AI bị thao túng: Nguy cơ lan truyền tin sai trên các nền tảng

PV Tech News – AI ngày càng đóng vai trò quan trọng, nhưng kỹ thuật đầu độc nội dung có thể khiến hệ thống học sai, tạo ra thông tin lệch lạc và rò rỉ dữ liệu nhạy cảm. Hãy cùng Phong Vũ Tech News tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé!

I. Hacker lợi dụng AI để phát tán tin giả như thế nào?

Tại sự kiện OpenInfra & Cloud Native Day Vietnam 2025, ông Đào Việt Hùng, Giám đốc quốc gia Akamai Technologies Việt Nam, cảnh báo rằng nhiều doanh nghiệp Việt đang triển khai chatbot AI dựa trên nền tảng mã nguồn mở để tối ưu vận hành. Tuy nhiên, chính sự mở này lại khiến chatbot trở thành mục tiêu dễ dàng cho các cuộc tấn công tinh vi, đặc biệt là hình thức đầu độc nội dung.

Đầu độc nội dung là kỹ thuật mà kẻ xấu thêm dữ liệu sai lệch hoặc tạo chuỗi câu lệnh (prompt) phức tạp để “tái huấn luyện” AI theo ý đồ của chúng. Một khi hệ thống học từ dữ liệu độc hại mà không được kiểm tra, nó sẽ tiếp tục lan truyền thông tin sai, thậm chí tiết lộ thông tin nhạy cảm.

Thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp đáng báo động. Một chatbot bán hàng của hãng ôtô bị tin tặc khai thác để đồng ý bán xe mới với giá chỉ 1 USD. Trong một sự cố khác, kẻ tấn công đã khéo léo dẫn dụ chatbot nội bộ, qua đó lấy cắp tài liệu mật và sơ đồ tổ chức công ty.

Điều đáng lo ngại, chatbot AI càng dựa vào mã nguồn mở thì hacker càng dễ phân tích và tìm cách vượt qua lớp bảo vệ. Doanh nghiệp thiếu cơ chế giám sát và kiểm soát luồng dữ liệu đầu vào sẽ khó nhận ra khi hệ thống đã bị thao túng.

II. Hậu quả đối với người dùng và cộng đồng

Khi AI bị thao túng, hệ quả không chỉ dừng ở việc trả lời sai. Người dùng có thể vô tình tiếp nhận và lan truyền thông tin giả, dẫn đến các quyết định sai lầm – từ lựa chọn tiêu dùng, đầu tư, đến quan điểm chính trị.

Niềm tin vào công nghệ ngày càng suy giảm khi người dùng nhận thấy chatbot hoặc mạng xã hội liên tục đưa ra thông tin thiếu chính xác. Trong bối cảnh AI ngày càng ảnh hưởng đến đời sống, sự lan truyền tin sai có thể tác động mạnh đến thị trường tài chính, dư luận xã hội, thậm chí cả an ninh quốc gia.

Nhiều vụ việc quốc tế đã chứng minh: chỉ một thuật toán bị thao túng cũng đủ tạo ra “hiệu ứng domino” khiến hàng triệu người bị ảnh hưởng. Với tốc độ lan truyền của AI, thiệt hại có thể nhân lên theo cấp số nhân.

III. Giải pháp nào để bảo vệ AI khỏi bị “thao túng”?

Để giảm thiểu nguy cơ bị thao túng, các nhà phát triển đã triển khai cơ chế AI giám sát AI nhằm phát hiện sớm những phản hồi bất thường. Song song với đó, dữ liệu huấn luyện cần được lọc và kiểm soát chặt chẽ để tránh nhiễm nội dung sai lệch.

Ngoài công nghệ, yếu tố con người vẫn đóng vai trò then chốt. Người dùng nên chủ động xác minh thông tin thay vì hoàn toàn dựa vào AI. Doanh nghiệp cần thiết lập quy trình bảo mật rõ ràng và theo dõi liên tục hoạt động của hệ thống để kịp thời phát hiện rủi ro.

Khi công nghệ được bảo vệ tốt và con người sử dụng một cách chủ động, AI sẽ trở thành công cụ hữu ích thay vì là điểm yếu để kẻ xấu khai thác.

Bài viết liên quan:

• Proton ra mắt Lumo: Chatbot AI giúp bảo vệ quyền riêng tư người dùng
• Trẻ em coi AI là bạn thân: Lợi hay hại?
• Google phối hợp Bộ Công an ra mắt tính năng cảnh báo số lạ trên Android