Arteta: Mùa này, hoặc không bao giờ!

Đây là mùa bóng mà Mikel Arteta buộc phải vô địch Premier League với Arsenal. Tuy nhiên nhà cầm quân người Tây Ban Nha đang phải đương đầu với những hoài nghi về năng lực cầm quân.

Đây là mùa thứ 6 của Mikel Arteta trên cương vị HLV Arsenal. Trong 3 mùa liên tiếp gần nhất, đội bóng của ông đều là ứng viên vô địch, nhưng rốt cuộc chỉ dừng lại ở vị trí á quân. Sau những mùa giải “suýt có thể”, “gần như đã thành công” và “đáng lẽ phải thành công”, câu hỏi lớn nhất lúc này là liệu năm nay có phải là thời điểm Arsenal thực sự giành chức vô địch Premier League?

Áp lực của Arteta

Arteta từng mang về FA Cup 2020, chỉ vài tháng sau khi được bổ nhiệm, nhưng đã 21 năm trôi qua kể từ lần gần nhất Arsenal vô địch Ngoại hạng Anh và 31 năm từ khi họ đoạt cúp châu Âu. Chính vì thế, chiếc cúp Premier League hay Champions League mới là thước đo cho thành công thực sự.

Áp lực dành cho Arteta đến từ chính những bước tiến của ông cùng Arsenal. Đội bóng đã vươn lên vị thế cạnh tranh sòng phẳng, đến mức nếu không có danh hiệu lớn, cảm giác thất vọng là không tránh khỏi. Dù vậy, hợp đồng mới ký năm 2024 đến năm 2027 cùng mức lương thuộc nhóm cao nhất thế giới cho thấy ban lãnh đạo vẫn hoàn toàn tin tưởng Arteta. Toàn bộ mô hình CLB đã được xây dựng xoay quanh Arteta.

Áp lực chủ yếu đến từ truyền thông và sự kỳ vọng khổng lồ của người hâm mộ. Một khảo sát của The Athletic tháng 5/2025 cho thấy 43% cổ động viên coi chức vô địch Ngoại hạng Anh hoặc Champions League là yêu cầu tối thiểu. 91% tin rằng dưới triều đại Arteta, Arsenal cuối cùng sẽ đăng quang Ngoại hạng Anh. Song cũng có những tiếng nói phản biện, bao gồm cả các huyền thoại như Thierry Henry hay Tony Adams, nghi ngờ khả năng của ông trong việc đưa “Pháo thủ” giành vinh quang.

Một số bất đồng xuất phát từ cách Arteta xử lý các cầu thủ được yêu mến như Mesut Ozil hay Pierre-Emerick Aubameyang. Những người khác chỉ trích việc CLB xử lý bê bối của Thomas Partey, hay đặt dấu hỏi về khả năng tổ chức hàng công. Trong khi đó, báo giới vốn không mặn mà với phong cách khép kín của ông, sẵn sàng chỉ trích mỗi khi Arsenal thất bại.

Hè 2025, Arsenal chi khoảng 200 triệu bảng để đưa về 6 tân binh. Martin Zubimendi – mục tiêu được Arteta theo đuổi nhiều năm – cuối cùng đã cập bến. Viktor Gyokeres mang đến một trung phong đẳng cấp, vị trí mà Arsenal thiếu kể từ khi chia tay Aubameyang. Bên cạnh đó là Noni Madueke, Kepa Arrizabalaga, Cristhian Mosquera và Christian Norgaard. Đây đều là những cầu thủ đã trưởng thành, sẵn sàng thi đấu ngay. Độ tuổi trung bình của nhóm tân binh là 26,8 – gần khớp với con số 26,5 được các nghiên cứu coi là tối ưu để vô địch.

Chiến lược này thể hiện sự chuyển hướng của Arsenal: Từ giai đoạn xây dựng dựa trên cầu thủ trẻ sang giai đoạn “phải thắng ngay”. Việc chấm dứt hợp đồng với Takehiro Tomiyasu trong lúc cầu thủ này đang hồi phục chấn thương cho thấy sự quyết liệt và thẳng tay của Arteta. Trong 5 năm qua, ông đã ký 91 cầu thủ và cũng loại bỏ 91 người.

Đáng chú ý nhất là Gyokeres, tiền đạo người Thụy Điển đến từ Sporting Lisbon với giá hơn 63 triệu bảng. Khác với Benjamin Sesko – phương án dự phòng trẻ trung nhưng còn cần phát triển – Gyokeres được đánh giá là phương án hoàn thiện, với hơn 100 bàn thắng trong 2 năm qua cho CLB và đội tuyển. Anh hứa hẹn đem lại cho Arsenal mẫu trung phong thực thụ, có khả năng tấn công trực diện vòng cấm.

Arsenal cần cú nhảy vọt

Arteta nổi tiếng ám ảnh với tiểu tiết, luôn nhấn mạnh sự tiến bộ “từng chút một”. Từ việc chọn nhạc hiệu sân Emirates, điều chỉnh đường hầm để tiếng reo hò vang hơn, đến cả việc đặt tên chú chó của mình ở trung tâm huấn luyện là “Win” (Chiến thắng). Ông tin rằng chính sự tích lũy từng bước sẽ dẫn Arsenal đến thành công.

Tuy nhiên, như cây bút Jonathan Northcroft của The Times nhận định, giờ đây Arsenal không chỉ cần thêm những bước nhỏ mà phải có một bước nhảy lớn. Sau 3 mùa giải liên tiếp về nhì, sự kiên nhẫn có giới hạn. Lịch sử bóng đá hiếm khi chứng kiến một tập thể cần đến gần 1 thập kỷ mới gặt hái thành công. Giữ nguyên động lực và niềm tin trong thời gian dài là vô cùng khó khăn.

Arteta nhiều lần viện dẫn thống kê để chứng minh Arsenal “xứng đáng có ít nhất 2 chức vô địch” trong 3 mùa qua. Ông cho rằng Arsenal thiếu may mắn về trọng tài và chấn thương, nhưng dữ liệu toàn giải đấu không ủng hộ lập luận này. Do đó, mùa giải này đòi hỏi Arsenal không chỉ dựa vào “margins” (những khác biệt nhỏ), mà cần thể hiện sức mạnh áp đảo thực sự.

Arsenal của Arteta được khen ngợi ở khả năng tổ chức phòng ngự, linh hoạt giữa pressing cao và lùi sâu. HLV Ernesto Valverde của Bilbao hay trợ lý cũ MU Mitchell van der Gaag đều nhận định Arsenal là đội có tổ chức tốt bậc nhất. Tuy nhiên, trong tấn công, đội vẫn bị chê là quá kiên nhẫn, cầm bóng nhiều mà thiếu sự bùng nổ. Họ phụ thuộc nhiều vào Bukayo Saka.

Những thử nghiệm trong loạt giao hữu hè cho thấy Arteta bắt đầu đa dạng hóa: Dùng những đường chuyền dài trực tiếp tới Gyokeres, các pha đổi cánh nhanh hoặc tạt bóng sớm. Sự kết hợp của Zubimendi với Declan Rice hứa hẹn tạo ra chiều sâu mới cho tuyến giữa.

Ở tuổi 43, Arteta vẫn còn trẻ so với nhiều đồng nghiệp. Chỉ có Jose Mourinho từng vô địch Ngoại hạng Anh ở độ tuổi trẻ hơn. Nhưng sau 6 mùa dẫn dắt, đây rõ ràng là thời điểm bản lề. Ông có thể trở thành “Ferguson của Arsenal”, người mất 6 năm để đưa MU vô địch. Tuy nhiên vẫn còn đó một trường hợp mà Arteta có thể nhớ tới, như Rafa Benitez, người bị Liverpool sa thải sau năm thứ 6 vì không thể chạm đến danh hiệu Ngoại hạng Anh.

Khi Arsenal ra sân mùa này, họ sở hữu đội hình đắt giá bậc nhất thế giới, được xây dựng theo tầm nhìn của Arteta, được hậu thuẫn tối đa về tài chính và quyền lực. Nếu thất bại, khó có thể đổ lỗi cho bất kỳ điều gì khác.