nội dung
Tuyên bố giải nghệ của Xinba, xét đến cùng, không chỉ là câu chuyện cá nhân.

Trong thế giới livestream khốc liệt của Trung Quốc, nơi những cú bấm chuột có thể tạo nên doanh số hàng trăm triệu nhân dân tệ chỉ trong vài giờ, cái tên Xinba từng được nhắc đến như “ông hoàng” không thể thay thế. Thế nhưng, chỉ trong một đêm, cộng đồng mạng xôn xao khi anh tuyên bố giải nghệ. Lý do được cho là vì sức khỏe – căn bệnh phổi mãn tính khiến anh gần như không còn đủ sức để nói chuyện hàng giờ liền trước màn hình.
Tuyên bố giải nghệ của Xinba, xét đến cùng, không chỉ là câu chuyện cá nhân. Nó còn phản chiếu một thực tế lớn hơn: ngành công nghiệp livestream Trung Quốc đang bước qua giai đoạn hoàng kim, để lộ những vết nứt đạo đức kinh doanh bên trong sự siết chặt quản lý từ chính quyền. Với nhiều người, lời chia tay còn gợi nhắc họ nhớ đến bê bối Cotton Code – vụ việc băng vệ sinh kém chất lượng gắn liền với tên tuổi Xinba vốn đã khiến anh hứng chịu làn sóng tẩy chay dữ dội.
Xinba, tên thật Xin Youzhi, sinh năm 1990, từng chỉ là một nhân viên bán hàng bình thường. Từ khi bước vào nền tảng Kuaishou, anh nhanh chóng trở thành hiện tượng nhờ phong cách nói chuyện dí dỏm, giọng truyền cảm, lại kết hợp chiến lược “giá rẻ – chiết khấu sốc”. Doanh số kỷ lục từng được ghi nhận lên tới 250 triệu USD trong một ngày trên nền tảng Taobao Live.
Song, ánh hào quang luôn đi kèm mặt trái. Từ vụ quảng cáo đường giả năm 2020 đến bê bối băng vệ sinh Cotton Code năm 2024, thương hiệu XinXuan của anh liên tục vướng scandal về chất lượng sản phẩm. Dù nhiều lần cúi đầu xin lỗi, trả tiền bồi thường gấp ba cho khách hàng, uy tín của Xinba sứt mẻ nghiêm trọng. Thậm chí khi anh thông báo mình mắc bệnh phổi, nhiều khán giả không khỏi nghĩ rằng đây chính là “cái cớ” để rút lui an toàn.
Cần nhìn rõ hơn bức tranh rộng lớn của ngành livestream Trung Quốc. Đây là thị trường lớn nhất thế giới, nơi mua sắm trực tuyến qua phát trực tiếp đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tiêu dùng. Theo báo cáo của iResearch, quy mô doanh thu từ livestream thương mại Trung Quốc năm 2023 đã vượt 700 tỷ USD, chiếm gần 1/4 tổng doanh số thương mại điện tử của cả nước.

Sự bùng nổ này được thúc đẩy bởi ba yếu tố. Thứ nhất, hạ tầng kỹ thuật số hoàn hảo: từ 5G, thanh toán qua điện thoại đến hệ sinh thái khổng lồ của Alibaba, ByteDance và Kuaishou. Thứ hai, văn hóa tiêu dùng thích trải nghiệm “giá sốc” và “giải trí kèm mua sắm”, khiến livestream trở thành một hình thức giải trí – mua hàng kết hợp. Thứ ba, đại dịch COVID-19 từng đóng vai trò bệ phóng, khi hàng trăm triệu người dân buộc phải mua sắm qua màn hình.
Trong môi trường ấy, các streamer như Xinba không chỉ là người bán hàng, mà trở thành “ngôi sao” có quyền lực chi phối thị trường, ảnh hưởng đến cả chuỗi cung ứng. Nhưng quyền lực ấy đồng nghĩa với áp lực khủng khiếp: họ thường phải phát sóng 10–12 tiếng mỗi ngày, không ngừng tương tác, giữ năng lượng, bán từ mỹ phẩm, quần áo cho tới thực phẩm, đồ gia dụng. Nhiều người thừa nhận dùng thuốc trợ lực để duy trì cường độ, trong đó có Xinba.
Điều khiến vụ Cotton Code trở nên đặc biệt nguy hiểm là sản phẩm liên quan trực tiếp đến sức khỏe phụ nữ. Khi các xét nghiệm độc lập phát hiện dư lượng hóa chất độc hại, mạng xã hội Trung Quốc bùng nổ. Hàng triệu người kêu gọi tẩy chay, hashtag “Xinba xin lỗi” lọt top Weibo. Bất chấp việc anh hứa bồi thường, sự cố này đã khoét sâu vào một vấn đề cốt lõi của ngành livestream: người nổi tiếng bán hàng, nhưng ít ai chịu trách nhiệm đến cùng về chất lượng.
Trong bối cảnh ấy, tuyên bố giải nghệ của Xinba giống như một cách “thoát thân trong danh dự”, đẩy trách nhiệm kinh doanh cho vợ và đội ngũ, còn bản thân rút lui với lý do sức khỏe. Điều này giúp anh giữ hình ảnh như một “nạn nhân của lao lực”, thay vì kẻ buôn hàng kém chất lượng.
Những cú ngã liên tiếp của các streamer hàng đầu đã khiến giới chức Trung Quốc hành động. Từ năm 2022, các quy định mới yêu cầu người livestream về tài chính, giáo dục hay y tế phải có chứng chỉ chuyên môn. Các streamer phải khai báo thu nhập đầy đủ, tránh trốn thuế như vụ streamer Viya từng bị phạt hơn 200 triệu USD. Những nội dung giật gân, kích động tiêu dùng quá mức đều bị kiểm duyệt.

Song song đó, chính quyền còn khuyến khích phát triển mô hình doanh nghiệp, thay vì phụ thuộc vào một cá nhân. Điều này lý giải tại sao sau khi Xinba rời đi, XinXuan Group vẫn tiếp tục vận hành như một công ty bán lẻ trực tuyến, giảm thiểu rủi ro cá nhân. Ngành livestream đang dịch chuyển từ kỷ nguyên “ngôi sao thống trị” sang kỷ nguyên “tập đoàn quản lý”.
Câu chuyện Xinba là minh họa điển hình cho cả cơ hội và thách thức của livestream thương mại. Một mặt, nó chứng minh sức mạnh khổng lồ của hình thức bán hàng này, nơi một cá nhân có thể tạo ra doanh số bằng cả một chuỗi siêu thị. Mặt khác, nó cảnh báo về những mặt trái: lao lực sức khỏe, thiếu minh bạch chất lượng, và sự lệ thuộc vào danh tiếng một vài người.
Trong tương lai, livestream sẽ còn khốc liệt hơn. Các nền tảng như Douyin và Kuaishou đang dồn lực phát hiện lứa streamer mới, đồng thời phát triển công nghệ AI để tự động hóa khâu tư vấn, giới thiệu sản phẩm. Nếu thành công, vai trò “ngôi sao livestream” có thể nhạt dần, thay bằng một hệ sinh thái bán hàng tự động kết hợp người – máy.
Theo: Rest of World, Weibo
Theo
Nhịp sống thị trường
Copy link
Lấy link
Thời Sự
Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Hòa Xá: Quyết tâm xây dựng xã “xanh, thông minh, hội nhập và phát triển”
Th8
Thời Sự
Đội bóng ở Hà Nội thủ sẵn 6 con dao để chém đối thủ trên sân, 20 giây nóng giận trả giá đắt
Th8
Thể Thao
Kết quả bóng đá hôm nay 19/8: Tuyển nữ Việt Nam lại hạ Thái Lan
Th8
Radio My
Masterise Group chung tay lan tỏa tinh thần yêu nước dịp 80 năm Quốc khánh 2/9
Th8
Sức Khỏe
Cặp song sinh dính liền nổi tiếng thế giới được cho là đã có em bé: Họ có thể sinh con như thế nào?
Th8
Sức Khỏe
Đưa vào sử dụng 3 bệnh viện trọng điểm tại Hà Nội và Nghệ An
Th8
Công Nghệ
Vui đón hè cùng realme – Nhận mã giảm lên đến 500K mua điện thoại xịn
Th8
Công Nghệ
Xe robotaxi Trung Quốc chuẩn bị đổ bộ vào Anh
Th8
Thời Sự
Hàng trăm phương tiện diễu binh, diễu hành cơ động trong đêm mưa chuẩn bị cho Quốc khánh
Th8
Radio My
Mặt trời chờ mong
Th8
Thời Sự
Mở rộng tìm kiếm thanh niên mất tích ở rừng Cúc Phương, xuất hiện điều nghi vấn
Th8
Thể Thao
Tin tức về chuyển nhượng 18/8: MU bán Mainoo, Arsenal ký De Jong
Th8
Sức Khỏe
Nhường hết tài sản cho vợ cũ nuôi con, về già mới biết 2 con đều của người khác
Th8
Sức Khỏe
Bất đắc dĩ bỏ chữa ung thư vì không ‘kham’ nổi tiền thuốc
Th8
Công Nghệ
Nếu năm 2007, Apple chưa từng ra mắt iPhone thì…?
Th8
Công Nghệ
Hành khách bay Vietnam Airlines phải biết: Cách check in online cực nhanh trên ứng dụng VNeID
Th8
Thời Sự
Khởi công, khánh thành đồng loạt nhiều dự án hạ tầng trọng điểm tại phía Nam
Th8
Thời Sự
Cục trưởng Xuân Bắc gọi điện báo trúng thưởng, quá sốc với câu trả lời phía đầu dây kia
Th8
Thể Thao
U21 Việt Nam về nước, chưa rõ án phạt của Đặng Thị Hồng
Th8
Sức Khỏe
Kiểm soát tai biến và phòng ngừa sỏi tiết niệu tái phát
Th8
Sức Khỏe
Phát hiện loạt sản phẩm cho trẻ bán ra hơn 1 triệu chiếc nhưng 92,5% không đảm bảo chất lượng
Th8
Sức Khỏe
Sốc: Ung thư phổi có thể bị thúc đẩy bởi những gì chúng ta ăn
Th8
Thể Thao
FIFA Club World Cup sẽ lại thay đổi: Tần suất dày hơn, quy mô lớn hơn
Th8
Công Nghệ
Trên tay Samsung Galaxy A17 5G tại Việt Nam: Mỏng hơn, vi xử lý Exynos 1330, camera 50MP có OIS Duy Linh 1 giờ trước
Th8
Công Nghệ
Một ông ‘vua livestream’ ngã ngựa vì dính bê bối bán băng vệ sinh kém chất lượng, mất tất cả sự nghiệp
Th8
Thời Sự
Khởi công Dự án đầu tư xây dựng cầu Vân Phúc và tuyến đường nối quốc lộ 32
Th8
Thời Sự
Tin mới nhất về ATNĐ: Trên đất liền Quảng Ninh, miền Bắc mưa lớn đến 250mm
Th8
Thể Thao
Arsenal rút lui, Tottenham chớp thời cơ ký Eberechi Eze
Th8
Giải Trí
Đại tá, NSND Thu Hà ráo riết tập luyện dưới cơn mưa nặng hạt cho kịp A80
Th8
Thời Sự
Đề xuất xây dựng ngân hàng đề thi tốt nghiệp và bỏ kỳ thi tuyển sinh lớp 10
Th8
Radio My
12 năm chăm sóc cụ ông hàng xóm: Không có tên trong di chúc nhưng lòng tôi mãn nguyện
Th8
Sức Khỏe
Khối u khổng lồ bóp nghẹt khí quản, xâm lấn toàn bộ tuyến giáp của cụ ông
Th8
Sức Khỏe
Bệnh viện Hùng Vương cảnh báo khẩn
Th8
Công Nghệ
Tháng 10 lù lù kéo đến, Windows 11 đã chiếm thế thượng phong – nhưng hàng triệu máy vẫn cố níu kéo Windows 10
Th8
Công Nghệ
Ngày này năm xưa: Chuyến bay lịch sử của Sputnik 5 và hai chú chó sống sót sau khi trở về từ vũ trụ
Th8
Thời Sự
Ra mắt cuốn sách “Chung một ngôi nhà – Atlas 54 dân tộc Việt Nam”
Th8
Thể Thao
Arsenal hạ MU 1-0: Chiến thắng xấu xí của Mikel Arteta
Th8
Giải Trí
‘Em xinh’ Bích Phương ma mị quyến rũ, ‘phú bà’ Phương Ly tập hợp hơn 30 vũ công
Th8
Sức Khỏe
Loại quả bổ gan có đầy chợ Việt vào mùa thu vừa dưỡng ẩm phổi vừa giàu collagen tự nhiên, hãy ăn nhiều hơn
Th8
Công Nghệ
vivo G3 ra mắt với pin 6.000mAh, sạc nhanh 44W, giá chỉ hơn 5 triệu đồng
Th8
Công Nghệ
vivo X300 Pro đạt chứng nhận quan trọng, hé lộ pin 6.500mAh và hỗ trợ kết nối vệ tinh
Th8
Công Nghệ
Được Mỹ ngỏ ý trao công nghệ, Trung Quốc 2 lần đánh tiếng, Việt Nam lại xúc tiến với 2 nước làm dự án vừa được nhắc tên trong dịp trọng đại
Th8
Thời Sự
Vành đai 3 TPHCM sắp thông xe, dây điện vẫn ‘mắc võng’ ngang đường
Th8
Thể Thao
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 19/8: Tuyển nữ Việt Nam tái đấu Thái Lan
Th8
Thời Sự
Đóng học phí cả trăm triệu/năm, phụ huynh Hà Nội tá hỏa khi biết con ‘học chui’
Th8
Công Nghệ
Redmi Note 15 Pro Plus được xác nhận thông số màn hình, pin và sạc trước ngày ra mắt
Th8
Thời Sự
Công an nhân dân Việt Nam – 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, tích cực xây dựng và hoàn thiện thể chế trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Th8
Radio My
Đêm nay trăng thanh gió mát, lòng em bỗng dưng nhớ đến anh
Th8
Thời Sự
Tài xế Santa Fe che biển số gắn chữ ‘Happy Wedding’ bị xử phạt 23 triệu đồng
Th8
Công Nghệ
4 thứ không bao giờ nên lưu trên đám mây
Th8
Giải Trí
Khám phá nóc nhà của Đà Nẵng”, ngắm hoàng hôn cực đẹp, là nơi tỷ phú thế giới từng ghé thăm, ngồi thiền thưởng thức trà cùng bạn gái
Th8
Thời Sự
Clip chặn ô tô, phát hiện đường dây vận chuyển ma túy xuyên quốc gia ‘khủng’
Th8
Thời Sự
Hơn 250 công trình được khởi công với tổng vốn trên 1,2 triệu tỷ đồng chào mừng 80 năm Quốc khánh
Th8
Công Nghệ
Phần mềm nhiều người Việt dùng dính lỗ hổng nghiêm trọng
Th8
Thời Sự
Hà Nội siết chặt quản lý các cơ sở lưu trú, đảm bảo an ninh cho Đại lễ
Th8
Radio My
Thu nhập gần 40 triệu/tháng vẫn bị chồng nhiếc móc, tôi bàng hoàng khi biết lý do
Th8
Công Nghệ
Google mở rộng gói AI Ultra
Th8
Thời Sự
Giám sát để tìm ra điểm nghẽn, gỡ vướng chính sách
Th8