VST kiến nghị bổ sung ưu đãi cho doanh nghiệp khoa học, công nghệ – Tạp chí Doanh nghiệp Việt Nam

Để chuẩn bị cho việc Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (năm 2025) có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo về đổi mới sáng tạo; khuyến khích hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; công nhận cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Nghị định này được kỳ vọng sẽ tạo ra hành lang pháp lý thông thoáng, khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp và sẽ thay thế cho Nghị định số 13/2019/NĐ-CP về doanh nghiệp khoa học và công nghệ (KH&CN).

Hiện cơ quan soạn thảo là Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ KH&CN) đang trong quá trình lấy ý kiến rộng rãi từ các tổ chức, cá nhân liên quan để hoàn thiện dự thảo.

Sau khi nhận được văn bản số 4864/BKHCN ngày 19/9/2025 của Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ KH&CN), trên cơ sở tổng hợp ý kiến từ các doanh nghiệp thành viên, Hiệp hội Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VST) đã có văn bản góp ý chính thức với nhiều đề xuất cụ thể và thiết thực.

Làm rõ quyền sở hữu trí tuệ

Một trong những vấn đề được các doanh nghiệp quan tâm hàng đầu là quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) đối với các sản phẩm hình thành từ nhiệm vụ KH&CN sử dụng ngân sách nhà nước. VST đề nghị Ban soạn thảo làm rõ: Khi một doanh nghiệp KH&CN tư nhân thực hiện đề tài bằng vốn nhà nước, quyền SHTT đối với sản phẩm (nếu có) sẽ thuộc về Nhà nước, hay thuộc về doanh nghiệp và cá nhân tác giả?

Việc làm rõ vấn đề này được cho là sẽ tạo sự minh bạch và khuyến khích khu vực tư nhân mạnh dạn hơn trong việc tham gia các nhiệm vụ KH&CN của quốc gia.

Đề xuất loạt ưu đãi

Nhằm thu hút và giữ chân nhân tài, cũng như giảm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp, VST đã đưa ra một loạt kiến nghị về ưu đãi thuế và đất đai.

VST đề nghị bổ sung đối tượng được hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với tác giả và cộng sự của doanh nghiệp khoa học công nghệ thực hiện đề tài, nhiệm vụ KH&CN và đổi mới sáng tạo đã được cấp Bằng, Giấy chứng nhận giải thưởng đối với công trình KH&CN uy tín như giải thưởng VIFOTEC, giải thưởng chứng nhận KH&CN cấp Bộ, ngành và tương đương; giải thưởng Nhà nước; giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN.

Liên quan đến quy định tại Khoản 3 Điều 56, VST đề nghị bổ sung thêm: Các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công, từ tiền thù lao tác giả, tiền chuyển giao công nghệ từ thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của người làm công tác nghiên cứu tại doanh nghiệp KH&CN là các khoản thu nhập không chịu thuế thu nhập cá nhân.

Tại Điểm b, khoản 4 Điều 56, VST đề nghị bổ sung đất trụ sở doanh nghiệp KH&CN được miễn tiền thuê đất trong suốt thời gian thuê.

Hoàn thiện các quy định về chứng nhận và tiêu chuẩn

Tại Điểm d, khoản 6, Điều 56, hiệp hội đề nghị bổ sung cụm từ tiêu chuẩn như sau: ưu tiên xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Đối với Điều 64 về cấp Giấy xác nhận kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không sử dụng ngân sách nhà nước, VST đề nghị mở rộng phạm vi định nghĩa của Giấy xác nhận nhiệm vụ khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo. Áp dụng cho các công nghệ, sản phẩm đã được cấp Bằng, Giấy chứng nhận giải thưởng đối với công trình KH&CN đã đạt được các giải thưởng về KH&CN do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền chủ trì, phối hợp tổ chức xét tặng giải thưởng hoặc đồng ý cho tổ chức xét tặng giải thưởng.

Ví dụ: Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN, Chứng nhận Công nghệ phù hợp của Bộ Xây dựng, Chứng nhận Tiến bộ kỹ thuật công nghệ mới của Bộ NN&MT, Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam (Vifotec)…

VST bày tỏ mong muốn những góp ý của cộng đồng doanh nghiệp thành viên sẽ được cơ quan soạn thảo xem xét, tiếp thu nhằm xây dựng một hành lang pháp lý thực sự hiệu quả, tạo đòn bẩy cho sự phát triển của hệ sinh thái doanh nghiệp khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.