Sự bất lực của Huawei: Chip Ascend kém xa hàng Mỹ, giấc mơ ‘tự cường công nghệ’ không dễ gì thực hiện

Nhu cầu về chip H20 của Nvidia từ các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc vẫn ở mức cao, mở đường cho ông vua AI của Mỹ giành lại thị phần tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, bất chấp những cảnh báo gần đây của Bắc Kinh về lo ngại an ninh.

Để đổi lấy quyền bán chip H20 cho Trung Quốc, Nvidia đã đồng ý trả cho chính phủ Mỹ 15% doanh thu từ doanh số bán hàng này. Các giám đốc công nghệ Trung Quốc cho biết họ hy vọng nhà sản xuất chip này có thể sớm được phép bán các sản phẩm Blackwell tiên tiến hơn.

Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh khi chính phủ Trung Quốc gần đây triệu tập các công ty công nghệ lớn trong nước bao gồm ByteDance, Alibaba, Tencent và Baidu để thảo luận về việc hạn chế sử dụng chip Nvidia, đồng thời khuyến khích họ sử dụng nhiều lựa chọn nội địa, chẳng hạn như Huawei, Biren và Cambricon Technologies.

Điểm tích cực là Bắc Kinh không ban hành lệnh cấm mà chỉ đưa ra lời khuyên về chip Nvidia, trong khi nhu cầu dồn nén của các công ty công nghệ Trung Quốc đối với H20 và chip Blackwell sắp ra mắt vẫn rất lớn. Một giám đốc điều hành của một công ty công nghệ hàng đầu cho biết cho đến nay họ chưa nhận được bất kỳ chỉ thị nào về việc mua thêm chip Trung Quốc và họ hiểu rằng lời khuyên này không mang tính bắt buộc, đồng thời cho biết chưa có động thái nào gần giống lệnh cấm Nvidia được đưa ra.

Vị giám đốc điều hành này chia sẻ thêm mặc dù một số công ty Trung Quốc ca ngợi chip Ascend của Huawei là “vượt trội”, nhưng chúng lại kém hiệu quả hơn chip của Nvidia và có tỷ lệ lỗi cao. Bản thân nhà sản xuất chip này cũng đang phải đối mặt với các vấn đề về hạn chế năng lực.

Huawei trong nhiều năm qua đã rất tích cực thúc đẩy chiến lược “tự cường công nghệ”, trong đó dòng chip Ascend được đặt vào trung tâm của cuộc chơi AI nội địa. Ở tầm nhìn, Huawei không chỉ phát triển chip đơn lẻ, mà còn thiết kế hệ thống tính toán quy mô – như CloudMatrix 384 – để bù đắp cho hiệu năng chip khiến quy mô cụm trở thành điểm mạnh. Tuy vậy, khi tiến sâu vào thực tế, các hạn chế kỹ thuật hiện hữu lại vô tình tiết lộ khoảng cách giữa tham vọng và hiện thực.

Thứ nhất phải kể đến vấn đề ổn định và phần mềm hỗ trợ. Các công ty như DeepSeek, từng bị thúc ép từ chính quyền Trung Quốc buộc phải dùng chip Ascend cho quá trình huấn luyện mô hình AI, đã gặp phải tình trạng lỗi phần mềm, kết nối chip kém và thiếu ổn định trong thời gian chạy nghiệm thu. Kết quả là họ buộc phải quay lại sử dụng chip Nvidia cho phần huấn luyện, chỉ dùng Ascend cho phần suy luận (inference).

Về mặt phần cứng, dù Huawei đã đưa ra các tuyên bố mạnh về hiệu năng của Ascend 910B hay 910C, nhưng nhiều phân tích sâu chỉ ra rằng chúng chỉ đạt khoảng 60–80% hiệu năng của Nvidia A100 trong đôi trường hợp, và có khi vượt một vài phần trăm trong số khác, nhưng không phải là bước nhảy vọt toàn diện về hiệu năng đào tạo AI. Ở cấp độ chiến lược, Huawei CEO thừa nhận rằng họ vẫn đang thua kém phần nào so với đối thủ Mỹ.

Ngay cả khi chính phủ Trung Quốc thúc ép sử dụng chip nội địa như trụ cột cho chủ quyền công nghệ AI, thực tế cho thấy các công ty nội địa vẫn phụ thuộc nhiều vào Nvidia khi muốn đào tạo mô hình lớn. Câu chuyện DeepSeek đã chứng minh rằng, ở giai đoạn hiện tại, Nvidia gần như vô đối cho quá trình huấn luyện (training), trong khi Ascend mới chỉ có thể hỗ trợ phần suy luận (inference).

Một lợi thế khác của Nvidia, có lẽ đáng ngạc nhiên, chính là giá cả.

“H20 thực sự rẻ hơn so với một số lựa chọn thay thế của Trung Quốc, do cả chi phí mua sắm lẫn hiệu suất vận hành”, một nhà đầu tư mạo hiểm tại Bắc Kinh nói với Nikkei Asia. Nguồn tin này cho biết thêm, sức mạnh của nền tảng điện toán CUDA của Nvidia khiến nó khó bị thay thế hơn nhiều, ngay cả khi Huawei và các đối thủ khác đã tiệm cận về mặt phần cứng.

Một giám đốc điều hành của nhà cung cấp hệ thống máy chủ H20 chia sẻ với Nikkei Asia rằng các đơn đặt hàng chip AI Nvidia hạ cấp không thay đổi đáng kể kể từ khi chính phủ Trung Quốc cảnh báo về các vấn đề bảo mật được cho là có liên quan.

“Đối với các nhà cung cấp dịch vụ đám mây Trung Quốc, họ vẫn hy vọng sử dụng chip hiệu suất cao hơn để thực hiện các tác vụ tính toán của mình”, vị giám đốc điều hành cho biết. “Họ sẽ tiếp tục mua chip từ Nvidia, nhưng cũng sẽ tăng cường sử dụng chip nội địa”.

Ít nhất ở thời điểm hiện tại, lợi thế công nghệ của Nvidia đồng nghĩa với việc rất khó, nếu không muốn nói là không thể, thay thế hoàn toàn.

“Mọi công ty hoặc quốc gia đều nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển năng lực AI của riêng mình, và công cụ họ cần để thực hiện công việc đó chính là chip Nvidia. Vì vậy, họ sẽ mua chip Nvidia, dù muốn hay không, bởi vì đó là lựa chọn duy nhất họ có”, Bob O’Donnell, chủ tịch kiêm nhà phân tích trưởng tại Technalysis Research, cho biết.

Nikkei Asia trước đây đã đưa tin rằng Nvidia đang chuẩn bị một chip Blackwell hạ cấp, được thiết kế cho thị trường Trung Quốc vào cuối năm nay, sẽ đi kèm với bộ nhớ GDDR7 thay vì bộ nhớ băng thông cao tiên tiến hơn, để tuân thủ các quy định của Mỹ.  Do loại chip này vẫn chưa có mặt trên thị trường và khả năng hạ cấp của nó vẫn chưa được biết rõ nên các công ty công nghệ Trung Quốc đang chờ đợi và quan sát.

Một số hy vọng chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ nới lỏng hơn nữa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu để cho phép các công ty công nghệ Trung Quốc mua chip Blackwell, thế hệ chip H20 hạ tầng Hopper tiếp theo, với ít hạn chế hơn. Ông Trump đã nói rằng ông có thể đạt được thỏa thuận cho phép Nvidia bán chip Blackwell hạ cấp cho Trung Quốc.

Theo: Nikkei Asia, Reuters