Livestream bán hạt óc chó, mật ong giả kiếm 2,5 tỷ đồng chỉ trong 7 tháng, dàn dựng video lấy lòng tin, cặp đôi 2 triệu người theo dõi bị toà án tuyên bố cái kết đắng

Chín người tại tỉnh Tứ Xuyên của Trung Quốc, trong đó có hai streamer livestream bán hàng, đã bị tuyên án từ 8 tháng đến hơn 3 năm tù vì bán nông sản giả trị giá lên tới hơn 10 triệu nhân dân tệ (tương đương 1,4 triệu USD, hay 36,6 tỷ VNĐ).

Lực lượng phòng chống tội phạm mạng xác nhận bản án được Tòa án huyện Chiêu Quyết, thuộc châu tự trị dân tộc Di Lương Sơn (tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc), công bố năm 2024.

Theo phán quyết, hai streamer bị kết án lần lượt 8 tháng và 10 tháng tù. Chủ sở hữu công ty truyền thông đứng sau bị tuyên án 3 năm 2 tháng tù giam.

Cặp đôi streamer một nam một nữ ở độ tuổi 20 bắt đầu nổi tiếng vào tháng 8 năm 2022 nhờ một đoạn clip lan truyền trên nền tảng Douyin (TikTok Trung Quốc). Đoạn phim mô tả “cuộc gặp gỡ định mệnh” của họ tại một ngôi làng xa xôi thuộc vùng Lương Sơn.

Tận dụng sự nổi tiếng, họ bắt đầu livestream bán các sản phẩm nông sản như óc chó, mật ong… Đến tháng 5 năm 2023, cả hai đã thu hút hơn 2 triệu người theo dõi và tổ chức hơn 40 phiên bán hàng trực tuyến.

Theo trang tin địa phương Chengdu.cn, trong một lần livestream, nữ streamer khẳng định: “Đây là óc chó chính hiệu từ Lương Sơn. Chúng tôi tuyệt đối không làm điều gì trái với lương tâm. Việc kinh doanh của chúng tôi là chân thực”.

Lương Sơn từng là một trong những khu vực còn khó khăn của Trung Quốc do địa hình núi non hiểm trở. Giống như nhiều vùng nông thôn khác, thương mại điện tử được kỳ vọng là cách giúp người dân địa phương cải thiện thu nhập thông qua việc bán nông sản trực tuyến.

Tuy nhiên, trào lưu này cũng kéo theo những hành vi trục lợi phi pháp. Nhiều công ty truyền thông xây dựng hình ảnh các “nông dân chất phác” để bán hàng giả qua livestream.

Hai streamer nói trên là một trong những trường hợp đầu tiên bị lực lượng chức năng tại Lương Sơn phát hiện và công bố trong cuộc họp báo hồi tháng 9 năm 2023.

Cảnh sát cho biết họ bắt đầu điều tra vụ việc từ tháng 5 và đến năm 2024 đã bắt giữ 54 nghi phạm, trong đó có 11 streamer nổi tiếng, đồng thời triệt phá 5 công ty truyền thông liên quan đến hành vi lừa đảo này.

Theo điều tra, một công ty đã tiếp cận cặp đôi vào tháng 7/2022, khi cả hai đang kinh doanh cá nhân tại Lương Sơn. Công ty này dàn dựng hình ảnh họ là những người dân quê chất phác thông qua các video và livestream có kịch bản sẵn. Những video này thường được quay tại các ngôi nhà hoang hoặc xuống cấp để tạo cảm giác cho người xem về một vùng quê nghèo nhưng đáng tin.

Sau khi thu hút được lượng lớn người theo dõi, công ty đã mua các sản phẩm như mật ong, óc chó từ nơi khác, dán nhãn giả nguồn gốc Lương Sơn và bán cho người tiêu dùng trên khắp Trung Quốc. Hàng giả đã được bán đến hơn 20 tỉnh thành của Trung Quốc.

Hai streamer đã kiếm được hơn 700.000 nhân dân tệ (khoảng 2,5 tỷ đồng) chỉ trong vòng 7 tháng. Trong khi đó, người điều hành công ty truyền thông thu lợi trên 3 triệu nhân dân tệ (hơn 10 tỷ đồng), theo cảnh sát địa phương.

Bà Lu Xiaomei, Phó giám đốc cơ quan an ninh công cộng Lương Sơn, cho biết vụ việc đã hé lộ một chuỗi hoạt động gian lận khép kín, từ việc tạo dựng hình ảnh ảo, quay video có chủ đích cho đến bán hàng giả thu lợi bất chính.

Vụ việc này là lời cảnh tỉnh về tình trạng hàng giả tràn lan không chỉ tại Trung Quốc mà còn ở nhiều quốc gia khác, nơi mà thương mại điện tử và hình thức bán hàng qua livestream đang phát triển mạnh mẽ.

Sự bùng nổ của các nền tảng mạng xã hội đã mở ra cơ hội cho nhiều người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm nông sản, thực phẩm, mỹ phẩm… một cách dễ dàng hơn. Nhưng người tiêu dùng cũng dễ trở thành đối tượng bị lừa đảo nếu thiếu cảnh giác.

Người tiêu dùng cần thận trọng trước những lời quảng cáo “có cánh”, nên tìm hiểu kỹ nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm và chỉ mua hàng từ những kênh phân phối uy tín, minh bạch để tự bảo vệ mình trước nguy cơ hàng giả, hàng kém chất lượng len lỏi dưới lớp vỏ bọc của sự tử tế trên mạng.

Khánh Linh

Theo China Daily