Chân to như “chân voi”, nước tiểu trắng như sữa: Bác sĩ hé lộ ‘thủ phạm’ bất ngờ

Suốt 15 năm, D (19 tuổi) phải sống chung với đôi chân chênh lệch rõ rệt với một bên phù to, nặng nề, khiến việc đi lại, sinh hoạt trở nên khó khăn. Gia đình phát hiện tình trạng này từ khi D mới 4 tuổi. Gia đình cũng từng đưa D đi khám nhiều nơi nhưng không tìm ra nguyên nhân.

“Cháu tự ti lắm, luôn tìm cách giấu chân. Gia đình từng nghe người ta mách đến thầy lang. Họ rạch chân cho chảy máu thì thấy máu có màu trắng như sữa. Nhưng sau đó cháu không đỡ, còn bị nhiễm trùng nặng hơn”, mẹ D kể.

Sau nhiều năm D phải sống chung với đôi “chân voi”, mới đây gia đình quyết định đưa D tới Bệnh viện E để khám. Tại đây, TS.BS Nguyễn Đình Liên, Trưởng khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và Nam học, ghi nhận bệnh nhân gầy yếu, tâm lý tự ti, ít giao tiếp. D có dấu hiệu phù chân phải, chân phải to gần gấp đôi chân trái. Bác sĩ cũng ghi nhận nước tiểu của D có màu trắng đục như sữa. Đây là một triệu chứng bất thường hiếm gặp.

Sau thăm khám, D được chẩn đoán mắc hội chứng đái ra dưỡng chấp, tắc mạch bạch huyết ở chi dưới, dẫn đến tình trạng “chân voi”. Ngoài ra, vùng bìu của bệnh nhân cũng phù to, hay còn gọi là “bìu voi”, kích thước tương đương chiếc bát.

Theo bác sĩ Liên, đái ra dưỡng chấp xảy ra khi có rò rỉ giữa hệ bạch huyết và hệ tiết niệu, khiến dưỡng chấp (chất béo trong hệ bạch huyết) tràn vào nước tiểu, tạo màu trắng đục như sữa. Nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới tình trạng này ở Việt Nam là nhiễm giun chỉ, lây truyền qua muỗi đốt. Ngoài ra, bệnh cũng có thể do chấn thương thận, vỡ bạch mạch (mạch bạch huyết) hoặc khối u xâm lấn.

“Bình thường dưỡng chấp chỉ lưu thông trong hệ bạch huyết. Khi có tổn thương, nó rò sang hệ tiết niệu, gây ra hiện tượng đái ra dưỡng chấp. Người bệnh có thể không đau, chỉ thấy nước tiểu đục, đôi khi kèm sốt nhẹ”, bác sĩ Liên giải thích.

Qua khai thác tiền sử, D sống trong khu vực từng ghi nhận nhiều ca nhiễm giun chỉ. Vì thế, các bác sĩ xác định nguyên nhân rất có thể xuất phát từ đây. Khi biết nguyên nhân gây bệnh của con suốt bao nhiêu năm nay, gia đình D đã hết sức bất ngờ.

Đội ngũ chuyên môn của Bệnh viện E đã tiến hành bóc tách bạch mạch của D để ngăn dưỡng chấp thoát ra, sau đó phối hợp cùng ThS.BS Nguyễn Đình Minh, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và Hàm mặt, thực hiện vi phẫu nối bạch mạch bị tắc ở chân phải.

“Ca mổ gặp nhiều khó khăn vì bệnh nhân bị phù từ nhỏ, mô đã xơ hóa, các bạch mạch rất nhỏ, chỉ bằng sợi tóc. Chúng tôi phải sử dụng kính hiển vi phóng đại và chỉ siêu mảnh để nối bạch mạch vào hệ tĩnh mạch, khôi phục lưu thông”, bác sĩ Minh chia sẻ.

Sau phẫu thuật, tình trạng bệnh nhân tiến triển tốt: nước tiểu trở lại bình thường, chân phải giảm phù rõ rệt và mềm hơn. D hiện tiếp tục được theo dõi để phục hồi chức năng vận động.

Theo bác sĩ Minh, đây là ca bệnh hiếm gặp, có thể “cả đời bác sĩ chỉ gặp một lần”, khi bệnh nhân vừa bị rò dưỡng chấp, vừa bị phù bạch mạch – hai tổn thương phức tạp cùng lúc.

Các chuyên gia nhấn mạnh, nếu được phát hiện và điều trị sớm, người bệnh có thể phục hồi tốt, tránh biến chứng nặng nề, đặc biệt là những rối loạn tâm lý do mặc cảm ngoại hình.

Bác sĩ Liên khuyến cáo: “Khi có biểu hiện phù chân, bìu to, hay nước tiểu đổi màu bất thường, cần đi khám sớm. Tuyệt đối không tự ý rạch, trích, chữa mẹo dân gian vì có thể gây nhiễm trùng, tổn thương thêm hệ bạch huyết”.

Tải VPBank

Bên cạnh đó, để phòng ngừa bệnh do giun chỉ, người dân cần ngủ màn tránh muỗi, giữ vệ sinh ăn uống, tẩy giun định kỳ, và khám sức khỏe khi có dấu hiệu lạ. Đặc biệt, khi có tình trạng chân to bất thường cần đi khám sớm.