Đậu đũa và đậu que? Loại nào ngon và bổ dưỡng hơn.

Đậu đũa và đậu que là hai loại đỗ quen thuộc mà các bà nội trợ, những ai yêu nấu ăn tại nhà luôn tìm kiếm để chế biến đa dạng món ăn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng, cách lựa chọn, bảo quản và nấu chúng một cách hấp dẫn, tiện dụng. Từ sức khoẻ đến hương vị, cùng Nông sản Dũng Hà khám phá tại sao nên đưa đậu đũa và đậu que vào bữa cơm gia đình!

1. Định nghĩa về đậu đũa và đậu que

1.1 Đậu đũa là gì?

Đậu đũa hay còn gọi là đậu dải áo, là loại đậu có tên khoa học là Vigna unguiculata subsp. Nguồn gốc của chúng ở Nam Á, ngày nay được trồng và sử dụng phổ biến ở khu vực Đông Nam Á, phía Nam Trung Quốc và Thái Lan.

1.2 Đậu que là gì?

Cũng là cây thuộc họ đậu, đậu que có tên khoa học là Phaseolus vulgaris, có nguồn gốc từ khu vực Trung Mỹ. 

Tại Việt Nam, đậu que được gọi bằng đậu cove hay đậu ve. Nhờ đặc tính dễ trồng, thích hợp với khí hậu nhiệt đới nên đậu que được trồng phổ biến từ Bắc vào Nam ở nước ta.

2. Giống nhau giữa đậu đũa và đậu que

Đậu que và đậu đũa là 2 loại quả tương đối giống nhau và dễ gây nhầm lẫn cho nhiều người, ngay cả những bà nội trợ tưởng chừng quen thuộc với loại quả này. Và đây là những điểm giống nhau khiến mọi người nhầm lẫn: 

• Đều thuộc họ đậu: Cả đậu đũa và đậu que đều là những cây thân thảo, thuộc cùng họ thực vật là họ Đậu (Fabaceae), chia sẻ chung nhiều đặc điểm sinh học cơ bản của họ này.
• Cấu tạo lá tương đồng: Lá của cả hai loại đậu này đều là lá kép, được tạo thành từ ba chét lá riêng biệt có hình dạng tam giác đặc trưng.
• Đặc điểm hoa lưỡng tính: Hoa của đậu đũa và đậu que đều là hoa lưỡng tính, nghĩa là mỗi bông hoa chứa cả nhụy cái và nhị đực. Màu sắc của hoa có thể đa dạng, từ trắng, tím đến vàng, tùy thuộc vào từng giống cụ thể.
• Quả được dùng làm rau: Điểm chung nổi bật là quả của cả hai loại đậu đều có hình dạng thuôn dài và được sử dụng rộng rãi như một loại rau ăn hàng ngày trong ẩm thực, phổ biến ở nhiều quốc gia.
• Đa dạng về dạng thân: Cả đậu đũa và đậu que đều có hai dạng phát triển chính: dạng đậu lùn (mọc thành bụi, không cần giàn) và dạng đậu leo giàn (cần giàn để cây vươn cao).

3. Đậu đũa và đậu que khác nhau thế nào? 

3.1 Hình thức

Đậu đũa và đậu que đều là những loại đỗ quen thuộc trong bữa cơm gia đình, nhưng nếu quan sát kỹ, chúng lại hoàn toàn khác nhau về hình dáng, màu sắc và kích thước. Hiểu rõ về những khác biệt này sẽ giúp bạn lựa chọn đúng loại phù hợp để chế biến món ăn. 

3.2 Giá trị dinh dưỡng

Ngoài khác nhau về hình thức bên ngoài thì đặc điểm thành phần dinh dưỡng của 2 lại đậu đũa và đậu que này cũng khác biệt

Đậu đũa và đậu que đều giàu dinh dưỡng, ít calo, phù hợp cho một khẩu phần ăn lành mạnh. 

Tuy nhiên, chúng vẫn có một số khác biệt nổi bật: đậu đũa dài, mảnh hơn, chứa nhiều chất xơ, vitamin A và kali; trong khi đậu que ngắn, mập, hàm lượng protein thấp hơn một chút nhưng lại giàu vitamin C và sắt. Hiểu rõ những khác biệt này sẽ giúp bạn lựa chọn đúng loại đỗ phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của gia đình.

3.3 Công dụng

Điểm giống nhau:

• Đều giàu chất xơ, giúp cải thiện tiêu hoá, phòng táo bón và kiểm soát cân nặng.
• Đều chứa ít calo, phù hợp để đưa vào các khẩu phần ăn kiêng hoặc kiểm soát cân nặng.
• Đều cung cấp vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin C, kali, magie… giúp tăng sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe tim mạch và thị lực.
• Đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung dưỡng chất từ thực vật, giúp cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai mà không lo dư calories.

Điểm khác nhau:

Đậu đũa nổi bật với:

• Hỗ trợ tiêu hoá: Hàm lượng chất xơ cao, giúp nhuận tràng, phòng táo bón.
• Tốt cho thị lực: Giàu vitamin A (beta-caroten) nên đậu đũa giúp bảo vệ sức khoẻ mắt.
• Kiểm soát cholesterol: Chất xơ từ đậu đũa giúp giảm hấp thu cholesterol, từ đó bảo vệ sức khoẻ tim mạch.
• Bổ sung khoáng chất: Giàu kali, magiê, canxi, giúp duy trì sức khoẻ xương khớp, cơ bắp.

Đậu que nổi bật với: 

• Tăng sức đề kháng: Hàm lượng vitamin C cao, giúp cơ thể tăng sức đề kháng, phòng bệnh.
• Bổ máu: Giàu sắt, acid folic, giúp tăng sản sinh hồng cầu, phòng thiếu máu.
• Kiểm soát cân nặng: Lượng calo thấp, nhiều chất xơ, phù hợp với khẩu phần ăn giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng.
• Chống viêm: Các chất kháng oxi hoá trong đậu que giúp kháng viêm, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

4. Một số món ăn với đậu đũa

4.1 Đậu đũa xào thịt bò

Đậu đũa xào thịt bò là món ăn quen thuộc, giàu dinh dưỡng, kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên của đậu đũa giòn sần sật và thịt bò mềm ngọt, đậm đà. Món này không chỉ cung cấp protein dồi dào mà còn bổ sung chất xơ và vitamin, rất thích hợp cho bữa cơm gia đình. 

Cách làm: Thịt bò thái lát mỏng, ướp với chút tỏi băm, dầu hào, tiêu. Đậu đũa cắt khúc vừa ăn, chần sơ qua nước sôi. Phi thơm tỏi, cho thịt bò vào xào nhanh lửa lớn rồi trút ra. Tiếp đó, cho đậu đũa vào xào, nêm nếm gia vị vừa ăn rồi cho thịt bò trở lại, đảo đều và tắt bếp.

4.2 Đậu đũa xào tỏi

Đậu đũa xào tỏi là món chay đơn giản nhưng rất hấp dẫn, nổi bật với hương vị thơm lừng của tỏi phi và độ giòn ngọt tự nhiên của đậu đũa. Món ăn này thanh đạm, dễ làm, lại giàu chất xơ và các vitamin, rất tốt cho hệ tiêu hóa và những người muốn ăn uống lành mạnh. 

Cách làm: Đậu đũa rửa sạch, cắt khúc vừa ăn. Đun sôi nước, chần đậu đũa khoảng 1-2 phút rồi vớt ra ngâm ngay vào nước lạnh để giữ màu xanh và độ giòn. Phi thơm tỏi băm với dầu ăn, cho đậu đũa vào xào nhanh trên lửa lớn. Nêm nếm gia vị (muối, bột ngọt hoặc hạt nêm) cho vừa ăn, đảo đều rồi tắt bếp.

4.3 Đậu đũa cuộn thịt

Đậu đũa cuộn thịt là món ăn sáng tạo, đẹp mắt và cực kỳ bổ dưỡng, kết hợp vị ngọt thanh của đậu đũa với vị đậm đà của thịt băm. Món này thường được hấp hoặc chiên nhẹ, rất phù hợp để đổi vị cho bữa cơm hoặc làm món khai vị trong các bữa tiệc nhỏ. 

Cách làm: Đậu đũa chọn loại dài và đều, chần sơ cho mềm dễ cuộn. Thịt băm ướp với gia vị (hành, tiêu, mắm, hạt nêm) và mộc nhĩ, nấm hương băm nhỏ. Trải đậu đũa đã chần ra, đặt một phần thịt băm vào rồi cuộn tròn lại. Hấp cách thủy khoảng 15-20 phút cho thịt chín hoặc chiên vàng đều các mặt.

5. Một số món ăn ngon với đậu que

Đậu đũa và đậu que đều là hai loại đỗ quen thuộc, luôn xuất hiện trong bữa cơm của nhiều gia đình bởi hương vị tươi ngon, giàu dinh dưỡng và cực kỳ tiện dụng. Mỗi loại quả đều có những món ăn ngon riêng và dưới đây là những món ăn với đậu que.

5.1 Đậu que xào thịt bò

Đậu que xào thịt bò là món ăn quen thuộc, bổ dưỡng và rất dễ chế biến, mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa vị giòn ngọt thanh mát của đậu que và hương vị đậm đà, mềm mại của thịt bò. Đây là món ăn lý tưởng để bổ sung protein, chất xơ và các vitamin cho bữa cơm gia đình. 

Cách làm: Thịt bò thái lát mỏng, ướp với tỏi, dầu hào, tiêu. Đậu que tước xơ, cắt khúc, chần sơ. Phi thơm tỏi, cho thịt bò vào xào nhanh lửa lớn rồi trút ra đĩa. Tiếp đó, cho đậu que vào xào, nêm gia vị vừa ăn. Khi đậu gần chín, cho thịt bò vào đảo nhanh, rắc chút tiêu và tắt bếp.

5.2 Đùi vịt hầm đậu que

Đùi vịt hầm đậu que là một món ăn bổ dưỡng, ấm áp, thích hợp cho những ngày se lạnh hoặc khi cần bồi bổ sức khỏe. Món này có sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị ngọt bùi của đậu que, vị béo ngậy của đùi vịt và hương thơm của các loại gia vị, tạo nên món hầm sánh mịn, đậm đà. 

Cách làm: Đùi vịt làm sạch, ướp gia vị cho thấm. Đậu que tước xơ, cắt khúc lớn. Phi thơm hành tỏi, cho đùi vịt vào áp chảo cho săn. Thêm nước dừa tươi hoặc nước dùng, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa hầm cho đùi vịt mềm. Sau đó cho đậu que vào hầm tiếp đến khi đậu chín mềm vừa phải, nêm nếm lại cho vừa khẩu vị.

5.3 Đậu que xào chay

Đậu que xào chay là món ăn thanh đạm, đơn giản nhưng không kém phần hấp dẫn, rất được ưa chuộng trong các bữa ăn chay hoặc để đổi vị cho gia đình. Món này giữ được vị ngọt tự nhiên, độ giòn của đậu que, kết hợp với hương thơm của tỏi hoặc nấm, tạo nên một món rau vừa ngon vừa bổ. 

Cách làm: Đậu que tước xơ, rửa sạch, cắt khúc. Có thể chần sơ qua nước sôi để đậu có màu xanh đẹp và giòn hơn. Phi thơm tỏi băm (hoặc hành boa rô nếu ăn chay hoàn toàn) với dầu ăn. Cho đậu que vào xào nhanh trên lửa lớn. Nêm nếm gia vị chay như hạt nêm chay, nước tương, chút đường. Đảo đều cho đậu que chín tới, tắt bếp và rắc tiêu.

6. Một số câu hỏi liên quan đến đậu đũa và đậu que

6.1 Đậu đũa bao nhiêu calo?

100 gram đậu đũa tươi chứa khoảng 47 calo. Đây là mức năng lượng thấp, phù hợp cho chế độ ăn kiêng.

6.2 Đậu que bao nhiêu calo?

Trong 100 gram đậu que tươi có khoảng 31 calo. Lượng calo này rất thấp, lý tưởng cho việc kiểm soát cân nặng.

6.3 Bà bầu ăn đậu đũa và đậu que có tốt không?

Có, rất tốt. Cả hai đều giàu folate và chất xơ, hỗ trợ thai nhi phát triển và cải thiện tiêu hóa cho bà bầu. Tuyệt đối nên nấu chín kỹ trước khi ăn.

6.4 Đậu que miền Bắc gọi là gì?

Ở miền Bắc Việt Nam, đậu que thường được gọi là đậu cô ve.

6.5 Đậu đũa miền Bắc gọi là gì?

Ở miền Bắc, đậu đũa thường được gọi là đậu dài hoặc đậu dải áo.

7. Kết luận

Như vậy, đậu đũa và đậu que đều là những loại đỗ đầy dinh dưỡng, phù hợp để bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày của gia đình bạn. Dù mỗi loại đều có khác nhau riêng về hình dáng, giá trị dinh dưỡng và công dụng sức khoẻ, nhưng chúng đều đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sức đề kháng, kiểm soát cân nặng và bảo vệ sức khoẻ tổng thể. 

Hãy cùng Siêu thị Dũng Hà lựa chọn đậu đũa, đậu que và nhiều loại rau củ sạch khác để bữa ăn thêm đa dạng, hấp dẫn và đầy đủ dưỡng chất!