Gay cấn cuộc đua AI tiếng Việt của các hãng di động: Apple, Samsung, Xiaomi hay OPPO mới là người dẫn đầu?

Trong cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các hãng smartphone, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành yếu tố then chốt để định hình trải nghiệm người dùng. Trong số đó, khả năng hỗ trợ tiếng Việt được xem là thước đo cho mức độ nội địa hóa, cá nhân hóa và sự nghiêm túc của các hãng công nghệ đối với thị trường Việt Nam. Tính đến tháng 8/2025, Apple, Samsung, Xiaomi và OPPO đều đã bước vào “cuộc đua AI tiếng Việt” với nhiều nỗ lực đáng chú ý.

Apple: Tiến nhanh nhưng chưa toàn diện

Apple chính thức đưa tiếng Việt vào trợ lý ảo Siri kể từ iOS 18.4, phát hành vào tháng 4/2025. Giờ đây, người dùng có thể gọi Siri bằng tiếng Việt để nhắn tin, gọi xe Be, chuyển tiền qua Momo hay điều khiển thiết bị HomeKit – tất cả đều bằng giọng nói. Siri thậm chí còn có đến bốn giọng tiếng Việt khác nhau, cho thấy Apple đã đầu tư nghiêm túc vào ngôn ngữ này.

Ngoài Siri, Apple cũng đã hỗ trợ tiếng Việt trong ứng dụng Translate và tính năng Live Text (quét văn bản từ ảnh), giúp việc dịch thuật và sao chép chữ trở nên thuận tiện hơn. Tuy nhiên, điểm yếu lớn nhất nằm ở Apple Intelligence – hệ thống AI cá nhân hóa vừa ra mắt trên iOS 18. Bộ công cụ soạn thảo, tóm tắt email hay viết lại văn bản hiện mới chỉ hỗ trợ tiếng Anh, và theo công bố phải đến cuối năm 2025 tiếng Việt mới được tích hợp.

Điểm đáng lưu ý là các tính năng AI cao cấp của Apple đòi hỏi phần cứng mạnh: chỉ hoạt động trên iPhone 15 Pro/Pro Max, iPad và Mac dùng chip Apple Silicon từ M1 trở lên. Với những người vẫn đang sử dụng những hệ máy cũ thì đây trở thành rào cản.

Samsung: Toàn diện, đồng bộ và xử lý tại chỗ

Samsung lại chọn cách tiếp cận khác với Galaxy AI được tích hợp sâu từ One UI 6.1. Người dùng có thể dùng Live Translate để phiên dịch cuộc gọi, hội thoại trực tiếp và tin nhắn sang tiếng Việt. Đây là một trong số ít tính năng hỗ trợ hai chiều, hoạt động theo thời gian thực và xử lý ngay trên thiết bị giúp đảm bảo quyền riêng tư.

Galaxy AI cũng được đào tạo để hiểu tiếng Việt đời thường, bao gồm từ lóng và tiếng địa phương, cho phép Chat Assist gợi ý tin nhắn phù hợp hơn với ngữ cảnh người dùng Việt. Ngoài ra, Bixby Vision cho phép quét và dịch văn bản tiếng Việt trong ảnh, biến camera thành công cụ dịch ngôn ngữ linh hoạt. Một số tính năng như ghi âm – tóm tắt nội dung hội thoại cũng đã được tích hợp, dù hỗ trợ tiếng Việt chưa được xác nhận đầy đủ.

OPPO: Tập trung vào trải nghiệm học tập và làm việc

OPPO chọn hướng tiếp cận thiết thực, tập trung vào các công cụ hỗ trợ tiếng Việt trong công việc và học tập. ColorOS 14 trang bị tính năng Phụ Đề AI, có thể chép lời nói trong video, cuộc họp hoặc cuộc gọi thành văn bản tiếng Việt theo thời gian thực. Ngoài ra, tính năng này còn có thể dịch phụ đề sang tiếng Việt ngay trên màn hình, đặc biệt hữu ích trong môi trường đa ngôn ngữ.

Một điểm cộng khác là khả năng ghi âm và tóm tắt cuộc gọi: toàn bộ nội dung được chuyển thành văn bản tiếng Việt, sau đó được rút gọn thành ý chính. Với học sinh, sinh viên hay nhân viên văn phòng, đây là công cụ rất hữu dụng.

Trợ lý AI của OPPO – phát triển dựa trên Gemini/AndesGPT – đã được huấn luyện hiểu tiếng Việt và hoạt động mượt mà trong các truy vấn đơn giản. Tuy vậy, hệ sinh thái AI của OPPO vẫn còn phân tán, chưa đồng bộ sâu vào hệ thống như Apple hay Samsung.

Xiaomi: Dựa vào Google, phong phú nhưng thiếu bản sắc

Với HyperOS 2.x, Xiaomi dựa vào nền tảng HyperAI tích hợp sâu Google Assistant và Gemini – hai công cụ đã hỗ trợ tiếng Việt khá tốt. Nhờ đó, người dùng Xiaomi có thể sử dụng nhiều tính năng AI như nhận diện giọng nói, phiên dịch trực tiếp, tạo phụ đề tiếng Việt, viết và chỉnh sửa văn bản bằng Gemini. Khả năng tìm kiếm thông minh bằng hình ảnh, văn bản (Circle to Search) cũng gián tiếp hỗ trợ tiếng Việt nhờ công nghệ của Google.

Điểm mạnh của Xiaomi nằm ở việc cung cấp nhiều tính năng AI có chiều sâu và khả năng sử dụng tức thì. Tuy nhiên, vì phần lớn AI chạy qua Gemini nên người dùng phải có kết nối mạng ổn định. Ngoài ra, các tính năng AI chỉ có trên các thiết bị flagship như Xiaomi 14T, 15 series hoặc Pad 7 Pro, còn người dùng tầm trung khó tiếp cận.

Xiaomi cũng không có trợ lý ảo tiếng Việt riêng do XiaoAI chỉ hỗ trợ tiếng Trung. Điều này khiến trải nghiệm AI phần nào thiếu tính đồng bộ và bản sắc riêng khi so với đối thủ.

AI hỗ trợ tiếng Việt là bước không thể thiếu

Có thể thấy, mỗi hãng đang theo đuổi một hướng đi riêng: Apple chú trọng vào hệ sinh thái khép kín, Samsung nổi bật nhờ khả năng xử lý nội bộ và tương tác trực tiếp, OPPO hướng đến tiện ích thực tế, còn Xiaomi tận dụng nền tảng Google để mở rộng tính năng. Dù chưa có thương hiệu nào thực sự hoàn hảo, điểm chung đáng chú ý là tất cả đều đã xác lập tiếng Việt là ngôn ngữ ưu tiên, thay vì bị “bỏ quên” như trước.

Việc hỗ trợ AI đa ngôn ngữ, đặc biệt là tiếng Việt, không chỉ cải thiện trải nghiệm người dùng mà còn thể hiện cam kết đầu tư nghiêm túc vào thị trường nội địa. Trong bối cảnh AI ngày càng cá nhân hóa, khả năng tương tác bằng tiếng mẹ đẻ sẽ là yếu tố phân biệt rõ ràng giữa những thương hiệu thực sự hiểu người dùng và những cái tên chỉ đơn thuần “quốc tế hóa bằng tiếng Anh”.

Nhằm ghi nhận những nỗ lực này, Better Choice Awards 2025 sẽ lần đầu tiên giới thiệu hạng mục “Thiết bị AI tiếng Việt xuất sắc” – một bước đi quan trọng để tôn vinh các sản phẩm ứng dụng trí tuệ nhân tạo một cách gần gũi, tự nhiên và thiết thực nhất với người Việt. Đây hứa hẹn sẽ là điểm nhấn đáng chú ý trong mùa giải năm nay.