Sẵn sàng hạ tầng cho ngày 1-7

Theo lộ trình, kể từ ngày 1-7-2025, các đơn vị hành chính cấp huyện trên toàn quốc sẽ chấm dứt hoạt động, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp bắt đầu vận hành với việc đi vào hoạt động của các phường, xã mới.

Giải trình về một số nội dung trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 5-6, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng trước đây, văn phòng UBND phường chỉ phục vụ người dân trong phường (chưa kể số nhỏ vãng lai từ các địa phương khác), có một lãnh đạo phường trực ký tên, cùng chỉ một viên chức tiếp nhận, nhập hồ sơ và đóng dấu. Bây giờ, số người tiếp nhận có thể tăng lên – nhiều lắm cũng chỉ 2-3 người nhưng vẫn chỉ có một người ký tên và đóng dấu, trong khi phải phục vụ người dân của 2-3 thậm chí 4 phường cũ sáp nhập lại. Đó là chưa kể giờ đây cấp phường mới còn phải đảm trách nhiều thủ tục hành chính, phần việc trước đây thuộc thẩm quyền của quận – huyện, khiến công việc sẽ bị dồn tắc, quá tải. Giải pháp khả thi nhất giúp bộ máy hành chính mới vận hành trơn tru và hiệu quả là triển khai chính quyền điện tử, chính quyền số, công dân số; ứng dụng công nghệ số với sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI). Đặc biệt là cần khai thác tối ưu AI trong việc sắp xếp lại bộ máy hành chính có quy mô chưa từng có này. Chính quyền cần phải sẵn sàng về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ cả về hệ thống phần cứng lẫn nền tảng ứng dụng. Đặc biệt là việc liên thông dữ liệu và hệ thống giữa các đơn vị mới cũng như việc hợp nhất dữ liệu của các đơn vị được sáp nhập.

Trả lời báo chí hồi cuối tháng 5, bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP HCM, cho biết trung tâm đã phối hợp chặt chẽ với 2 tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, 2 địa phương sẽ sáp nhập cùng TP HCM thành TP HCM mới, để chuẩn bị sẵn sàng về hệ thống công nghệ thông tin, dữ liệu. Hàng loạt công việc có liên quan đã được trung tâm triển khai để bảo đảm cho bộ máy quản lý nhà nước của TP HCM mới, bao gồm các phường – xã mới, có thể vận hành một cách liền lạc, thông suốt trên nền tảng công nghệ số.

Tất nhiên, trong thời gian đầu vận hành của bộ máy mới, cần có các giải pháp và lực lượng sẵn sàng xử lý ngay lập tức. Các địa phương nên nghiên cứu triển khai hình thức công – tư trong công tác chuyển đổi số ở cơ sở. Cụ thể là có cơ chế thuê nhân sự và nguồn lực bên ngoài hỗ trợ. Cách làm này vừa bảo đảm không làm tăng biên chế bộ máy nhà nước vừa huy động được nguồn lực có sẵn của xã hội, giúp bộ máy quản lý hành chính mới vận hành hữu hiệu.