Trường Chính sách công Lý Quang Diệu công bố chiến lược cho 5G-AI

Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (LKYSPP) vừa công bố một báo cáo nghiên cứu toàn diện, chỉ rõ cách ASEAN có thể tận dụng sự hội tụ giữa 5G và trí tuệ nhân tạo (AI) để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mang tính chuyển đổi.

Nghiên cứu với tiêu đề “Tận dụng 5G để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi do AI dẫn dắt tại ASEAN: Những bắt buộc, góc nhìn chính sách và khuyến nghị” sẽ cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách những chiến lược thiết thực nhằm khai mở tiềm năng số của khu vực.

Trạm gốc 5G ‘Make by Viettel’ đạt tốc độ tải xuống gấp 10 lần 4G

ASEAN đang đứng trước cơ hội to lớn khi nghiên cứu chỉ ra rằng, chỉ riêng công nghệ 5G đã được kỳ vọng đóng góp tới 130 tỷ USD cho nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030.

Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G vẫn còn chênh lệch lớn trong khu vực – từ 48,3% tại Singapore cho đến dưới 1% tại một số quốc gia thành viên ASEAN.

Nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và làm suy yếu năng lực cạnh tranh khu vực, khiến ASEAN bị tụt lại phía sau trong cuộc đua chuyển đổi số toàn cầu.

“Sự hội tụ giữa 5G và AI chính là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác và giao thông tự hành. Nhưng ASEAN không thể chần chừ.

Cánh cửa để khẳng định vai trò dẫn đầu khu vực trong kết nối thông minh đang nhanh chóng khép lại. Báo cáo của chúng tôi cung cấp một bản thiết kế cho các nhà hoạch định chính sách ASEAN nhằm định hướng sự tích hợp giữa 5G và AI – giờ đây là lúc hành động dứt khoát.

Những chiến lược phối hợp để thúc đẩy vai trò lãnh đạo khu vực trong việc kết nối thông minh phải được thiết lập để giúp khu vực vượt lên khỏi các bước cải tiến nhỏ lẻ, hướng tới vai trò lãnh đạo số mang tính chuyển đổi”, Giáo sư Vũ Minh Khương từ LKYSPP chia sẻ. 

Dựa trên các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và khảo sát với hơn 400 chuyên gia đến từ 8 quốc gia ASEAN, nghiên cứu của LKYSPP xác định 10 trụ cột cấp thiết nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi 5G-AI.

Trọng tâm đầu tiên là thiết lập vai trò lãnh đạo số phối hợp để giải quyết tình trạng phân mảnh đang kìm hãm tốc độ tiến bộ khu vực. Các chính phủ cần nhìn nhận 5G như một hạ tầng chiến lược cho AI, chứ không đơn thuần là nâng cấp viễn thông, đồng thời cần khẩn trương thu hẹp khoảng cách kỹ năng đang cản trở doanh nghiệp áp dụng công nghệ.

Đã có hai nhà mạng đăng ký xây dựng 20.000 trạm 5G trong năm 2025

Báo cáo của LKYSPP nhấn mạnh rằng doanh nghiệp cần được đặt làm trung tâm trong việc thúc đẩy tác động kinh tế của 5G.

Trong khu vực đã có một số mô hình thành công tiêu biểu: cảng thông minh sử dụng 5G tại Singapore giúp giảm độ trễ tới 50%; Thái Lan triển khai hệ thống quản lý thiên tai tích hợp AI; Malaysia đạt tỷ lệ phủ sóng dân số tới 82% nhờ mô hình mạng viễn thông chia sẻ.

Những ví dụ này cho thấy sức mạnh chuyển đổi nếu chiến lược được phối hợp thực hiện bài bản.

Theo báo cáo, mạng 5G dùng riêng (private 5G) là yếu tố then chốt trong công cuộc chuyển đổi công nghiệp 4.0, trong khi truy cập không dây cố định (FWA) là giải pháp hữu hiệu để thu hẹp khoảng cách kết nối tại các khu vực khó tiếp cận.

Báo cáo cũng nhấn mạnh việc triển khai 5G hiện tại chính là nền móng cho sự phát triển của 6G vào năm 2030. Vì thế, các quyết định chiến lược hiện nay sẽ ảnh hưởng sâu sắc tới năng lực cạnh tranh trong tương lai.

Nghiên cứu chỉ ra một viễn cảnh nơi ASEAN dẫn đầu trong kỷ nguyên 5G-AI như: doanh nghiệp vươn ra toàn cầu nhờ sản xuất thông minh; nông dân tối ưu hóa năng suất nhờ phân tích dữ liệu AI; học sinh vùng sâu vùng xa được tiếp cận nền giáo dục nhập vai tiên tiến. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, ASEAN cần sự phối hợp chiến lược, quyết tâm mạnh mẽ và cam kết chuyển đổi số bền vững.