Mỹ tuyên bố đi đầu nhưng thất bại, Trung Quốc đi sau 8 năm lại thành công lớn trong siêu dự án cả thế giới theo đuổi

Theo Live Science, Trung Quốc đang vượt lên trước phần còn lại của thế giới trong việc đặt các trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI) xuống đáy biển như một phương án làm mát thay thế.

Trước đây, Mỹ đã tiên phong trong lĩnh vực này với dự án 223 triệu USD của Microsoft. Cụ thể, Microsoft từng tiên phong hơn một thập kỷ trước với Project Natick, khi nhấn chìm một khoang chứa hơn 800 máy chủ dưới đáy biển Scotland. Kết quả cho thấy mô hình này đáng tin cậy, khả thi và tiết kiệm năng lượng hơn.

Theo Neowin, dù từng được kỳ vọng là giải pháp đột phá cho vấn đề lưu trữ dữ liệu, dự án Project Natick của Microsoft với mục tiêu xây dựng trung tâm dữ liệu dưới đáy biển đã chính thức bị khai tử.

Ra mắt vào năm 2016, Project Natick đạt được những thành tựu đáng kể trong quá trình thử nghiệm. Trung tâm dữ liệu dưới biển của Microsoft hoạt động ổn định và có tỷ lệ hỏng hóc thiết bị thấp hơn 8 lần so với trung tâm dữ liệu trên đất liền.

Tuy nhiên, sau 4 năm thử nghiệm, Microsoft đã quyết định ngừng phát triển dự án này. Theo Noelle Walsh, người đứng đầu bộ phận Cloud Operations + Innovation (CO+I) của Microsoft, công ty không có kế hoạch xây dựng thêm bất kỳ trung tâm dữ liệu dưới biển nào.

Dù không được tiếp tục triển khai, Project Natick vẫn mang lại nhiều bài học quý giá cho Microsoft, đặc biệt là về hoạt động và độ bền của máy chủ dưới môi trường biển. Những kiến thức này sẽ được áp dụng vào các dự án khác của công ty trong tương lai.

Microsoft cho biết họ sẽ tiếp tục sử dụng Project Natick như một nền tảng nghiên cứu để khám phá các công nghệ mới, chẳng hạn như làm mát bằng chất lỏng, nhằm nâng cao độ tin cậy và tính bền vững của trung tâm dữ liệu.

Quyết định từ bỏ Project Natick của Microsoft có thể là một bước lùi, nhưng cũng mở ra cơ hội để công ty tập trung vào các giải pháp mới, hiệu quả và bền vững hơn, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu về dịch vụ trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng tăng cao.

Trong khi đó, dự án Hailanyun của Trung Quốc tiến từ dự án thí điểm ở Hải Nam (12/2022) tới trung tâm thương mại chỉ trong chưa đầy 30 tháng – điều mà Natick chưa từng làm được. Hailanyun – công ty đứng sau dự án Thượng Hải cho biết, theo đánh giá của Viện Thông tin và Truyền thông Trung Quốc, cơ sở này tiêu thụ ít hơn ít nhất 30% điện năng so với trung tâm trên đất liền nhờ khả năng làm mát tự nhiên.

Ngoài ra, trung tâm còn kết nối với một trang trại điện gió ngoài khơi, dự kiến cung cấp 97% nhu cầu điện. Giai đoạn đầu của dự án sẽ có 198 giá máy chủ, chứa từ 396 đến 792 máy chủ AI, và dự kiến đi vào hoạt động tháng 9 tới.

Thực tế, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Trung Quốc đặt cược lớn vào AI, điện toán đám mây và các công nghệ số khác và một phần quan trọng của kế hoạch là xây dựng các trung tâm dữ liệu nhằm gia tăng sức mạnh tính toán. Nhưng các “khối” máy chủ khổng lồ này tiêu thụ ngày càng nhiều năng lượng và cần hàng trăm nghìn gallon nước mỗi ngày để làm mát lượng nhiệt khổng lồ mà chúng tạo ra.

Điều đó có nghĩa là các cơ sở này ở Trung Quốc và khắp thế giới sẽ ngày càng cạnh tranh với nhu cầu nước phục vụ sự sống của con người, từ nông nghiệp tới sinh hoạt hàng ngày. Theo Guardian, điều tra của tổ chức báo chí phi lợi nhuận SourceMaterial cho thấy, nhiều công ty đã đặt trung tâm dữ liệu ở những khu vực khô hạn nhất thế giới như Arizona (Mỹ), một số vùng của Tây Ban Nha và Trung Đông, bởi không khí khô giúp giảm nguy cơ hư hỏng do độ ẩm.

Để giải quyết vấn đề này, Trung Quốc chọn đặt trung tâm dữ liệu ở nơi ẩm ướt nhất: dưới biển. Tháng 6 vừa qua, công trình một trung tâm dữ liệu dưới nước sử dụng năng lượng gió đã khởi công cách bờ biển Thượng Hải khoảng 10 km – một trong những trung tâm AI của Trung Quốc.

“Cách tiếp cận táo bạo của Trung Quốc thể hiện sự chuyển dịch mạnh mẽ sang hạ tầng số ít carbon và có thể định hình chuẩn mực toàn cầu về điện toán bền vững,” Shabrina Nadhila, nhà phân tích của tổ chức tư vấn năng lượng Ember, nhận định.

Trung tâm dữ liệu lưu trữ thông tin và thực hiện các phép tính phức tạp cho doanh nghiệp. Chúng tiêu thụ khối lượng điện và nước khổng lồ bởi các máy chủ hoạt động liên tục, tạo ra lượng nhiệt thải có thể gây hỏng thiết bị và mất dữ liệu. Khoảng 40% lượng điện của một trung tâm dữ liệu thông thường chỉ để làm mát.

Trong khi các trung tâm truyền thống dùng nước làm lạnh để hạ nhiệt, cơ sở dưới nước sử dụng đường ống dẫn nước biển qua bộ tản nhiệt ở phía sau các giá máy chủ để hấp thụ và tản nhiệt.