Hà Nội: Tập huấn, giải đáp quy định mới về xử lý vi phạm hành chính

Tham dự hội nghị có Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hà Nội Phạm Thanh Cao; Trưởng phòng Quản lý xử lý vi phạm hành chính, Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý XLVPHC (Bộ Tư pháp) Nguyễn Hoàng Việt (báo cáo viên); đại diện người có thẩm quyền xử phạt, tham mưu hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính thuộc các Sở, ban, ngành và Ủy ban nhân dân (UBND) các xã, phường trên địa bàn Hà Nội.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hà Nội Phạm Thanh Cao cho biết, để triển khai nhiệm vụ theo kế hoạch, đồng thời phổ biến, tập huấn các văn bản pháp luật mới trong lĩnh vực XLVPHC, Sở Tư pháp tổ chức tập huấn những điểm mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC năm 2025 và một số nghị định liên quan như Nghị định số 189/2025/NĐ-CP, Nghị định số 190/2025/NĐ-CP và Nghị định số 120/2021/NĐ-CP; giải đáp các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành các quy định pháp luật về XLVPHC.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hà Nội nhấn mạnh, đây là nội dung tập huấn quan trọng, nhằm phổ biến rất nhiều quy định mới liên quan đến công tác XLVPHC trong điều kiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Hoàng Việt đã trình bày một số nội dung cơ bản của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC. Xuất phát từ thực tiễn thực hiện việc xử lý chuyển tiếp thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, Luật đã cho phép thẩm quyền xử phạt được tiếp tục thực hiện bởi cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn đó tương ứng với từng lĩnh vực quản lý nhà nước, thay vì phải xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội như quy định trước đây.

Toàn cảnh hội nghị.

Đồng thời sửa đổi, bổ sung thẩm quyền quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo hướng quy định chung cho người có thẩm quyền xử phạt là cấp trưởng hoặc người đứng đầu cơ quan, đơn vị, thay vì quy định các chức danh cụ thể như hiện nay để bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời đáp ứng những thay đổi trong tổ chức bộ máy.

Để bảo đảm phù hợp chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy và sự chuyển giao nhiệm vụ quản lý giữa các bộ, ngành, Luật sửa đổi trao thẩm quyền lập hồ sơ và quyết định chuyển hồ sơ đề nghị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tới Tòa án nhân dân để xem xét, quyết định cho chức danh cấp cơ sở (Trưởng Công an cấp xã), thay cho một số chức danh cấp huyện như Trưởng Công an cấp huyện, Trưởng phòng Lao động – Thương binh và Xã hội cấp huyện.

Luật mới cũng bổ sung quy định về thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp vụ việc do cơ quan tiến hành tố tụng hình sự chuyển đến theo kiến nghị của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí tiêu cực.

Theo đó, Luật quy định tăng thời hiệu đối với mỗi loại vi phạm trong các lĩnh vực hiện hành thêm 1 năm (từ 1 năm lên 2 năm; từ 2 năm lên 3 năm) trong trường hợp xử phạt vi phạm hành chính đối với hồ sơ do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến.

Quy định này nhằm bảo đảm xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, khắc phục tình trạng quá thời hiệu khi cơ quan hành chính tiếp nhận lại hồ sơ nhưng cũng phải bảo đảm được quyền, lợi ích của người dân, doanh nghiệp.

Đáng quan tâm, Luật đã bổ sung quy định xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ trong trường hợp hết thời hạn tạm giữ mà đối tượng vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp không đến nhận và không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp. Qua đó, nhằm khắc phục tình trạng tồn đọng, quá tải trong bảo quản, quản lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, đồng thời, giúp tránh thất thoát, lãng phí tài sản.

Bên cạnh đó, Luật mới đã quy định nhóm chức danh, hệ lực lượng có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và giao Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định chi tiết các chức danh có thẩm quyền xử phạt; thẩm quyền áp dụng các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả của từng chức danh.

Đồng thời, quy định rõ đối với trường hợp thành lập cơ quan, lực lượng mới (không do sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước) chưa được quy định thì thẩm quyền xử phạt của chức danh thuộc các cơ quan, lực lượng được thành lập mới do Chính phủ quy định sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nhằm tạo cơ sở pháp lý để tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ trong hoạt động xử lý vi phạm hành chính, Luật quy định nguyên tắc chung về việc xử lý vi phạm hành chính trên môi trường điện tử, và giao Chính phủ quy định chi tiết để cụ thể hóa việc thực hiện các quy trình, thủ tục xử lý vi phạm hành chính trên môi trường điện tử.

Ông Nguyễn Hoàng Việt cũng trình bày một số nội dung cơ bản của các Nghị định số 190/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 118/2021/NĐ-CP, Nghị định số 189/2025/NĐ-CP quy định chi tiết Luật XLVPHC về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính…