Để tạo nên 5.000 UAV “Made in Vietnam”, công ty Việt đã tự thiết kế được những con chip nào?

Đằng sau đơn hàng xuất khẩu 5.000 UAV lịch sử cho công ty Airbility của Hàn Quốc không chỉ là thành tựu về lắp ráp máy bay không người lái mà còn là bước đột phá về thiết kế chip bán dẫn của người Việt.

Chủ tịch CT Group đã tự tin khẳng định rằng họ là công ty Việt Nam duy nhất có thể làm từ khâu thiết kế chip cho đến lắp ráp, kiểm thử và đóng gói, tạo ra những con chip “sản xuất bởi người Việt Nam”.

Thành tựu đầu tiên và cũng là quan trọng nhất mà CT Group đã công bố chính thức vào ngày 29 tháng 6 năm 2025 chính là chip ADC. Đây là con chip được thiết kế 100% bởi CT Group mà không mua bất cứ sở hữu trí tuệ nào từ nước ngoài. Chip này đã trải qua quá trình quang khắc và dự kiến sẽ được bán ra thị trường vào đầu năm 2026. Chức năng chính của chip ADC là chuyển đổi tín hiệu từ analog sang digital và theo chiều ngược lại, phục vụ cho các cảm biến trong hệ thống UAV.

Tầm quan trọng của chip ADC/DAC không thể phủ nhận khi chúng được coi là những bộ phận rất quan trọng trong mọi thiết bị điện tử thông minh. Chip ADC giúp chuyển tín hiệu từ các cảm biến như nhiệt độ, âm thanh, ánh sáng thành dữ liệu số để máy tính hoặc chip xử lý có thể hiểu được. Ngược lại, DAC biến dữ liệu số thành tín hiệu analog để điều khiển loa, động cơ hay các thiết bị ngoài khác. Nếu không có ADC và DAC, các con chip xử lý hiện đại như vi xử lý hay chip AI gần như không thể làm việc với thế giới thực.

Bên cạnh chip ADC đã hoàn thành, CT Group đang tiếp tục phát triển chip MCU RISC-V – con chip thứ hai trong kế hoạch của họ. Chip vi xử lý này sử dụng kiến trúc RISC-V mở và dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2025. Kiến trúc RISC-V được lựa chọn vì tính mở và khả năng tùy chỉnh linh hoạt, cho phép CT Group thiết kế chip phù hợp với các yêu cầu cụ thể của UAV mà không phụ thuộc vào các công ty công nghệ lớn.

Thách thức lớn hơn đang chờ đợi CT Group với chip S-AI – chip xử lý trí tuệ nhân tạo tại biên. Chủ tịch CT Group thừa nhận đây là con chip khó hơn các chip trước đó và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026. Chip S-AI có vai trò quan trọng trong việc xử lý AI ngay tại thiết bị UAV thay vì phải gửi dữ liệu lên cloud, giúp giảm độ trễ và tăng tính bảo mật cho các ứng dụng quan trọng.

Không dừng lại ở đó, CT Group còn đang phát triển chip PA – một con chip đắt tiền chuyên dụng cho UAV. Chip Power Amplifier này sẽ được phát triển trong khoảng thời gian từ nay đến hết năm 2026 và đóng vai trò quan trọng trong việc khuếch đại tín hiệu cho hệ thống liên lạc của UAV.

Khi được hỏi về các loại chip bắt buộc phải có trong một chiếc UAV, Chủ tịch CT Group đã liệt kê đầy đủ những thành phần không thể thiếu. Chip về RF hay chip viễn thông bao gồm khả năng nhận tín hiệu radio và tín hiệu video là thành phần đầu tiên. Tiếp theo là chip vi xử lý đóng vai trò như bộ não của UAV, chip cảm biến giúp UAV nhận biết môi trường xung quanh, chip về pin và năng lượng quản lý nguồn điện, và cuối cùng là chip AI để xử lý các tác vụ thông minh.

Điều đặc biệt trong cách tiếp cận của CT Group là họ đã chọn mô hình fabless – tức là thiết kế chip tại Việt Nam nhưng gia công sản xuất ở nước ngoài. Quy trình này bắt đầu từ việc thiết kế hoàn toàn trong nước, sau đó gửi đi gia công quang khắc ở các nhà máy chuyên nghiệp trên thế giới, rồi đem về Việt Nam để tiến hành lắp ráp, kiểm thử và đóng gói. Kết quả cuối cùng là những con chip mang nhãn “sản xuất bởi người Việt Nam” dù một phần quy trình được thực hiện ở nước ngoài.

Để hỗ trợ cho hoạt động sản xuất chip, CT Semiconductor – thành viên của tập đoàn CT Group chuyên về ATP (lắp ráp, đóng gói, kiểm thử) đang triển khai ba nhà máy ATP với hai ở miền Nam và một ở miền Bắc. Đồng thời, họ cũng thiết lập hai trung tâm nghiên cứu và phát triển ở Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, cùng hai trung tâm chăm sóc khách hàng tại Silicon Valley và Phoenix ở Mỹ.

Tham vọng dài hạn của CT Group không dừng lại ở mô hình fabless hiện tại. Nếu được tạo điều kiện, từ nay đến năm 2030, Tập đoàn mong muốn hoàn thiện toàn bộ quy trình từ thiết kế, quang khắc, lắp ráp, đóng gói cho đến kiểm thử các chip bán dẫn. Họ đặc biệt tập trung vào các chip nằm trong danh sách sản phẩm công nghệ chiến lược và các chip thuộc lĩnh vực bảo mật, quốc phòng, an ninh để đảm bảo an ninh chip cho Việt Nam.

Để đạt được mục tiêu làm chủ công nghệ quang khắc, CT Group đã đề xuất phương án hợp tác với Nhà nước theo hướng Nhà nước đầu tư máy quang khắc còn doanh nghiệp sẽ vận hành và phát triển công nghệ. Hiện tại, họ đang xây dựng đội ngũ kỹ sư có khả năng làm chủ công nghệ quang khắc chip bán dẫn cùng với các chuyên gia trong và ngoài nước.

Thành công trong việc thiết kế chip không chỉ mang lại lợi thế về mặt kỹ thuật mà còn tạo ra cơ hội kinh doanh to lớn. Dù nhà máy sản xuất vẫn đang trong giai đoạn cuối lắp máy, CT Group đã có 20 khách hàng đặt hàng chip bán dẫn. Điều này cho thấy nhu cầu thị trường đối với chip “Made in Vietnam” là rất lớn và thế giới đang muốn Việt Nam tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Với năng lực thiết kế các dòng chip phức tạp sử dụng công nghệ hiện đại, CT Group đã chứng minh rằng Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh trong lĩnh vực công nghệ cao nhất. Những con chip này không chỉ phục vụ cho UAV mà còn có ứng dụng rộng rãi trong y tế, quốc phòng, nông nghiệp thông minh và ô tô thông minh, mở ra một tương lai tươi sáng cho ngành bán dẫn Việt Nam.