Loại quả chỉ có ở Ninh Thuận: Mọc dại trên rừng không cần chăm sóc, mùi thơm phức ăn một lần là mê

Nói đến đặc sản Ninh Thuận (nay sáp nhập với tỉnh Khánh Hòa), nhiều người sẽ nghĩ ngay tới những món ăn đã gắn liền với danh tiếng của vùng đất nắng gió như bánh canh chả cá Phan Rang hay nem chua Phan Rang. Thế nhưng, ít ai biết rằng, bên cạnh nho và táo – những nông sản đã trở thành thương hiệu – Ninh Thuận còn sở hữu một loại trái cây mới lạ, đặc biệt và chỉ có thể tìm thấy tại địa phương này. Đó chính là trái da đá – một cái tên nghe vừa lạ lẫm vừa gợi sự tò mò đối với du khách.

Trái da đá được tìm thấy nhiều ở các vùng rừng núi tự nhiên của Ninh Thuận. Người dân địa phương cho rằng chính từ nguồn gốc tự nhiên, gắn với núi rừng hoang sơ nên loại quả này mới mang cái tên bình dị đến vậy. Khi quan sát bề ngoài, trái da đá khiến nhiều người liên tưởng đến quả mận miền Bắc. Cả hai đều có hình tròn nhỏ, lớp vỏ đỏ tươi, bề mặt căng mọng. Tuy nhiên, chỉ khi thưởng thức, thực khách mới cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt.

Ở giai đoạn còn non, trái da đá có thịt cứng và vị chua khá gắt, mang lại cảm giác tỉnh táo và sảng khoái. Khi chín, phần thịt quả trở nên mềm hơn, vị chua dần nhường chỗ cho vị ngọt thanh, kèm theo hương thơm nhẹ nhàng đặc trưng. Chính sự chuyển đổi vị giác từ chua sang ngọt, từ cứng sang mềm đã tạo nên nét độc đáo không thể trộn lẫn của loại quả này. Giữa hàng loạt món ăn cầu kỳ hay những loại trái cây quen thuộc, trái da đá vẫn nổi bật như một món quà mộc mạc nhưng dễ chinh phục khẩu vị người thưởng thức.

Không chỉ đơn thuần là loại trái cây tráng miệng, trái da đá còn có công dụng khử mùi tự nhiên khá hiệu quả. Người dân địa phương thường truyền tai nhau rằng, ăn vài quả da đá không chỉ tận hưởng hương vị ngọt ngào mà còn giúp khoang miệng trở nên thơm tho, dễ chịu. Đây được xem là một ưu điểm khiến loại quả dân dã này ghi dấu trong lòng du khách mỗi khi có dịp ghé thăm Ninh Thuận.

Trái da đá được coi là món quà tinh túy mà thiên nhiên dành riêng cho Ninh Thuận. Vào mùa, du khách có thể dễ dàng tìm mua loại quả này trên nhiều con đường làng của các xã An Hòa, Hộ Diêm, An Xuân hay Thủy Lợi. Ngoài ra, chợ lớn Phan Rang và nhiều chợ nhỏ lân cận cũng bày bán loại trái cây độc đáo này.

Về giá cả, trái da đá được bán phổ biến với mức khoảng 15.000 đồng/kg. Đây là con số khá khiêm tốn nếu so sánh với các loại trái cây đặc sản khác như nho hay táo Ninh Thuận. Chính sự bình dân trong giá thành càng khiến trái da đá trở thành một lựa chọn thú vị cho cả người dân địa phương lẫn du khách phương xa.

Theo kinh nghiệm của người dân, trái da đá ngon nhất là khi thưởng thức ngay sau khi hái. Lúc này, quả còn giữ được độ tươi, vị ngọt thanh và hương thơm tự nhiên. Nếu không dùng hết, người mua có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh từ 2 đến 3 ngày. Lưu ý, không nên để quả trong hộp kín hoặc ở nơi có độ ẩm, nhiệt độ cao, cũng như tránh ánh nắng trực tiếp, bởi những yếu tố này sẽ khiến quả nhanh hỏng và làm giảm chất lượng ban đầu.

Trái da đá không chỉ đơn thuần là một loại quả dân dã mà còn là điểm nhấn độc đáo trong bức tranh ẩm thực của vùng đất Phan Rang – Tháp Chàm. Giữa nắng gió khắc nghiệt, loại quả rừng này lại trở thành “món quà ngọt ngào” chinh phục vị giác của nhiều người. Đối với du khách, việc thưởng thức trái da đá còn mang ý nghĩa trải nghiệm, khi họ được nếm thử một hương vị chỉ có ở Ninh Thuận và hiếm thấy ở nơi khác.

Trong hành trình khám phá địa phương, du khách có thể kết hợp thưởng thức trái da đá cùng nhiều điểm đến nổi tiếng khác như vịnh Vĩnh Hy, làng gốm Bàu Trúc, tháp Chăm Po Klong Garai hay làng Mông Cổ Ninh Thuận. Sau những giờ tham quan, nghỉ chân và thưởng thức loại quả ngọt lành, dân dã này chắc chắn sẽ để lại một ấn tượng khó quên.

Tuy không cầu kỳ về hình thức hay được quảng bá rộng rãi như nhiều đặc sản khác, trái da đá vẫn giữ một vị trí riêng trong đời sống ẩm thực của người dân Ninh Thuận. Nó đại diện cho sự mộc mạc, giản dị và gần gũi – những giá trị đã gắn bó bền chặt với vùng đất đầy nắng và gió. Đồng thời, sự hiện diện của loại quả này cũng góp phần đa dạng hóa bức tranh đặc sản Ninh Thuận, vốn đã nổi tiếng với nho, táo, bánh canh chả cá hay nem chua.

Có thể nói, trái da đá là một minh chứng cho sự phong phú và độc đáo của ẩm thực địa phương. Dù chỉ là loại quả rừng dân dã, nhưng nhờ hương vị đặc trưng và giá trị văn hóa ẩn chứa, trái da đá đã trở thành một điểm nhấn trong hành trình du lịch Ninh Thuận. Với giá thành hợp lý, dễ tìm mua và mang lại trải nghiệm vị giác mới lạ, đây chắc chắn là một trong những đặc sản mà du khách không nên bỏ lỡ khi đặt chân tới miền đất đầy nắng gió của dải đất miền Trung.

Loại quả quê xưa rụng đầy không ai nhặt, nay xuống phố thành đặc sản “vạn người mê”, đem nấu canh ngon xuất sắc

Với tên gọi dân gian phong phú như cây sổ bà, thiều biêu, hay theo tiếng Thái là “Ma Sản”, loại cây này gắn liền với đời sống và văn hóa của đồng bào…

Bấm xem >>

Đặc sản 4 phương