Bộ Y tế cảnh báo: Thuốc cấm Phenylbutazone vẫn bán tràn lan trên mạng gây nhiều ca ngộ độc và tử vong

Theo thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai, thời gian gần đây, Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng đã tiếp nhận, xử trí nhiều trường hợp dị ứng nghiêm trọng do tự ý sử dụng sản phẩm chứa Phenylbutazone mua trên mạng. Các bệnh nhân gặp biến chứng nặng như sốt cao, phát ban, xuất huyết, suy gan cấp, trong đó có trường hợp đã tử vong. Đáng chú ý, phần lớn ca bệnh khởi phát muộn, từ 1 tuần đến 3 tháng sau khi dùng thuốc, khiến việc chẩn đoán và tìm nguyên nhân trở nên khó khăn. Nhiều bệnh nhân không nhớ chính xác tên sản phẩm, bởi phần lớn được ghi bằng tiếng nước ngoài. Triệu chứng ban đầu dễ bị nhầm lẫn với bệnh nhiễm trùng, làm chậm trễ quá trình điều trị.

Cục Quản lý Dược khẳng định, hiện nay tại Việt Nam không có bất kì thuốc nào chứa hoạt chất Phenylbutazone được cấp giấy đăng kí lưu hành, cũng không có giấy phép nhập khẩu nguyên liệu hay thành phẩm liên quan. Điều này có nghĩa là các sản phẩm chứa Phenylbutazone đang được rao bán tràn lan trên mạng đều là hàng không rõ nguồn gốc, bất hợp pháp và đặc biệt nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng.

Phenylbutazone là một thuốc chống viêm giảm đau không steroid, được sử dụng từ lâu để điều trị bệnh gout cấp, viêm cứng khớp đốt sống. Tuy nhiên, theo ý kiến của chuyên gia thẩm định thuốc và theo các thông tin về việc sử dụng thuốc Phenylbutazone tại Việt Nam và trên thế giới, Cục Quản lý Dược VN đã có Công văn số 2706/QLD-CL ngày 14/5/2001 về việc ngừng nhập khẩu nguyên liệu, thành phẩm có chứa Phenylbutazone; ngừng việc sản xuất các sản phẩm có chứa Phenylbutazone đã được cấp số đăng kí…

Để đảm bảo an toàn cho người dân, Cục Quản lý Dược đã gửi văn bản đến Sở Y tế các tỉnh, thành phố cùng các cơ sở y tế, yêu cầu phổ biến rộng rãi thông tin, cảnh báo cộng đồng tuyệt đối không mua bán, sử dụng Phenylbutazone hay bất kì loại thuốc nào không rõ nguồn gốc, chưa được cấp phép. Trường hợp phát hiện các sản phẩm này lưu hành trên thị trường, các tổ chức và cá nhân cần kịp thời báo cho Sở Y tế và cơ quan chức năng để kiểm tra, xử lí. Đồng thời, Cục cũng đề nghị các cơ sở khám chữa bệnh, nhà thuốc tăng cường tuyên truyền để người dân không tự ý mua thuốc qua mạng xã hội hoặc theo truyền miệng, mà phải đến cơ sở y tế hợp pháp để được tư vấn, chẩn đoán và cấp thuốc đúng quy định.

Cục Quản lý Dược yêu cầu các cơ sở y tế, cơ sở kinh doanh dược rà soát và gỡ bỏ mọi thông tin quảng cáo sai lệch về các sản phẩm chứa Phenylbutazone trên website, thực hiện nghiêm các quy định về nguồn gốc, xuất xứ thuốc. Bên cạnh đó, Cục sẽ phối hợp cùng lực lượng công an, quản lí thị trường và Ban Chỉ đạo 389 để điều tra, xử lí nghiêm các hành vi buôn bán, quảng cáo thuốc cấm, thuốc không rõ nguồn gốc trên mạng.

Nguy hiểm đến tính mạng

Các chuyên gia dị ứng, miễn dịch cảnh báo nguy cơ tử vong từ Phenylbutazone là rất lớn. Bác sĩ Chu Chí Hiếu, Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) nhấn mạnh: “Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, đe dọa tính mạng người bệnh. Các ca bệnh gần đây là minh chứng rõ ràng nhất. Người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ”.

Cùng quan điểm, TS. bác sĩ cao cấp Nguyễn Hoàng Phương, Giám đốc Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen – Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng Việt Nam kịch liệt lên án tình trạng rao bán Phenylbutazone trên mạng: “Đây là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người dân. Sức khỏe không thể là món hàng để trục lợi. Chúng tôi kêu gọi cơ quan chức năng xử lí nghiêm minh mọi đối tượng vi phạm”.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo, người dân tuyệt đối không mua, không sử dụng Phenylbutazone hay bất kì loại thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn. Việc tin vào những lời quảng cáo “thuốc trị đau xương khớp thần tốc” trên mạng tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với sức khỏe.

Khi xuất hiện bất kì triệu chứng bất thường nào như sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da hay loét miệng sau khi dùng thuốc, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời. Đồng thời, mỗi cá nhân cần chủ động tố giác những website, tài khoản mạng xã hội rao bán thuốc bất hợp pháp tới cơ quan chức năng nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.