Băn khoăn với đề xuất sáp nhập các bệnh viện lớn

Bộ Y tế vừa đề xuất phương án sắp xếp Bệnh viện E (Hà Nội) trở thành cơ sở trực thuộc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Đề xuất này nằm trong chủ trương tinh gọn bộ máy của Bộ Y tế, khi nhiều đơn vị trung ương sẽ được chuyển về địa phương hoặc sáp nhập, chỉ giữ lại một số cơ sở lớn.

Đề xuất sáp nhập hai bệnh viện lớn

Bệnh viện E là bệnh viện đa khoa trung ương hạng I trực thuộc Bộ Y tế, được thành lập ngày 17-10-1967, với nhiệm vụ điều trị cho cán bộ, chiến sĩ từ chiến trường miền Nam ra Bắc.

Những năm gần đây, bệnh viện được đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo và nghiên cứu khoa học. Nhiều khoa, phòng, trung tâm mới được thành lập, mở rộng quy mô và nâng cao năng lực chuyên môn.

Đội ngũ y, bác sĩ của bệnh viện làm chủ nhiều kỹ thuật tiên tiến như phẫu thuật và can thiệp tim mạch, phẫu thuật thần kinh sọ não, chấn thương chỉnh hình, nội soi tiêu hóa… Hiện bệnh viện có hơn 1.000 giường, 62 khoa phòng chức năng và Trung tâm Tim mạch, nằm trên khuôn viên hơn 41.000 m². Chất lượng khám chữa bệnh liên tục được cải thiện.

Bệnh viện E hiện khám và điều trị đa khoa, chuyên khoa sâu (nội, ngoại, sản, nhi, ung bướu, tai mũi họng, răng hàm mặt, mắt, y học cổ truyền, phục hồi chức năng…) cho người có thẻ BHYT và khám theo yêu cầu. Ngoài khám chữa bệnh, bệnh viện còn thực hiện tiêm chủng, tư vấn, khám sức khỏe định kỳ, khám trực tuyến và lấy mẫu xét nghiệm tại cộng đồng.

Đây cũng là cơ sở đào tạo, thực hành của nhiều trường đại học, cao đẳng y dược như Đại học Y Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội, Học viện Y học cổ truyền Việt Nam, Cao đẳng Y tế Hà Nội…

Trong khi đó, Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện đa khoa hạng đặc biệt đầu tiên của Việt Nam, giữ vai trò tuyến cao nhất trong hệ thống khám chữa bệnh. Với 56 đơn vị chuyên môn, quy mô hơn 3.200 giường và hơn 4.000 nhân viên y tế, Bạch Mai tiếp nhận khoảng 8.000 lượt bệnh nhân mỗi ngày, điều trị nhiều ca phức tạp từ khắp cả nước.

Cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai tại Ninh Bình, quy mô 1.000 giường nội trú, khoảng 5.000 lượt khám mỗi ngày, đang hoàn thiện và dự kiến vận hành trong năm nay, hướng tới mô hình bệnh viện đa khoa hiện đại.

Lo “siêu bệnh viện” quá tải, khó vận hành

Theo một số chuyên gia y tế, việc sáp nhập hai bệnh viện lớn có thể giúp hình thành hệ thống quy mô, chuyên sâu, phù hợp định hướng xây dựng “chuỗi bệnh viện đầu ngành” mà Bộ Y tế đề ra.

Tuy nhiên, đề án cũng gây nhiều băn khoăn về sự khác biệt trong tổ chức, văn hóa vận hành và mô hình quản trị. Nếu triển khai không hợp lý, việc sáp nhập có thể làm xáo trộn quy trình khám chữa bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến người bệnh.

Nhiều ý kiến lo ngại việc hợp nhất hai bệnh viện có thương hiệu và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ khó đảm bảo, thậm chí ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế.

“Tinh gọn bộ máy hành chính là cần thiết, nhưng điều người dân mong nhất vẫn là chất lượng khám chữa bệnh được cải thiện”- ông Nguyễn Văn Hùng, bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện E, chia sẻ.

Theo ông Hùng, ngành y nên mở rộng mạng lưới bệnh viện và tăng cường y tế cơ sở, bởi tuyến trung ương vốn đã quá tải. “Điều người bệnh mong muốn là sự thuận tiện và chất lượng phục vụ, chứ không chỉ là giảm đầu mối”- ông nói.

Bác sĩ Quan Thế Dân, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành (Thanh Hóa), nhận định việc sáp nhập có thể giúp giảm số lượng đơn vị trực thuộc trung ương, nhưng chưa chắc giúp hệ thống vận hành hiệu quả hơn. Nếu cơ chế chủ quản không thay đổi, việc sáp nhập có thể làm giảm cơ hội tiếp cận dịch vụ của người bệnh.

Theo bác sĩ Dân, chuyển bệnh viện trung ương về địa phương dễ dẫn đến chênh lệch chuyên môn, gây bất cập trong quản lý. Đơn vị bị chuyển sẽ mất lợi thế tuyến trên, còn các cơ sở sáp nhập có thể mất đi sự năng động vốn có.

Một số chuyên gia cũng lo ngại khi hai bệnh viện lớn về “chung nhà”, cộng thêm cơ sở 2 của Bạch Mai sắp vận hành, mô hình “siêu bệnh viện” sẽ hình thành – kéo theo thách thức trong quản lý nhân lực, đấu thầu, mua sắm và điều hành.

Nhiều chuyên gia y tế cho rằng việc sáp nhập cần được cân nhắc kỹ lưỡng để bảo đảm sự ổn định của các bệnh viện và hướng tới phát triển bền vững ngành y. Thay vì gộp các đơn vị lớn, cần tập trung đổi mới cơ chế quản lý, lựa chọn đội ngũ có năng lực thực sự, tránh tình trạng “bình mới rượu cũ”.

Các ý kiến cũng nhấn mạnh việc sáp nhập chỉ nên dựa trên năng lực quản trị, không nên thực hiện đại trà. Những bệnh viện yếu kém, khó tự chủ có thể xem xét hợp nhất, trong khi các đơn vị mạnh cần được tạo điều kiện phát triển để người dân có thêm lựa chọn chăm sóc sức khỏe.

Bệnh viện E và Bệnh viện Bạch Mai đều đã hoạt động ổn định, lại cách xa nhau, mỗi nơi có đặc thù riêng; nếu cơ chế quản lý, ngân sách và nhân sự vẫn phụ thuộc cấp trên, việc nhập lại có thể khiến vận hành thêm phức tạp.

“Nếu sáp nhập mà không cải cách, sẽ chỉ chồng thêm tầng thủ tục, khiến hoạt động càng rối rắm hơn. Điều quan trọng là nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh” – một chuyên gia y tế nhận định.