Hóa ra bạn đang sống trong “nền kinh tế Apple” mà không hề hay biết: App Store không chỉ bán app mà còn nuôi sống cả ngành giao đồ ăn

Nếu bạn nghĩ App Store đơn thuần chỉ là nơi để mua app và chơi game, bạn đã bỏ qua một trong những hệ sinh thái có ảnh hưởng kinh tế sâu rộng nhất thời đại số.

Theo báo cáo mới công bố từ Apple, hệ sinh thái App Store đã tạo ra tổng doanh thu 1.300 tỷ USD cho các nhà phát triển trong năm 2024. Nhưng điều đáng nói hơn là chỉ 10% trong số này thực sự chảy vào túi Apple. Hơn 90% còn lại được sinh ra từ một loạt hoạt động kinh tế diễn ra bên trong hoặc xung quanh những chiếc app: từ đặt món ăn tối, mua rau củ online, chạy quảng cáo cho shop thời trang, đến chỉnh ảnh selfie.

Vậy App Store đang trở thành… gì?

Từ “App Store” thành “Cửa ngõ kinh tế”

Nghe có vẻ kỳ quặc, nhưng App Store đang đóng vai trò như một chợ đầu mối kỹ thuật số toàn cầu. Không khác gì Lazada hay Shopee, nhưng không bán hàng trực tiếp, App Store kết nối người tiêu dùng với dịch vụ, nhà sáng tạo nội dung với công cụ, và doanh nghiệp với khách hàng.

Cú chạm “Mở App” của bạn có thể đang kích hoạt cả một chuỗi cung ứng:

– Mở app chỉnh ảnh → gói đăng ký trả phí → doanh thu cho studio phần mềm.

– Mở app đặt đồ ăn → đơn hàng giao đi → thu nhập cho shipper, cửa hàng, và nền tảng logistics.

– Xem app có banner quảng cáo → click vào → tiền đổ về nhà phát triển.

Kết quả ở đây là gì? Doanh thu từ hàng hóa và dịch vụ thực trên App Store vượt ngưỡng 1.000 tỷ USD, còn hàng hóa và dịch vụ số cũng cán mốc 131 tỷ USD. Cộng thêm 150 tỷ USD từ quảng cáo, App Store giờ đây là một trung tâm thương mại số thực thụ, nhưng không có gian hàng vật lý nào cả, tất cả những gì mà người dùng làm là… nhìn vào màn hình, và thao tác.

Việt Nam không nằm ngoài cuộc chơi

Hãy thử nhìn vào thói quen tiêu dùng của chính bạn. Lần cuối bạn dùng MoMo, Be, ShopeeFood hay app ngân hàng trên iPhone là khi nào? Đó chính là dấu hiệu cho thấy App Store không chỉ là nơi bạn “tải app”, mà còn là nền tảng kinh tế vận hành ngầm mọi giao dịch thường ngày.

Apple không nắm trong tay app ngân hàng hay dịch vụ gọi xe tại Việt Nam, nhưng iPhone lại là công cụ để kết nối người dùng với những dịch vụ này. Vô hình trung, App Store trở thành nền tảng phân phối, và bạn với vai trò là người dùng, chính là mắt xích trong nền kinh tế Apple.

Game? Vẫn là “con gà đẻ trứng vàng”

Trong số 131 tỷ USD doanh thu từ hàng hóa và dịch vụ số, game vẫn là mảng “đẻ ra tiền” nhất. Không chỉ từ các tựa game đình đám, mà còn từ những ứng dụng tưởng chừng đơn giản như game casual, các gói nạp nhỏ lẻ, và cả quảng cáo nội bộ.

Tuy nhiên, điều bất ngờ là các app chỉnh ảnh và video đang vươn lên mạnh mẽ, nhờ vào làn sóng nhà sáng tạo nội dung. Ứng dụng như Adobe Lightroom, vốn từng là phần mềm cho máy tính chuyên sâu, giờ đã trở thành “App Mac của năm” nhờ cú chuyển mình mạnh mẽ sang nền tảng iOS, tích hợp AI, thân thiện với creator cá nhân.

Để nuôi dưỡng hệ sinh thái này, Apple đầu tư vào hàng loạt học viện đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật, chương trình mentor 1:1… gần như xây dựng cả một trường dạy “nghề app”. Từ Brazil, Ả Rập Xê Út đến Ấn Độ, hàng nghìn sinh viên và nhà phát triển đang được Apple đào tạo miễn phí, không phải để làm thuê cho Apple, mà để làm chủ app của chính họ trên App Store.

Một nhà phát triển game indie ở Cần Thơ, một lập trình viên làm app chỉnh ảnh ở Hà Nội, bất kỳ ai có ý tưởng và biết cách triển khai đều có thể tham gia vào guồng máy 1.300 tỷ USD này. Không cần vốn lớn, không cần cửa hàng, chỉ cần… một chiếc Mac và Xcode thôi.

App Store đang không ngừng mở rộng vai trò, không còn là nơi “bán ứng dụng”, mà là nơi vận hành cả nền kinh tế đa lớp, nơi Apple giữ vai trò “đạo diễn”, còn hàng triệu nhà phát triển là diễn viên chính. Và bạn, với mỗi cú chạm màn hình, đang góp phần nuôi sống một hệ sinh thái lớn hơn tưởng tượng rất nhiều.

Hãy cứ thoải mái đặt đồ ăn, chỉnh ảnh, chơi game, nhưng cũng đừng quên: chính bạn đang là người vận hành “nền kinh tế Apple” mỗi ngày mà không cần học thêm một dòng code Swift nào cả.