10 năm uống thuốc tránh thai, người phụ nữ cấp cứu do ruột non hoại tử

“Chỉ cần chậm trễ thêm vài giờ, người bệnh có khả năng rơi vào tình trạng sốc nhiễm trùng nguy kịch do tắc nghẽn mạch máu ở ổ bụng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng”, thạc sĩ – bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Trung Đương, Phó trưởng khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn, cho biết.

Phát hiện đoạn ruột non hoại tử

Người bệnh cho biết khoảng một tháng trước đã xuất hiện cơn đau bụng âm ỉ nhưng chủ quan không đi khám. 3 ngày gần đây, cơn đau trở nên dữ dội, liên tục, khiến chị phải nhập viện tại một bệnh viện địa phương với chẩn đoán u chưa rõ nguyên nhân. Sau đó, được chuyển cấp cứu đến Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn.

Kết quả chụp CT cho thấy đoạn ruột non của chị S. đã bị hoại tử do không còn được máu nuôi dưỡng. Hình ảnh còn ghi nhận một cục máu đông lớn gây tắc nghẽn dòng chảy, cùng nhiều hạch ổ bụng phình to bất thường, làm dấy lên nghi ngờ về khối u.

“Hoại tử ruột non thường xảy ra khi mạch máu nuôi bị tắc nghẽn bởi huyết khối. Khi máu không thể lưu thông, đoạn ruột nhanh chóng thiếu dưỡng chất, dẫn đến hoại tử, viêm phúc mạc và thậm chí sốc nhiễm trùng. Đây là tình trạng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm. Trong trường hợp của chị S., một đoạn ruột non đã hoại tử, gây viêm nặng trong ổ bụng, thậm chí tử vong nếu như không can thiệp kịp thời”, bác sĩ Đương phân tích.

ẢNH: T.H

Khẩn cấp loại bỏ “ổ bệnh” bảo toàn tính mạng cho người bệnh

Trước tình trạng nguy kịch, ê kíp bác sĩ lập tức tiến hành phẫu thuật. Khi mở ổ bụng, các bác sĩ phát hiện một đoạn ruột non dài khoảng 50 cm đã hoại tử do cục máu đông làm tắc nghẽn các mạch máu lớn dẫn về ruột và gan – khiến đoạn ruột này hoàn toàn mất đi nguồn nuôi dưỡng. Bên trong ruột còn chứa nhiều dịch máu đen, cho thấy tình trạng hoại tử nặng.

Ngay lập tức, các bác sĩ cắt bỏ đoạn ruột bị hoại tử, nối lại các đoạn ruột lành để khôi phục chức năng tiêu hóa, đồng thời làm sạch ổ viêm nhằm ngăn nhiễm trùng lan rộng và bảo toàn tính mạng cho người bệnh.

Bác sĩ Đương đánh giá đây là một ca phẫu thuật rất khó vì đoạn ruột non hoại tử khá dài và tình trạng viêm đã lan rộng trong ổ bụng, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng rất cao. May mắn là người bệnh được cấp cứu đúng vào “thời điểm vàng” nên có cơ hội sống sót cao.

Sau phẫu thuật một tuần, sức khỏe người bệnh ổn định, chức năng ruột cải thiện rõ rệt.

Nguy hại khi tự dùng uống thuốc tránh thai trong thời gian dài

Khai thác bệnh sử, chị S. cho biết, chị thường dùng thuốc tránh thai đường uống trong thời gian dài hơn 10 năm mà không có sự theo dõi y khoa.

Thạc sĩ – bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Trung Đương cho biết, loại thuốc tránh thai phổ biến hiện nay thường chứa 2 thành phần chính là estrogen và progestin. Estrogen có thể làm thay đổi cân bằng đông – chống đông máu trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch. Khi cục máu đông gây tắc mạch nuôi ruột non, đoạn ruột sẽ thiếu máu nuôi, dẫn đến hoại tử, viêm phúc mạc, thậm chí tử vong nếu không can thiệp kịp thời.

Trên thực tế, huyết khối có thể do nhiều nguyên nhân khác như ung thư, tiểu đường, tăng huyết áp hoặc rối loạn đông máu di truyền. Tuy nhiên, trong trường hợp chị S., qua khai thác bệnh sử và xét nghiệm, bác sĩ không ghi nhận yếu tố nguy cơ nào khác ngoài việc dùng thuốc tránh thai kéo dài, nên đây được xem là nguyên nhân chính.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Hiệp hội Y học sinh sản Mỹ (ASRM), thuốc tránh thai đường uống nhìn chung an toàn, nhưng vẫn tiềm ẩn biến chứng hiếm gặp như huyết khối tĩnh mạch sâu. Ước tính trong 10.000 phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai, có khoảng 3-15 trường hợp gặp biến chứng này, cao hơn nhiều so với nhóm không sử dụng (1-5 trường hợp).

“Thuốc tránh thai là biện pháp phổ biến và an toàn nếu dùng đúng chỉ định và được theo dõi y khoa. Nhưng khi lạm dụng trong thời gian dài mà không kiểm tra sức khỏe định kỳ, nguy cơ biến chứng sẽ tăng cao”, bác sĩ Đương nhấn mạnh.