Hà Nội định vị vai trò trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu – Tạp chí Doanh nghiệp Việt Nam

Quanh cảnh buổi toạ đàm. Ảnh: Cổng thông tin điện tử Thành phố Hà Nội.

Đây được xem như một bước đầu tiên quan trọng trong chiến lược
thúc đẩy Hà Nội tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị bán dẫn, đồng thời khẳng định
tầm nhìn đưa Thủ đô trở thành trung tâm đào tạo và đổi mới sáng tạo trong lĩnh
vực này.

Định hướng và quyết tâm đầu tư công nghệ lõi

Trong buổi tọa đàm, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Trần
Anh Tuấn đã nhấn mạnh rằng Hà Nội đang tập trung vào sứ mệnh dẫn dắt trong phát
triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Thành phố
đã thể hiện sẵn sàng thử nghiệm những dự án khó khăn về khoa học công nghệ và
chuyển đổi số.

Một trong những mục tiêu trọng yếu mà Hà Nội đặt ra là làm
chủ công nghệ, đặc biệt là các công nghệ lõi như bán dẫn và chip, với mục đích
tạo ra giá trị gia tăng lớn và nâng cao vị thế cạnh tranh quốc tế, giúp thành
phố tăng trưởng vượt trội.

Với quyết tâm rõ ràng, Hà Nội đã cam kết chi 4% ngân sách
cho phát triển khoa học công nghệ, cao hơn mức trung bình cả nước là 3%. Thành
phố cũng đã đề xuất Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 57/NQ-TƯ về việc thực hiện
các biện pháp phù hợp và hiệu quả, khởi đầu từ việc tìm “điểm nghẽn”
từ chính người dân, thử nghiệm mô hình và triển khai rộng rãi.

Nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển công nghệ bán dẫn

Theo các chuyên gia, Hà Nội đóng vai trò thiết yếu trong chiến
lược phát triển bán dẫn của Việt Nam. Thành phố đang sở hữu lợi thế lớn với vị
trí gần Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Hòa Lạc đang được Hà Nội định hướng trở
thành “Thung lũng Silicon của Việt Nam,” tập trung vào ba lĩnh vực
chính trong bán dẫn: APT (đóng gói, lắp ráp, kiểm thử), nghiên cứu và phát triển
AI, cùng thiết kế chip IoT phục vụ nông nghiệp công nghệ cao. Với mục tiêu đến
năm 2030, Hòa Lạc đặt mục tiêu thu hút 10 tỷ USD đầu tư, trong đó 30% đến từ các doanh
nghiệp FDI trong ngành bán dẫn.

Tải VPBank

Lợi thế lớn nhất của Hà Nội chính là nguồn nhân lực chất lượng
cao. Hà Nội hiện là nơi dẫn đầu cả nước về đào tạo nhân lực cho ngành bán dẫn,
với các trường đại học uy tín như Đại học Quốc gia (VNU), Đại học Bách khoa Hà
Nội (HUST), và Đại học FPT, đào tạo khoảng 5.000 sinh viên STEM mỗi năm. Đặc biệt,
Trung tâm đào tạo bán dẫn quốc gia của VNU dự kiến sẽ đào tạo 10.000 kỹ sư vào
năm 2030, tập trung vào thiết kế và sản xuất vi mạch.

Những thách thức cần giải quyết

Mặc dù sở hữu nhiều lợi thế, việc tham gia vào chuỗi cung ứng
bán dẫn toàn cầu không phải là điều dễ dàng. GS.TSKH. Nông Đức Kế, Viện trưởng
Viện Nghiên cứu Công nghệ cao ASIAN (AIAT), nhấn mạnh, yếu tố quan trọng và
tiên quyết là Hà Nội và Việt Nam phải xác định chính xác vai trò và vị thế
trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu.

Ngành công nghiệp bán dẫn có quy mô rất lớn, yêu cầu trình độ
công nghệ cao và đầu tư vốn khổng lồ, lên đến hàng chục tỷ USD. Quá trình sản
xuất bán dẫn rất phức tạp, với gần 1.750 bước khác nhau, và chỉ có 18 quốc gia
và vùng lãnh thổ tham gia sản xuất. GS.TSKH. Nông Đức Kế khẳng định, phát triển
ngành bán dẫn là một nỗ lực lớn lao, vượt quá khả năng của một địa phương, đòi
hỏi chiến lược quốc gia toàn diện và sự phối hợp chặt chẽ trong một môi trường
“chịu chơi, chịu chi và chịu chia”.

Các giải pháp và hướng đi đột phá

Các chuyên gia đã đề xuất một số giải pháp cho Hà Nội, cụ thể
là:

Phát triển nguồn nhân lực đa dạng: TS. Ngô Đắc Thuần (Chủ
tịch HĐQT Công ty Cổ phần IP Group) khuyến nghị Hà Nội không nên chỉ tập trung
đào tạo kỹ sư thiết kế chip bán dẫn, mà cần phân chia nhân lực theo tỷ lệ hợp
lý: 30% cho thiết kế chip, 40% cho các quy trình sản xuất chip, và 30% cho đóng
gói và kiểm thử.

Làm chủ sở hữu trí tuệ (IP): Đẩy mạnh phát triển tư duy
sáng tạo, nghiên cứu và phát triển (R&D), cùng với quản trị sở hữu trí tuệ.
GS.TS Từ Trung Chấn (Viện phó Viện AIAT) cho rằng Hà Nội nên tiên phong trong
việc xây dựng ngân hàng sở hữu trí tuệ (IP Bank), nơi lưu trữ, chia sẻ và
thương mại hóa các thiết kế chip mẫu. Ông nhấn mạnh rằng “Sở hữu trí tuệ
là nền tảng của ngành bán dẫn.”

Mall) Loa Kiểm Âm Bluetooth EDIFIER MR3/MR5 I Công Suất 36W | Bluetooth 5.4 |

Hợp tác và phát triển công nghiệp phụ trợ: TS Ngô Đắc Thuần
đề xuất tăng cường hợp tác quốc tế, xây dựng mạng lưới phòng thí nghiệm chia sẻ,
và lồng ghép đào tạo sở hữu trí tuệ vào các chương trình đại học. Ông cũng nhấn
mạnh cần phát triển công nghiệp phụ trợ và thu hút cả doanh nghiệp FDI và doanh
nghiệp nội địa.

Xây dựng bản đồ công nghệ vi mạch quốc gia: TS Ngô Đắc
Thuần cho rằng Việt Nam cần sớm xây dựng bản đồ công nghệ vi mạch quốc gia để
xác định rõ năng lực trong từng công đoạn, từ vật liệu, thiết kế đến ứng dụng.

Xây dựng chiến lược phát triển táo bạo: Phó Chủ tịch UBND
Thành phố Trương Việt Dũng cho biết Hà Nội đang chủ động tìm kiếm “kiến
trúc sư trưởng” để tư vấn và xây dựng chiến lược phát triển toàn diện cho
ngành bán dẫn. Thành phố cũng đang thay đổi tư duy theo hướng hỗ trợ các
“Innovation Hub” của các đơn vị tư nhân, tạo ra mô hình hợp tác
“cùng thắng” (win-win), học hỏi từ các mô hình thành công trên thế giới
như Seoul (Hàn Quốc) và BLOCK71 (Singapore). Thêm vào đó, Hà Nội sẽ triển khai
mô hình thí điểm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) để đẩy nhanh tiến độ
phát triển ngành bán dẫn.

Các ý kiến đóng góp trong buổi toạ đàm sẽ được Thành phố trân trọng tiếp thu, ghi nhận để xây dựng lộ trình khả thi cho ngành công nghiệp bán dẫn Hà Nội.