.

Nhà nước đóng vai trò rất quan trọng trong phát triển khoa học công nghệ nói chung, AI nói riêng. Với kinh nghiệm triển khai các dự án công nghệ lớn từ nhiều năm trước tại Bkav, ông Quảng cho rằng cần có chính sách mang tầm quốc gia để thúc đẩy sự phát triển của AI, kết hợp với nỗ lực của từng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.

Ông dẫn chứng, tại Singapore, sau khi doanh nghiệp lựa chọn một sản phẩm, dịch vụ AI để sử dụng, nhà nước sẽ hỗ trợ 70% và doanh nghiệp trả 30% còn lại. Tỷ lệ này ở Nhật Bản là 50-50, Thái Lan 40-60. Với khoảng 1 triệu doanh nghiệp tại Việt Nam, việc kích cầu sẽ tạo ra một thị trường rất lớn về AI.

Một vấn đề quan trọng khác trong AI là dữ liệu và hạ tầng tính toán. Việt Nam đã có một trung tâm dữ liệu quốc gia, và ông Quảng kiến nghị thành lập một trung tâm AI công cộng để các công ty nhỏ, startup có dự án tốt có thể sử dụng nguồn lực, giải các bài toán AI.

“Nếu có thể làm những điều trên, kết hợp với sự tham gia của nhà nước, chúng ta sẽ có những DeepSeek hay GPT của riêng Việt Nam”, vị CEO Bkav nhấn mạnh.