Tập huấn trực tuyến công tác tư pháp đến hơn 3.000 điểm cầu tại các xã

Hướng dẫn thực hiện một số nhiệm vụ cần thiết của công chức tư pháp

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, điều chỉnh địa giới hành chính, mở rộng không gian phát triển của từng địa phương đang đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác tư pháp ở cả cấp tỉnh và cấp xã.

Trong mô hình này, quyền hạn, trách nhiệm của từng cấp được xác định lại theo hướng tinh gọn, gần dân và sát thực tiễn hơn. Qua thực tiễn, việc thay đổi này cũng phát sinh những vướng mắc trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ, trong đó có cấp cơ sở – nơi trực tiếp thực hiện phần lớn thủ tục hành chính liên quan đến người dân và doanh nghiệp.

Thứ trưởng nhấn mạnh, Hội nghị tập huấn được thiết lập điểm cầu đến các Sở Tư pháp và đặc biệt là trực tiếp hơn 3.000 điểm cầu đến cấp xã, với mong muốn bước đầu hướng dẫn trực tiếp thực hiện một số nhiệm vụ cần thiết của công chức tư pháp địa phương tại thời điểm hiện nay, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giải quyết tốt hơn công việc của người dân tại cơ sở.

Bộ Tư pháp cũng đã tổng hợp các câu hỏi từ các nguồn kiến nghị, phản ánh khó khăn, vướng mắc do các Sở Tư pháp địa phương gửi về, rà soát, biên tập thành Bộ hỏi đáp theo hướng ngắn gọn, rõ ràng và chính xác, đăng tải lên Cổng Pháp luật quốc gia tại chuyên mục Phân cấp, phân quyền để kịp thời hướng dẫn cho địa phương trong thực hiện nhiệm vụ.

Hội nghị diễn ra trong 1 ngày với 5 chuyên đề cụ thể về: Phân cấp, phân quyền và nhiệm vụ ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) của chính quyền địa phương 2 cấp; quy trình ban hành VBQPPL của chính quyền cấp xã; trách nhiệm và nội dung kiểm tra, rà soát VBQPPL, xử lý vi phạm hành chính của chính quyền địa phương 2 cấp; trách nhiệm và quy trình giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hộ tịch, chứng thực, đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài, kỹ năng sử dụng phần mềm giải quyết hộ tịch, hộ tịch liên thông, lưu trữ hồ sơ; trách nhiệm và quy trình giải quyết thủ tục hành chính, quy trình kiểm tra trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp tại chính quyền địa phương 2 cấp; trách nhiệm và quy trình giải quyết bồi thường nhà nước tại chính quyền địa phương 2 cấp.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: T.Oanh

Phó Cục trưởng Cục Hành chính tư pháp Nhâm Ngọc Hiển giới thiệu về những điểm mới về phân định thẩm quyền trong lĩnh vực hộ tịch, nêu rõ về thẩm quyền mới của Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã, bên cạnh việc đăng ký sự kiện hộ tịch thông thường, UBND cấp xã nay còn thực hiện đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài, bao gồm các trường hợp liên quan đến công dân Việt Nam và người nước ngoài và khai thác Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, sử dụng dữ liệu để xác nhận thông tin hộ tịch và các nghiệp vụ liên quan.

Về tình hình triển khai Hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử, từ ngày 1/7/2025, Phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch mới chính thức được vận hành trên toàn quốc theo mô hình 2 cấp với một số nghiệp vụ cốt lõi. Hệ thống đã cung cấp hầu hết các nghiệp vụ hộ tịch cơ bản, đáp ứng nhu cầu đăng ký hộ tịch của người dân.

Giới thiệu về thẩm quyền, trách nhiệm kiểm tra văn bản, ông Hồ Quang Huy, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản & Quản lý xử lý vi phạm hành chính cho biết, Hội đồng nhân dân (HĐND), UBND các cấp, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có trách nhiệm tự kiểm tra VBQPPL do mình ban hành; chính quyền địa phương cấp trên kiểm tra theo thẩm quyền VBQPPL do chính quyền địa phương cấp dưới ban hành.

Đồng thời, UBND, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt phân công cơ quan, người có trách nhiệm giúp UBND, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt tự kiểm tra văn bản.

Sở Tư pháp, cơ quan được chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt giao, cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác hoặc công chức chuyên môn được UBND cấp xã giao là đầu mối giúp UBND, Chủ tịch UBND cùng cấp, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt tổng hợp, theo dõi, đôn đốc việc tự kiểm tra văn bản…

Quan tâm kiện toàn, bố trí cán bộ

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi khẳng định, trong bối cảnh tổ chức chính quyền 2 cấp mới chính thức vận hành sẽ xuất hiện những vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình mới cũng như ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.

Thứ trưởng đề nghị các đơn vị thuộc Bộ phối hợp với các địa phương kịp thời nắm bắt tình hình, tiếp nhận các phản ánh để tháo gỡ, giải đáp, hướng dẫn các địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ mới về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực tư pháp.

Đồng thời, phối hợp đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tập trung vào các quy định pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, quy trình, thủ tục hành chính cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân để hiểu rõ và thực hiện đúng, đủ, thuận lợi.

Tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp, đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng các dịch vụ công; tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện công tác kiểm tra đối với hoạt động tư pháp tại địa phương, nhất là lĩnh vực bổ trợ tư pháp.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi cũng đề nghị UBND cấp tỉnh quan tâm kiện toàn, bố trí cán bộ trực tiếp làm công tác tư pháp ở cấp tỉnh và cấp xã đủ về số lượng, có phẩm chất, năng lực để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ tư pháp trong giai đoạn mới với số lượng nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền rất nhiều và yêu cầu rất cao.