Mới đây, tại TP.HCM đã diễn ra buổi họp báo công bố chương trình Ngày không tiền mặt 2025 với chủ đề “Thanh toán không tiền mặt thúc đẩy kinh tế số”. Chương trình do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và UBND TP.HCM chỉ đạo, phối hợp cùng Thời báo Ngân hàng, báo Tuổi Trẻ, Sở Công Thương TP.HCM và CTCP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (Napas) tổ chức.

Tại sự kiện, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết hiện cả nước có khoảng 200 triệu tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, sau khi yêu cầu xác thực sinh trắc học được triển khai, chỉ còn khoảng 113 triệu tài khoản cá nhân thực sự hoạt động, cùng hơn 711.000 tài khoản thuộc các tổ chức. Phần lớn các tài khoản còn lại được xác định là “ngủ đông”, đã “chết” hoặc tiềm ẩn dấu hiệu gian lận. Những tài khoản này không thể hợp thức hóa nếu không có đối chiếu sinh trắc học.

Theo VTV News, với mục tiêu ngăn chặn tội phạm lợi dụng các lỗ hổng để thực hiện hành vi lừa đảo, NHNN dự kiến sẽ đóng toàn bộ các tài khoản chưa hoàn tất xác thực sinh trắc học từ tháng 9/2025. Đây là bước đi mạnh tay trong bối cảnh tội phạm công nghệ, đặc biệt là các chiêu trò lừa đảo ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), đang gia tăng với tốc độ chóng mặt.

Đại diện NHNN cũng cho biết thêm, trong thời gian tới, cơ quan này sẽ siết chặt quản lý và có thể ngưng cung cấp dịch vụ trực tuyến đối với những tổ chức không đáp ứng đủ tiêu chuẩn bảo mật quốc tế.

Về giao dịch trực tiếp tại quầy, người dùng không bắt buộc phải cung cấp dữ liệu sinh trắc học nhưng phải xuất trình giấy tờ tùy thân hợp lệ. Tuy nhiên, ông Tuấn thừa nhận việc xác minh hiện nay vẫn chủ yếu dựa vào quan sát thủ công, tạo áp lực lớn lên các giao dịch viên, những người đang phải “kiêm nhiệm” cả vai trò xác thực như lực lượng chức năng.

Để cải thiện quy trình này, ngành ngân hàng đang hướng đến ứng dụng công nghệ so sánh dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp chuẩn hóa quy trình xác minh và tăng độ an toàn. Đồng thời, người dân có thể sử dụng căn cước công dân gắn chip hoặc tài khoản định danh VNeID để giao dịch nhanh chóng, chính xác hơn.

Ngoài ra, với các tài khoản tổ chức, NHNN sẽ áp dụng quy trình kiểm soát chặt chẽ hơn: không chấp nhận mở tài khoản qua hồ sơ bưu điện, không nhận hồ sơ ủy quyền và yêu cầu xác minh rõ tính pháp lý của doanh nghiệp. Nếu không cung cấp được thông tin xác thực, ngân hàng sẽ từ chối mở tài khoản.

Theo đại diện NHNN, tất cả những động thái này nhằm giảm thiểu rủi ro, hạn chế gian lận và đảm bảo người thực hiện giao dịch là chủ thể hợp pháp, được xác thực theo đúng quy định.

Huỳnh Duy