Tháng 10 lù lù kéo đến, Windows 11 đã chiếm thế thượng phong – nhưng hàng triệu máy vẫn cố níu kéo Windows 10

Windows 11 đang dần chiếm ưu thế so với Windows 10, nhưng vẫn còn hàng triệu máy tính trên toàn cầu chạy hệ điều hành cũ của Microsoft – và thời gian đang cạn dần. Theo dữ liệu từ Statcounter, khoảng cách giữa hai phiên bản Windows ngày càng rõ rệt, trong bối cảnh Microsoft tăng tốc thúc đẩy người dùng chuyển sang Windows 11 trước khi chấm dứt hỗ trợ miễn phí cho nhiều phiên bản Windows 10 từ ngày 14/10 tới.

Tuy nhiên, không phải ai cũng sẵn sàng cho sự thay đổi này. Windows 11 vốn nổi tiếng là kén phần cứng, dẫn đến tình trạng nhiều máy tính đủ khả năng chạy Windows 10 vẫn bị từ chối nâng cấp.

Với nhiều doanh nghiệp, bài toán lúc này là làm thế nào để thực thi. Thomas MacKenzie, giám đốc chiến lược sản phẩm tại Lansweeper, nhận định: “Nhiều tổ chức đang gặp khó do phải đối mặt với các ứng dụng cũ, phần cứng không tương thích, hoặc các quy trình phê duyệt thay đổi phức tạp. Một số nơi đã có kế hoạch di chuyển, nhưng nhiều tổ chức – đặc biệt trong ngành y tế và sản xuất – có thể bị tụt lại do chu kỳ làm mới thiết bị dài hơn hoặc cần phê duyệt đặc thù.”

Với họ, chương trình ESU (cập nhật bảo mật mở rộng) chỉ là một giải pháp cầm chừng. “Đó là phương án dự phòng, không phải chiến lược, và phần lớn các lãnh đạo IT đều hiểu điều đó,” MacKenzie nói.

Người dùng cá nhân có thể nhận một năm ESU miễn phí nếu đổi điểm Microsoft Rewards hoặc đồng bộ thiết lập hệ thống qua Windows Backup. Tuy nhiên, Microsoft chưa có động thái tương tự dành cho khách hàng doanh nghiệp đang dùng gói Microsoft 365.

“Trước đây, người dùng Microsoft 365 vẫn phải trả tiền để có ESU khi Windows 7 hết hỗ trợ. Ngoại lệ duy nhất là với dịch vụ máy ảo Azure Virtual Desktop, nhưng đó là chính sách gắn với nền tảng chứ không phải gói 365. Đến nay, Microsoft chưa hé lộ ý định cung cấp ESU miễn phí cho Windows 10, và các tổ chức nên lên kế hoạch dựa trên điều chắc chắn thay vì chờ đợi sự thay đổi,” MacKenzie nhấn mạnh.

Mặc dù số liệu từ Statcounter – dựa trên dữ liệu thu thập từ hơn 1,5 triệu website – không hoàn toàn phản ánh chính xác thị phần, nhưng vẫn là chỉ dấu đáng tin cậy trong bối cảnh Microsoft không công khai dữ liệu chính thức.

Theo đó, tính đến hiện tại, Windows 11 chiếm 53,51% thị phần hệ điều hành desktop chạy Windows, trong khi Windows 10 giảm xuống còn 42,88%, sau khi cả hai đạt mức ngang nhau vào tháng trước.

Dẫu vậy, với hơn hai tháng còn lại trước khi nhiều phiên bản Windows 10 “nghỉ hưu”, hệ điều hành này sẽ vẫn là yếu tố không thể bỏ qua trong kế hoạch của các doanh nghiệp – có thể không chỉ vài tháng, mà còn kéo dài vài năm sau khi hỗ trợ miễn phí kết thúc.

Có lẽ tốc độ tăng trưởng của Windows 11 cũng sẽ dần chậm lại trong thời gian tới. Những hệ thống đủ điều kiện gần như buộc phải chuyển lên Windows 11 – dù còn nhiều nuối tiếc với Windows 10 – để tiếp tục nhận được các bản cập nhật bảo mật quan trọng. Tuy nhiên, nhóm người dùng sở hữu máy không đủ điều kiện nâng cấp lại đối mặt với một thách thức khác: hoặc nâng cấp phần cứng để tiếp tục đi cùng Microsoft, hoặc chấp nhận gắn bó với một hệ điều hành đã bước vào giai đoạn kết thúc vòng đời, cùng những rủi ro bảo mật ngày càng tăng. Đây sẽ là bài toán nan giải, đặc biệt với các doanh nghiệp có quy mô lớn, hạ tầng phức tạp hoặc bị ràng buộc bởi phần mềm chuyên biệt.