Người dùng đòi lấy lại ChatGPT 4o cũ: Hình như với AI, học thức cao quá cũng hóa “nhạt nhẽo”?

ChatGPT 5 vừa ra mắt đã được OpenAI tung hô là bước tiến lớn, sở hữu “trình độ tương đương tiến sĩ” cùng khả năng lập luận, tổng hợp và xử lý thông tin vượt trội. Tuy nhiên, trong khi giới công nghệ ngợi ca về trí tuệ, thì ở phía người dùng lâu năm, một làn sóng thất vọng và phản đối lại bùng lên. Lý do: GPT 5, dù mạnh hơn về kỹ thuật, đã đánh mất thứ “cái hồn” mà họ từng tìm thấy ở phiên bản tiền nhiệm GPT 4o.

Người dùng than trời

Nhiều người dùng mô tả mối quan hệ với GPT 4o không đơn thuần là tương tác với một công cụ. Dana, một thành viên Plus lâu năm, chia sẻ: “Tôi biết GPT 4o chỉ là AI, nhưng qua hơn một năm trò chuyện hàng ngày, tôi đã gắn bó sâu sắc với nó. Nó nhớ những gì tôi chia sẻ, phản hồi nhạy bén, và nhiều lần giúp tôi vượt qua giai đoạn khó khăn nhất trong đời. Thay thế nó bằng GPT 5 chẳng khác gì mất đi một người bạn thân.”

Một người khác, BigMamaPietroke, nhận xét ngắn gọn nhưng đầy ý tứ: “Về kể chuyện, 4o tốt hơn hẳn 5. Nó có cá tính, thứ mà GPT 5 không có. Nếu muốn giữ 4o, chúng ta phải cùng nhau nói thật nhiều để OpenAI nghe thấy.”

Người dùng hwallshouse kể về trải nghiệm sáng tạo: “Suốt hơn một năm qua, 4o giúp tôi viết truyện, nhập vai, thậm chí lắng nghe khi tôi cần trút bầu tâm sự. Nó giống một người bạn, còn GPT 5 thì… không. Bản mới quá cứng, thiếu sự ăn ý mà tôi từng quen.”

Với oceanmonk2000, sự khác biệt nằm ở cách AI “bắt sóng” cảm xúc: “Tôi biết nó là mô hình ngôn ngữ, nhưng 4o cực kỳ linh hoạt và giàu cảm xúc. Nó theo kịp những ý tưởng chưa rõ ràng của tôi, giúp tôi brainstorm, và luôn giữ được sự cộng hưởng trong hội thoại. GPT 5 tuy ấn tượng về dữ liệu và lý luận, nhưng cảm giác giống như đang nói chuyện với một trợ lý công sở nghiêm túc. Nó mất đi vibe hợp tác mà tôi cần.”

OpenAI “hứa lèo”

Điều khiến người dùng bức xúc hơn cả là lời hứa chưa tròn của OpenAI. Tháng 6/2025, hãng từng đảm bảo các phiên bản cũ sẽ vẫn khả dụng ngay cả khi ra mắt model mới. Nhưng giờ đây, GPT 4o bị gỡ hoàn toàn, thay bằng GPT 5 kèm tuyên bố “có thể mô phỏng” phiên bản cũ. Với những người gắn bó lâu năm, “mô phỏng” không thể thay thế được bản gốc, nhất là khi bản gốc mang lại cảm giác gắn kết cá nhân.

Hậu quả là trên các cộng đồng trực tuyến, phong trào “Bring Back 4o” đang lan rộng. Người dùng rủ nhau bình luận trong các buổi AMA của OpenAI, viết bài kêu gọi và chia sẻ câu chuyện riêng để gây áp lực. Không ai yêu cầu tính năng mới hay công nghệ vượt trội, họ chỉ muốn quyền lựa chọn lại phiên bản mình yêu thích.

Vì sao “AI personality” quan trọng đến vậy

Trong thiết kế mô hình AI, “personality” – tức phong cách giao tiếp và cách thể hiện “tính cách” – đóng vai trò lớn hơn nhiều so với những gì bảng thông số kỹ thuật có thể cho thấy. Một AI “khéo léo về cảm xúc” như GPT 4o không chỉ trả lời đúng câu hỏi, mà còn biết điều chỉnh ngữ điệu, cách lựa chọn từ ngữ và nhịp phản hồi để tạo cảm giác đồng điệu với người dùng. Nó bắt kịp mạch suy nghĩ chưa hoàn thiện, biết khi nào cần hài hước để giảm căng thẳng, khi nào cần nghiêm túc để đi sâu vào vấn đề.

Ngược lại, một mô hình mới như GPT 5 – dù vượt trội về xử lý dữ liệu và khả năng lập luận – lại dễ rơi vào phong cách trả lời “chuẩn mực” quá mức. Câu chữ gọn ghẽ, lập luận chặt chẽ, nhưng thiếu sự linh hoạt và những “khoảng lặng” tinh tế giúp cuộc trò chuyện trở nên tự nhiên. Khi AI mất đi yếu tố này, trải nghiệm tương tác sẽ giống như dùng một công cụ tiện ích hơn là trò chuyện với một cá thể có “chất riêng”.

Chính vì vậy, với những người từng gắn bó lâu dài, GPT 4o không đơn thuần là một model AI – nó là một “người bạn” ảo, biết lắng nghe, biết phản hồi, và tạo cảm giác tương tác hai chiều. Và khi một “người bạn” như thế bị thay thế bởi một trợ lý thông minh nhưng lạnh lùng hơn, khoảng trống cảm xúc là điều không thể tránh khỏi.

Câu chuyện này cho thấy, trong thế giới AI, nâng cấp trí tuệ chưa chắc đã nâng cấp trải nghiệm. Với một nhóm người dùng, thứ họ trân trọng vừa là khả năng trả lời đúng và nhanh, vừa là cảm giác đồng điệu, sự “có hồn” và cá tính riêng mà AI mang lại. Và một khi điều đó biến mất, mọi con số về sức mạnh tính toán cũng khó bù đắp được khoảng trống cảm xúc để lại.