Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành xu hướng tất yếu trong giáo dục toàn cầu, và Việt Nam không nằm ngoài cuộc đua này. Kết hợp với các chương trình đổi mới sáng tạo như sở hữu trí tuệ (IP), AI hứa hẹn mang đến cách tiếp cận học tập hiện đại cho học sinh phổ thông. Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Sở hữu trí tuệ (29/5/2025, Hà Nội) đã mở ra hướng đi mới, khuyến khích tích hợp công nghệ vào giáo dục. Hãy cùng Phong Vũ Tech News khám phá cách AI và IP đang thay đổi chương trình học phổ thông Việt Nam như thế nào nhé!

I. Tiềm năng của AI trong giáo dục phổ thông

AI đang thay đổi cách học sinh tiếp cận tri thức. Với khả năng cá nhân hóa bài học, AI giúp học sinh học theo tốc độ và phong cách riêng. Ví dụ, các ứng dụng AI có thể đề xuất bài tập phù hợp hoặc giải thích khái niệm phức tạp bằng ngôn ngữ dễ hiểu. Ông Trần Lê Hồng, Phó cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), nhấn mạnh rằng việc kết hợp công nghệ như AI vào giáo dục giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề thực tế.

Tại Việt Nam, các trường học đang dần tích hợp AI thông qua các hoạt động STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học). Nhiều trường tổ chức các cuộc thi lập trình hoặc sáng chế, nơi học sinh sử dụng AI để phát triển ý tưởng. Chẳng hạn, một số dự án AI đơn giản như chatbot hỗ trợ học tập đã được học sinh thử nghiệm. Sự hưởng ứng tích cực từ nhà trường cho thấy tiềm năng lớn của AI trong việc nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.

II. Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Sở hữu trí tuệ 2025

Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Sở hữu trí tuệ (29/5/2025, Hà Nội) do Công ty Cổ phần Truyền thông Trường Thành và Trường học Thông minh tổ chức đã thu hút nhiều trường học và chuyên gia. Sự kiện giới thiệu các sáng chế như “Gel nano bạc” của TS Nguyễn Bình Phương, giúp bảo quản nông sản, đồng thời nhấn mạnh vai trò của IP trong giáo dục. Các hoạt động tương tác tại ngày hội cho thấy học sinh có thể kết hợp AI và IP để phát triển ý tưởng sáng tạo.

Học sinh Việt Nam đã chứng minh năng lực sáng tạo vượt trội. Một số sáng chế nổi bật được trưng bày gồm:

• Máy lọc bụi mịn: Do học sinh THPT Lê Viết Thuật (Nghệ An) phát triển, sử dụng công nghệ kết dính và ly tâm.
• Nhựa sinh học từ vỏ tôm: Học sinh THPT chuyên Lê Hồng Phong (Nam Định) tạo ra từ phế thải nông nghiệp.

Những sáng chế này không chỉ có giá trị thực tiễn mà còn đủ điều kiện bảo hộ IP, cho thấy học sinh phổ thông có thể ứng dụng AI và công nghệ để tạo ra giải pháp cạnh tranh.

III. Kết hợp AI và sở hữu trí tuệ trong chương trình học

Chương trình giáo dục về sở hữu trí tuệ dựa trên mô hình của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) đã được điều chỉnh để phù hợp với học sinh Việt Nam từ mầm non đến phổ thông. Kết hợp với AI, chương trình sử dụng các phương pháp sinh động như trò chơi, phim hoạt hình, và bài tập tương tác. Ví dụ, học sinh có thể dùng AI để phân tích nguyên lý khoa học của sáng chế như gel nano bạc, qua đó hiểu rõ hơn về IP và ứng dụng công nghệ.

Theo ông Trịnh Thành Trung, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Trường học Thông minh, việc tích hợp AI và IP giúp học sinh hình thành tư duy khởi nghiệp. Các em học cách bảo vệ ý tưởng và sử dụng AI để giải quyết vấn đề thực tế, như cải thiện môi trường hay tối ưu hóa nông nghiệp. Chương trình này không chỉ cung cấp kiến thức mà còn khuyến khích học sinh tự tin biến ý tưởng thành hiện thực, tạo nền tảng cho tương lai nghề nghiệp sáng tạo.

IV.Tổng kết

Việc đưa AI và sở hữu trí tuệ vào chương trình học phổ thông Việt Nam là bước tiến quan trọng, giúp học sinh phát triển tư duy đổi mới và kỹ năng công nghệ. Từ các sáng chế như máy lọc bụi mịn hay nhựa sinh học, các em đã chứng minh tiềm năng khi được trang bị kiến thức đúng cách. Phụ huynh và nhà trường nên khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động STEM để chuẩn bị cho tương lai.

Bài viết liên quan:

• AI có thể gây ra tỷ lệ thất nghiệp lên đến 20% trong vòng 5 năm
• CEO Anthropic: AI có tần suất “ảo giác” thấp hơn cả con người
• Thay vì “hỏi chị Google” người dùng chuyển sang tìm kiếm bằng AI vì điều này