nội dung
Sởi và thủy đậu là bệnh truyền nhiễm dễ bùng phát thành dịch nếu không có biện pháp kiểm soát và phòng ngừa hiệu quả. Phần lớn trường hợp bị bệnh sởi hoặc thủy đậu đều có tiên lượng tốt. Nhưng một số trường hợp không được điều trị đúng cách, kịp thời, bệnh gây biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ em, phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch kém.
Sởi với thủy đậu có giống nhau không?
Sởi và thủy đậu là hai bệnh hoàn toàn khác biệt về nguyên nhân, triệu chứng, diễn tiến, biến chứng cũng như hướng dự phòng và điều trị. Nhận biết được đặc điểm phân biệt sẽ giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán, phòng ngừa, quản lý và điều trị bệnh.

Cách phân biệt sởi và thủy đậu
Dưới đây là bảng so sánh giúp người bệnh phân biệt hai bệnh lý này:
Tên bệnh | Sởi | Thủy đậu |
Nguyên nhân | Virus sởi (Measles virus) | Virus Varicella-zoster (VZV) |
Thời gian ủ bệnh | Kéo dài khoảng 10-14 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh (1). | Kéo dài khoảng 10-21 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh |
Thời kỳ lây nhiễm | Bắt đầu lây lan từ trước khi phát ban khoảng 4 ngày và kéo dài đến khi ban mất đi khoảng 4 ngày. | Bắt đầu lây lan từ khoảng 1 – 2 ngày trước khi nổi ban đến khi tất cả các bọng nước khô lại, thường khoảng 5 – 7 ngày sau nổi ban. |
Triệu chứng | Triệu chứng ban đầu tương tự như cảm lạnh: sốt cao, ho, sổ mũi, mắt đỏ. Sau đó, phát ban đỏ lớn, phẳng, không ngứa hoặc ngứa nhẹ ở vùng mặt, lan rộng xuống các cơ quan khác. Đặc biệt, có xuất hiện đốm Koplik trong miệng. | Bệnh bắt đầu bằng sốt nhẹ, đau đầu, biếng ăn, khó chịu. Sau đó phát ban, dát đỏ, chuyển sang dạng sẩn, rồi nổi những bóng nước rõ rệt, ngứa nhiều.
Mụn nước xuất hiện thành nhiều đợt khác nhau, rải rác khắp cơ thể, tập trung nhiều ở ngực, lưng và mặt. Sau đó, mụn nước vỡ, đóng vảy, có thể để lại sẹo. |
Biến chứng | Mù lòa, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm não, tiêu chảy nặng.
Tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non, thai chết lưu ở phụ nữ mang thai. |
Nhiễm trùng thứ phát, viêm mô tế bào, viêm phổi, viêm não, viêm khớp.
Tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh nếu mẹ nhiễm trong thai kỳ đặc biệt 20 tuần đầu. |
Những điểm giống nhau của bệnh sởi và thủy đậu
Cả hai đều là các bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, bệnh lây lan nhanh qua đường hô hấp, thường gặp ở trẻ em và người chưa có miễn dịch.
Cả hai bệnh đều gây các triệu chứng như phát ban ngoài da, sốt, mệt mỏi, đau đầu, biếng ăn và đều có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não… nếu không được theo dõi và chăm sóc đúng cách.
Hiện nay, cả hai bệnh lý đều đã có vaccine phòng ngừa, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như mức độ nghiêm trọng nếu mắc phải.
Hình ảnh phân biệt giữa thủy đậu và sởi




Chẩn đoán bệnh sởi và thủy đậu
Bác sĩ sẽ dựa vào khám lâm sàng, yếu tố dịch tễ và cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh. Trong quá trình kiểm tra, đánh giá các triệu chứng, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử tiếp xúc, tiêm phòng, thời điểm xuất hiện triệu chứng. Tiếp đó, một số cận lâm sàng có thể được chỉ định như:
- Xét nghiệm công thức máu;
- Xét nghiệm kháng nguyên IgM/IgG;
- PCR test;
- Chụp X quang phổi.
Hướng điều trị sởi và thủy đậu
Cả hai bệnh lý đều là bệnh do virus gây ra nên thuốc kháng sinh sẽ không được chỉ định trong điều trị hai bệnh này. Hiện nay thuỷ đậu đã có thuốc kháng virus đặc hiệu, còn sởi chưa có thuốc đặc trị mà chỉ tập trung vào hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng:
- Hạ sốt: Nếu sốt nhẹ, hạ sốt cho người bệnh bằng các biện pháp như uống nhiều nước ấm, mặc đồ thông thoáng, lau người bằng khăn mềm thấm nước ấm… Nếu sốt cao, người bệnh cần dùng thuốc hạ sốt với liều dùng phù hợp.
- Bù nước: Sốt và các triệu chứng của bệnh có thể dẫn đến tình trạng mất nước, gây biến chứng nên khi mắc bệnh, cần chú ý bù đủ nước và điện giải. Khuyến khích người bệnh uống đủ nước mỗi ngày, có thể uống nước lọc, nước ép trái cây hoặc dung dịch bù điện giải Oresol theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Nghỉ ngơi: Trong thời gian mắc bệnh, cơ thể cần nghỉ ngơi nhiều hơn để hồi phục các tổn thương, sản sinh kháng thể chống lại virus gây bệnh. Do đó, người bệnh nên ở trong không gian yên tĩnh, sạch sẽ, tránh vận động mạnh, gắng sức.
- Dinh dưỡng: Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, lành mạnh là yếu tố quan trọng để cơ thể nhanh hồi phục. Người bệnh ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa, giàu năng lượng; nên chia nhỏ các cữ ăn trong ngày.
- Giữ vệ sinh: Bên cạnh giữ không gian sống sạch sẽ, thông thoáng, việc giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh răng miệng mỗi ngày góp phần quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình hồi phục, ngăn ngừa nguy cơ biến chứng bội nhiễm.
- Phòng ngừa lây lan: Bệnh dễ lây lan nên người bệnh cần tránh tiếp xúc gần với người khác, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao, chưa tiêm vaccine phòng ngừa bệnh.
Làm sao để phòng ngừa bệnh sởi và thủy đậu?
Tiêm vaccine đủ mũi và đúng lịch là biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả. Bên cạnh đó, việc nâng cao sức đề kháng, phòng ngừa sự lây lan của bệnh cũng góp phần quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Một số biện pháp phòng ngừa bao gồm:
1. Tiêm vaccine
Vaccine giúp cơ thể tạo ra kháng thể, tăng cường hệ miễn dịch, từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh; đồng thời góp phần làm giảm mức độ nghiêm trọng nếu không may bị nhiễm. Do đó, cần tiêm vaccine ngừa bệnh đủ mũi và đúng lịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
- Vaccine sởi: Hiệu quả ngừa bệnh đạt 95% sau mũi đầu tiên và đến 99% sau khi tiêm đủ hai mũi.
- Vaccine thủy đậu: Hiệu quả ngừa bệnh lên đến 98%.

2. Nghỉ ngơi đầy đủ
Nghỉ ngơi đầy đủ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Khi cơ thể được nghỉ ngơi đúng cách, hệ miễn dịch sẽ hoạt động hiệu quả hơn, giúp chống vi khuẩn, virus và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mãn tính.
3. Uống đủ nước và cung cấp đủ dinh dưỡng
Chế độ ăn hợp lý, giàu dinh dưỡng, uống nhiều nước là yếu tố thiết yếu giúp cơ thể duy trì hoạt động ổn định. Nước giúp điều hòa nhiệt độ, đào thải độc tố và hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Chế độ ăn giàu vitamin, khoáng chất, chất đạm và chất xơ giúp nuôi dưỡng tế bào, tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch.
4. Tránh tiếp xúc người nhiễm bệnh
Cả hai bệnh lý lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch từ nốt phát ban. Do đó, khi có dịch bùng phát hoặc biết có người đang mắc bệnh, cần hạn chế đến nơi đông người, giữ khoảng cách an toàn và tránh tiếp xúc gần với người bệnh. Biện pháp này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm đáng kể, đặc biệt là đối với trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu, chưa tiêm vaccine ngừa bệnh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
- Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
- 108 Phố Hoàng Như Tiếp, Phường Bồ Đề, TP. Hà Nội
- (Đ/c cũ: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội)
- Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
- Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM:
- 2B Phổ Quang, Phường Tân Sơn Hòa, TP.HCM
- (Đ/c cũ: 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.HCM)
- Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
- Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8:
- 316C Phạm Hùng, Phường Chánh Hưng, TP.HCM
- (Đ/c cũ: 316C Phạm Hùng, P.5, Q.8, TP.HCM)
- Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
- Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7:
- 25 Nguyễn Hữu Thọ, Phường Tân Hưng, TP.HCM
- (Đ/c cũ: 25 Nguyễn Hữu Thọ, P.Tân Hưng, Q.7, TP.HCM)
- Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
- Fanpage:
- Website: tamanhhospital.vn
Hy vọng với những thông tin trên, người đọc đã có thể hiểu rõ hơn về đặc điểm và triệu chứng đặc trưng của sởi và thủy đậu, từ đó có thể dễ dàng phân biệt, phát hiện bệnh sớm và có hướng xử trí phù hợp. Khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh cần đến bệnh viện để bác sĩ khám và điều trị đúng cách, ngăn ngừa biến chứng.
Công Nghệ
Zalo thu phí zCloud trên iPhone đắt hơn Android, người dùng hỏi tại sao vậy?
Th8
Công Nghệ
Zalo ra thông báo quan trọng tới hàng chục triệu người dùng: Ai cũng nên cập nhật sớm, tránh mất quyền lợi
Th8
Công Nghệ
Zalo có thay đổi mới, người dùng cần biết kẻo mất quyền lợi
Th8
Thể Thao
Yu Zidi, thần đồng Trung Quốc 12 tuổi thay đổi bơi lội thế giới
Th8
Công Nghệ
YouTube triển khai AI xác minh độ tuổi người dùng từ tháng 8/2025
Th8
Công Nghệ
YouTube thử nghiệm AI tự chỉnh sửa video của người dùng
Th9
Công Nghệ
YouTube tặng 2 tháng Premium cho người dùng với 1 điều kiện
Th9
Công Nghệ
YouTube khai tử mục Thịnh hành
Th7
Công Nghệ
YouTube đã tiếp cận hơn 55 triệu người dùng từ 18 tuổi trở lên tại Việt Nam
Th8
Công Nghệ
YouTube bắt đầu “càn quét” tài khoản chia sẻ Premium Family không hợp lệ
Th9
Radio My
Yêu thương cho đi
Th9
Radio My
Yêu say đắm 2 năm, chàng trai ‘bỏ chạy’ sau 3 tháng sống thử
Th8
Radio My
Yêu người khác khi đang ly thân, có bị xem là ngoại tình?
Th9
Thời Sự
Yêu cầu kiểm điểm vụ đề xuất lấy biệt thự trong di tích làm chỗ ở cho Phó giám đốc Sở
Th8
Thời Sự
Yên Bài: Vững bước phát triển, khẳng định vị thế sau sáp nhập
Th8
Công Nghệ
YBY1 lập kỳ tích vô địch cả hai hạng mục tại Đấu Trường Hỗn Chiến Mùa 2
Th8
Thể Thao
Yamal tỏa sáng, Barca đánh bại Mallorca ở vòng 1 La Liga 2025-2026
Th8
Thể Thao
Yamal lập cú đúp mừng áo số 10, Barca thắng to
Th8
Thể Thao
Yamal lập công, Barca ra quân tưng bừng nhờ…trọng tài
Th8
Thể Thao
Yamal khiến đối thủ đốt đền, Barca thoát hiểm phút bù giờ
Th8
Thể Thao
Yamal ghi bàn trong tình huống gây tranh cãi, Barcelona vẫn đứt mạch toàn thắng
Th9
Thể Thao
Yamal chói sáng, Barca đoạt cúp Joan Gamper
Th8
Thời Sự
Ý thức của người dân có chuyển biến tích cực
Th8
Ẩm Thực
Xuýt xoa cá hấp mắm gừng thơm lừng góc bếp
Th8
Thời Sự
Xuyên đêm đưa chuyên cơ từng chở Bác Hồ sang Triển lãm quốc gia
Th8
Thời Sự
Xưởng mất điện cả ngày bỗng cháy đỏ rực trong đêm, khói bốc cao hàng chục mét
Th8
Thời Sự
Xứng đáng với trọng trách, tạo dấu ấn đặc biệt trong lòng Nhân dân
Th9
Giải Trí
Xúc động ước nguyện tuổi 80 của NSND Bạch Tuyết
Th8
Giải Trí
Xúc động ngắm nhìn hình ảnh ‘Những người con của Tổ quốc’
Th8
Radio My
Xúc động lời dặn của bố chồng tương lai, cô gái vượt 1.200km về Nghệ An làm dâu
Th8
Thời Sự
Xúc động lễ chia tay thầy Lê Bá Khánh Trình, 4 tiến sĩ đàn hát ‘Thời thanh niên sôi nổi’
Th8
Thời Sự
Xúc động khoảnh khắc các biên đội trực thăng kéo cờ Đảng, cờ Tổ quốc bay trên Quảng trường Ba Đình
Th8
Thời Sự
Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến vùng lũ dọn dẹp trường lớp
Th8
Giải Trí
Xúc động hàng triệu người hòa giọng Quốc ca trong ngày 2/9
Th9
Radio My
Xúc động cha già gánh gần 80kg đặc sản, vượt hơn 600km đến thăm con cháu
Th9
Công Nghệ
Xuất hiện iPhone 17 Pro nhái chạy Android: Thiết kế y hệt, cũng có Dynamic Island nhưng nhìn là biết hàng “đểu”
Th8
Thể Thao
Xuất hiện đội bóng Anh giải cứu Hojlund, MU reo vui
Th8
Thời Sự
Xuất hiện ‘hố tử thần’ trên quốc lộ nối Quảng Ngãi – Đà Nẵng
Th8
Thể Thao
Xuân Son, Duy Mạnh có hành động ý nghĩa trong ngày 2/9
Th9
Thể Thao
Xuân Son trở lại Việt Nam, báo tin cực vui với HLV Kim Sang Sik
Th9
Thể Thao
Xuân Son lỡ lượt đi V-League, Siêu Cúp Quốc gia nóng rực
Th8
Thể Thao
Xuân Son bất ngờ ‘diện’ áo đội bóng nhà giàu Saudi Arabia
Th8
Sức Khỏe
Xử trí ra sao nếu bị cô lập trong mưa bão?
Th8
Thời Sự
Xử phạt thanh niên lái ôtô mui trần kéo theo xe điện trên phố
Th8
Sức Khỏe
Xử phạt phòng khám ‘vẽ bệnh’ thu gần 30 triệu một ca phá thai ở TP.HCM
Th8
Thời Sự
Xử phạt nhóm người giăng lưới đánh cầu lông giữa đường ở TPHCM
Th8
Giải Trí
Xử phạt công ty tổ chức sự kiện mời Thông ‘soái ca’ biểu diễn
Th8
Thời Sự
Xử phạt chủ con bò ‘đột nhập’ hầm sông Sài Gòn khiến giao thông rối loạn
Th8
Công Nghệ
Xử lý trách nhiệm hình sự với người đứng đầu nếu để tấn công mạng gây hậu quả
Th8
Thời Sự
Xử lý tài xế xe rác ‘chạy ẩu’ khiến người dân TPHCM khiếp sợ
Th8
Thông Tin Tiêu Dùng
3 loại cây hợp cả 5 mệnh, cực tốt cho gia đình nhiều người xung khắc, trồng trong nhà vừa đẹp vừa giàu
Th9
Thông Tin Tiêu Dùng
Tháng 7 dọn dẹp nhà cửa rất tốt nhưng phải tránh 3 điều này kẻo đại kỵ phong thủy làm hao tài tổn lộc
Th8
Sức Khỏe
‘Bất lực’, không thể ‘chiều’ vợ chỉ vì uống 1 thứ để bồi bổ
Th8
Thông Tin Tiêu Dùng
‘Bất ngờ Vĩnh Long’ từ cuộc thi ‘Chuyện của những dòng sông’
Th9
Thời Sự
‘Bí mật’ bên trong chiếc túi màu nâu sẫm bỏ quên giữa trưa ở sân bay Nội Bài
Th8
Giải Trí
‘Biểu tượng thiền ca huyền thoại’ đến Việt Nam trình diễn cùng Trần Mạnh Tuấn
Th9
Thể Thao
‘Bom tấn’ Florian Writz ghi bàn đầu tiên cho Liverpool
Th8
Giải Trí
‘Có anh nơi ấy bình yên’ tập 10: Chủ tịch Thứ ôm cặp tiền lên huyện để chạy chức
Th8