Trung Quốc làm “ảo thuật” khiến tiêm kích J-10C bắn hạ cả J-20

Chuyện chưa từng có

Theo nhiều nguồn tin từ truyền thông Trung Quốc, một tiêm kích thế hệ thứ tư J-10C của nước này được cho là đã thực hiện thành công một vụ bắn hạ mô phỏng đối với một tiêm kích thế hệ thứ năm J-20 trong một cuộc tập trận không chiến.

Trong buổi diễn tập, phi công của J-10C là Xiao Nan đã tác chiến với sự yểm trợ từ KJ-500 – một trong những máy bay mang radar lớn và mạnh nhất thế giới. Sự hỗ trợ này giúp tăng cường khả năng nhận thức tình huống trước các mục tiêu tàng hình, qua đó cân bằng lại lợi thế của J-20, vốn sở hữu năng lực né tránh radar tiên tiến.

Phi công J-10C đã mô phỏng một vụ phóng tên lửa không đối không nhắm vào chiếc J-20, nhưng sau đó đã mất dấu mục tiêu. Phi công đã phải yêu cầu sự hỗ trợ từ chiếc KJ-500, giúp cho tên lửa có thể tiếp cận mục tiêu.

Một máy bay tác chiến điện tử J-16D cũng tham gia vào cuộc tập trận và có thể đã đóng vai trò then chốt trong việc gây nhiễu hệ thống cảm biến của J-20, ngăn chặn nó bắn hạ chiếc J-10C trước khi chính nó bị khóa mục tiêu.

Cuộc không chiến nói trên là lần đầu tiên trong lịch sử không quân Trung Quốc ghi nhận một tiêm kích thế hệ thứ tư giành chiến thắng trước một tiêm kích thế hệ thứ năm.

Tuy nhiên, giới chuyên gia Trung Quốc cũng thừa nhận rằng chiến thắng này khó có thể xảy ra nếu không có sự tham gia của các máy bay hỗ trợ để củng cố ưu thế cho J-10C.

Trong nhiều năm qua, phi đội J-20 vẫn thường được giao nhiệm vụ đóng vai “quân xanh” để giúp các đơn vị tiêm kích khác của Trung Quốc huấn luyện chiến thuật chống tàng hình.

Abraham Abrams, chuyên gia hàng đầu về chương trình J-20 nhận định rằng “việc phân bổ rộng rãi các đơn vị tiêm kích thế hệ thứ năm trên khắp các vùng địa lý đã đảm bảo cơ hội cho các đơn vị tiêm kích thuộc mọi chiến khu được huấn luyện… đối phó với máy bay tàng hình.”

Trong cuốn sách của mình, Abrams giải thích thêm rằng J-20 đã từng đối đầu với J-16, loại tiêm kích thế hệ thứ tư mạnh nhất của không quân nước này, trong nhiều cuộc tập trận.

Ngay cả khi các tính năng tàng hình bị vô hiệu hóa, ví dụ như sử dụng thấu kính phản xạ Luneberg, J-20 vẫn liên tục chứng tỏ khả năng chiếm ưu thế trước các tiêm kích thế hệ thứ tư.

Dù vậy, trong những điều kiện đó, các cuộc đối đầu với J-16 đôi khi diễn ra rất dai dẳng. J-10C và J-16 đều được phát triển song song với J-20 và ứng dụng nhiều công nghệ tương tự.

Trong ba loại này, J-16 là chiếc lớn nhất, mang radar lớn và mạnh hơn đáng kể, trong khi J-10C lại nhẹ hơn rất nhiều, bị giới hạn bởi tầm hoạt động ngắn hơn và bộ cảm biến nhỏ hơn.

Mặc dù J-20 vẫn duy trì ưu thế vượt trội so với cả hai, J-10C đã đạt được những kết quả ấn tượng trong nhiều cuộc tập trận trước đây. Năm 2020, từng có báo cáo cho rằng tiêm kích này đã liên tục chiếm ưu thế trước các máy bay Su-35 do Nga cung cấp trong các trận không chiến giả định tại Trung Quốc, và nhiều lần chứng tỏ khả năng đối đầu sòng phẳng với J-16.

Điều này đã giúp J-10C được xem là một trong hai dòng tiêm kích một động cơ có năng lực nhất thế giới, bên cạnh chiếc F-35 của Mỹ.

Một cách để quảng bá J-10C?

Năng lực của J-10C đã gây được tiếng vang lớn sau cuộc giao chiến thực tế đầu tiên vào đầu tháng 5/2025. Chiếc tiêm kích này được ghi nhận đã bắn hạ ít nhất một máy bay Rafale do Pháp chế tạo của Không quân Ấn Độ, và có thể lên tới bốn chiếc trong số các máy bay đắt đỏ này.

Mặc dù các tiêm kích châu Âu không được đánh giá có khả năng tác chiến ngang hàng với các đối thủ hiện đại từ Trung Quốc và Mỹ, nhưng những nỗ lực truyền thông rầm rộ của Pháp nhằm quảng bá Rafale trong hơn hai thập kỷ qua đã khiến thất bại nặng nề của nó – trước một loại máy bay nhẹ hơn nhiều ngay trong lần không chiến đầu tiên – gây tổn hại đặc biệt đến uy tín.

Vẫn có khả năng rằng, trong bối cảnh các nỗ lực mới nhằm quảng bá J-10C ra thị trường xuất khẩu, bao gồm các khách hàng tiềm năng như Colombia, Indonesia, Ai Cập và Iran, một cuộc giao chiến mô phỏng giữa tiêm kích này và J-20 có thể đã được dàn dựng trong các điều kiện thuận lợi cho J-10C.

Việc yểm trợ J-10C bằng máy bay KJ-500 và J-16D, đồng thời có thể đặt ra một số hạn chế cho J-20, có thể đã giúp chiếc tiêm kích nhẹ hơn giành được chiến thắng nhằm thu hút thêm sự chú ý vào các tính năng tiên tiến.

Do J-20 được nhiều người công nhận là tiêm kích chiếm ưu thế trên không mạnh nhất thế giới hiện nay, việc nó bị một chiếc J-10C “bắn hạ”, dù trong hoàn cảnh rất thuận lợi, được kỳ vọng sẽ giúp đánh bóng tên tuổi cho dòng tiêm kích nhẹ hơn này.

Dù vậy, có rất ít nghi ngờ rằng nếu không có sự hỗ trợ như vậy, cuộc đối đầu sẽ nghiêng hẳn về phía J-20.

Câu hỏi đặt ra là kịch bản này thực tế đến đâu, bởi các máy bay như KJ-500 được cho là mục tiêu ưu tiên hàng đầu của các đơn vị J-20, và chúng rất dễ bị tổn thương ở khoảng cách xa do kích thước lớn và khả năng cơ động kém.

Điều này làm dấy lên nghi vấn rằng kịch bản tập trận có thể đã không cho phép J-20 vô hiệu hóa chiếc KJ-500 trước khi giao chiến với mục tiêu chính.

Nhiều chi tiết về cuộc đối đầu có lẽ sẽ không bao giờ được công bố, tuy nhiên, thời điểm diễn ra sự việc trùng với đợt đẩy mạnh quảng bá J-10C vẫn là một điều đáng ngờ, đặc biệt khi xét đến ưu thế vượt trội mà J-20 đã liên tục thể hiện trong quá khứ.