Lượng iPhone bán ra năm 2024 chỉ bằng mức… 9 năm trước, vì sao cổ phiếu Apple vẫn tăng tới 9 lần trong cùng giai đoạn?

Theo IDC, Apple đã bán được số lượng iPhone trong năm 2024 tương đương với năm 2015. Thế nhưng, giá cổ phiếu của hãng đã tăng gấp 9 lần trong cùng khoảng thời gian đó.

Một trong những lý do giúp cổ phiếu Apple tiếp tục thăng hoa là nhờ mảng dịch vụ đa dạng mà hãng cung cấp cho người dùng sống trong hệ sinh thái số của mình. Các dịch vụ như lưu trữ iCloud, đăng ký thuê bao, ứng dụng trả phí, quảng cáo trong ứng dụng và khoản thanh toán từ việc tích hợp công cụ tìm kiếm trên web đã tăng gấp 5 lần kể từ năm 2015. Trong khi đó, doanh thu từ thiết bị chỉ tăng chưa đến 40%.

Đáng chú ý, các dịch vụ này mang lại biên lợi nhuận gộp cao hơn rất nhiều – trên 70% theo ước tính của Bank of America, so với mức khoảng 30–40% từ việc bán phần cứng. Điều đó có nghĩa, mảng dịch vụ có tác động lớn hơn đến lợi nhuận của Apple so với doanh thu.

Chuyên gia phân tích Wamsi Mohan của Bank of America cho rằng việc Apple tách riêng mảng dịch vụ – với tốc độ tăng trưởng nhanh và lợi nhuận cao – là lý do khiến nhà đầu tư sẵn sàng trả mức định giá cao hơn cho cổ phiếu Apple.

Tuy nhiên, sau giai đoạn tăng vọt trong đại dịch, đà tăng trưởng của mảng dịch vụ đã chững lại. Và hiện có hai “đám mây” đe dọa có thể làm suy giảm – thậm chí xóa sổ – những phần quan trọng của mảng này.

Một trụ cột chính trong doanh thu dịch vụ của Apple là khoản phí mà hãng thu từ các giao dịch trên App Store. Theo ước tính của Bank of America, App Store chiếm gần 1/3 tổng doanh thu dịch vụ trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9.

Một số nhà phát triển ứng dụng cho rằng khoản phí này là quá cao và đã khiếu nại lên cơ quan quản lý hoặc kiện Apple ra tòa. Một thẩm phán tại California đã ra phán quyết buộc Apple phải cho phép các nhà phát triển bán dịch vụ iPhone thông qua website riêng của họ. Trong kịch bản đó, bà cho rằng Apple sẽ không được thu bất kỳ khoản phí nào.

Trong trường hợp xấu nhất, Bank of America ước tính Apple có thể mất khoảng 10% lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra nếu toàn bộ các nhà phát triển lớn chuyển toàn bộ giao dịch ra ngoài App Store – điều rất khó xảy ra. Hơn nữa, Apple vẫn đang kháng cáo phán quyết tại Mỹ.

Tại Liên minh châu Âu, Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (Digital Markets Act) cũng yêu cầu Apple thực hiện những thay đổi tương tự để cho phép nhà phát triển tránh phí.

Một số chuyên gia lo ngại rằng các quốc gia khác có thể noi theo.

Phát ngôn viên của Apple cho biết hãng không đồng tình với phán quyết của thẩm phán tại California và cũng đã kháng cáo phán quyết của Ủy ban châu Âu. Apple cho rằng những thay đổi bị ép buộc vượt quá quy định của pháp luật và gây bất lợi cho người dùng.

Một phần khác – và cũng là một trong những mảng sinh lời nhất – của dịch vụ Apple là khoản tiền mà Google trả để được đặt làm công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt Safari.

Theo Bank of America, khoản thanh toán này chiếm khoảng 6% tổng doanh thu của Apple trong 12 tháng tính đến tháng 3. Tuy nhiên, vì gần như không có chi phí đi kèm, khoản này “rơi thẳng xuống dòng cuối” của báo cáo tài chính, đóng góp tới 19% – tức gần 1/5 – lợi nhuận hoạt động của Apple.

Sau khi Bộ Tư pháp Mỹ giành chiến thắng trong vụ kiện chống độc quyền với Alphabet (công ty mẹ của Google), cơ quan này đã yêu cầu tòa án hủy bỏ hợp đồng giữa Google và Apple – và thẩm phán hiện đang xem xét. Trong phiên điều trần, thẩm phán đã hỏi giám đốc Eddy Cue – người phụ trách mảng dịch vụ của Apple – rằng công ty đã chuẩn bị ra sao nếu hợp đồng bị hủy bỏ. Ông Cue thừa nhận: “Tôi đã mất ngủ rất nhiều ngày vì chuyện đó”.

Ngoài ra, quảng cáo – đặc biệt là quảng cáo trong ứng dụng trên App Store – cũng là một nguồn thu lớn của mảng dịch vụ.

Các gói đăng ký lưu trữ iCloud, Apple Music, Apple TV và các dịch vụ khác cũng tiếp tục góp phần làm dày thêm “hầu bao” của mảng này.

Dù Apple đã vượt kỳ vọng ở nhiều khía cạnh trong mảng dịch vụ ngoài App Store và hợp đồng với Google, các nhà phân tích cho rằng hãng vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn để bù đắp phần doanh thu bị mất từ hai nguồn quan trọng này.

Theo: WSJ