Không có mức lương trăm triệu USD, tại sao Elon Musk vẫn lôi kéo được các kỹ sư AI hàng đầu của Meta: Bí quyết ở một đề nghị không thể mua bằng tiền

Cuộc chiến tranh nhân tài trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đã chứng kiến một diễn biến bất ngờ khi ít nhất 14 kỹ sư và nhà nghiên cứu AI hàng đầu của Meta quyết định rời bỏ công ty để gia nhập xAI của tỷ phú Elon Musk kể từ tháng 1. Điều đáng chú ý là những chuyên gia này đã từ chối những lời đề nghị tài chính cực kỳ hấp dẫn từ Mark Zuckerberg để chuyển sang một công ty khởi nghiệp có quy mô nhỏ hơn nhiều.

Trong số những nhân tài rời bỏ Meta có Xinlei Chen, nhà khoa học nghiên cứu tại bộ phận Nghiên cứu AI Cơ bản của Meta chuyên về AI đa phương thức, Ching-Yao Chuang làm việc trong lĩnh vực thị giác và video, Alan Rice từng giữ vị trí quản lý trung tâm dữ liệu quan trọng và Sheng Sen, nhà khoa học AI đã giúp mở rộng quy mô các mô hình Llama flagship của Meta. Những cái tên này đều được coi là những chuyên gia có trình độ cao trong các lĩnh vực then chốt của công nghệ AI.

Theo các nguồn tin trong ngành, ông Zuckerberg đã đưa ra những lời đề nghị tài chính khủng để giữ chân nhân tài, bao gồm tiền thưởng ký kết lên tới hàng trăm triệu USD cùng quyền tiếp cận trực tiếp với CEO Meta và nguồn lực không giới hạn. Sam Altman, CEO của OpenAI, từng tiết lộ trong podcast Uncapped rằng Meta đã tung ra những hợp đồng trị giá hơn 100 triệu USD mỗi năm cộng với các khoản thưởng khổng lồ để thu hút nhân tài từ các đối thủ.

Mặc dù vậy, những kỹ sư này vẫn quyết định chuyển sang xAI mà không cần những khoản bồi thường ban đầu “điên rồ” như Musk đã khoe khoang trên mạng xã hội X. Ông tuyên bố rằng “nhiều kỹ sư mạnh của Meta đã và đang gia nhập xAI mà không cần bồi thường ban đầu điên rồ.” Tỷ phú này cũng nhấn mạnh rằng xAI có “tiềm năng tăng trưởng vốn hóa thị trường vượt xa so với Meta” và hoạt động theo nguyên tắc “cực kỳ dựa trên thành tích.”

Theo phân tích từ các chuyên gia trong ngành, lý do chính khiến những kỹ sư hàng đầu này rời bỏ Meta không chỉ đơn thuần là vấn đề tài chính. Một yếu tố quan trọng được nhắc đến là sứ mệnh và tầm nhìn của công ty. Trong khi Meta tập trung xây dựng AI để thống trị thương mại, xAI lại hướng tới mục tiêu xây dựng Trí tuệ nhân tạo tổng quát để “tối đa hóa việc tìm kiếm sự thật.” Điều này tạo ra sức hút mạnh mẽ đối với những kỹ sư muốn công việc của mình có tác động đến tương lai nhân loại.

Yếu tố thứ hai được cho là có ảnh hưởng lớn chính là tốc độ phát triển và môi trường làm việc. Tại Meta, việc đưa ra thị trường một sản phẩm mới có thể mất nhiều tháng để được phê duyệt qua các quy trình phức tạp. Ngược lại, tại xAI, các ý tưởng có thể trở thành sản phẩm chỉ trong vài tuần nhờ ít quan liêu, không có các ủy ban phức tạp và cuộc họp không cần thiết.

Chiến lược độc đáo của ông Musk còn bao gồm việc tận dụng nhân tài từ chính các công ty khác trong hệ sinh thái của ông. Hơn 40 nhân viên cũ của Tesla đã gia nhập xAI, mang theo chuyên môn về phần cứng mà Meta không thể mua được. Daniel Rowland, người từng dẫn dắt siêu máy tính Dojo của Tesla, hiện đang xây dựng trung tâm dữ liệu Colossus cho xAI. Sự kết hợp này tạo ra lợi thế cạnh tranh độc đáo khi xAI có được các nhà nghiên cứu AI từ Meta, kỹ sư hệ thống từ SpaceX và chuyên gia phần cứng từ Tesla.

Tuy nhiên, phía Meta có quan điểm khác về vấn đề này. Một phát ngôn viên của công ty cho biết “một số người rời đi là điều bình thường đối với bất kỳ tổ chức nào có quy mô như vậy.” Công ty cũng khẳng định rằng không có nhà nghiên cứu nào trong số những người rời đi thuộc về TBD Lab, bộ phận được giao nhiệm vụ giám sát các nỗ lực mới của Meta trong việc tạo ra siêu trí tuệ.

Andrew Bosworth, Giám đốc Công nghệ của Meta, đã lưu ý rằng ông Altman đã không đề cập đến cách công ty AI của ông ta đang đối phó với những lời đề nghị khổng lồ này để giữ chân nhân viên. Ông cho biết “thị trường đang thiết lập một mức giá cho một trình độ tài năng thực sự đáng kinh ngạc và chưa từng có trong 20 năm sự nghiệp của tôi với tư cách là một giám đốc điều hành công nghệ.”

Cuộc tranh giành nhân tài này diễn ra trong bối cảnh tất cả các công ty lớn đều đang chạy đua phát triển siêu trí tuệ, một dạng trí tuệ nhân tạo gần như toàn năng có thể tự suy nghĩ và thông minh hơn nhiều so với con người. Meta đã trải qua những thay đổi lớn trong năm nay, bao gồm việc mua lại Scale AI với giá 14,3 tỷ USD và quyết định từ bỏ mô hình AI trước đó có tên Behemoth sau khi không đạt được kỳ vọng.

Thật thú vị, mặc dù ông Musk đã khoe khoang về việc “cướp” nhân tài từ đội ngũ AI của Zuckerberg, các tài liệu tòa án gần đây tiết lộ rằng ông cũng từng đề nghị hợp tác với Meta trong một vụ thâu tóm thù địch OpenAI của tỷ phú Sam Altman. Musk đã gửi một lá thư cho Meta đề xuất liên minh để mua lại OpenAI với giá 97,4 tỷ USD, tuy nhiên Zuckerberg đã không ký thư ngỏ này.

Hiệu ứng lan tỏa của cuộc chiến tranh nhân tài này đang định hình lại Silicon Valley. Microsoft đã bắt đầu theo kịp các lời đề nghị của Meta, Google mua lại toàn bộ các startup để có được đội ngũ của họ, và CEO OpenAI gọi đây là mức bồi thường “ở tầm vận động viên chuyên nghiệp.” Sự thật khắc nghiệt đối với Zuckerberg là nhóm các nhà nghiên cứu AI ưu tú rất nhỏ, và như chính ông thừa nhận, ai có được nhiều người nhất sẽ thắng trong tương lai của AI.