Windows 10 sắp ra đi trong tiếc nuối, còn Windows 11 vẫn loay hoay với 9 điều chưa làm được

Giao diện mới và những cải tiến về bảo mật là điểm cộng đáng ghi nhận, nhưng nhiều thay đổi lại đi kèm với sự đánh đổi về khả năng tùy biến và tính linh hoạt trong sử dụng.

Điều này thể hiện rõ qua thiết kế Taskbar và Start menu mới, việc Microsoft buộc người dùng phải đăng nhập bằng tài khoản Microsoft trong quá trình cài đặt, yêu cầu cập nhật bắt buộc và phần cứng tối thiểu ngày càng khắt khe – và danh sách vẫn chưa dừng lại ở đó.

Dưới đây là những điểm quan trọng mà Microsoft nên ưu tiên khắc phục trên Windows 11 khi mà Windows 10 đã gần đến ngày ngừng hỗ trợ, được tổng hợp bởi trang WindowsCentral từ phản hồi của người dùng.

1. Khôi phục quyền kiểm soát Windows Update

Dù cập nhật hệ thống là cần thiết để vá lỗi bảo mật, cải thiện hiệu năng và bổ sung tính năng mới, Microsoft lại thường xuyên phát hành các bản cập nhật gây lỗi, ảnh hưởng đến khả năng tương thích hoặc khiến hệ thống hoạt động không ổn định.

Do đó, cần có tùy chọn cho phép người dùng kiểm soát rõ ràng thời điểm và cách thức cập nhật hệ thống, thay vì biến nó thành quá trình bắt buộc như hiện nay.

Hiện Windows 11 vẫn có một số tùy chọn trì hoãn cập nhật hoặc cách tắt tạm thời, nhưng người dùng mong muốn mức kiểm soát sâu hơn – chẳng hạn như khả năng vô hiệu hóa hoàn toàn cập nhật tự động hoặc lên lịch cập nhật linh hoạt hơn giới hạn hiện tại.

2. Cho phép cài đặt bằng tài khoản cục bộ

Microsoft tiếp tục thúc ép người dùng sử dụng tài khoản Microsoft khi thiết lập Windows 11 bản Home và Pro. Tuy nhiên, cần có một tùy chọn rõ ràng để người dùng cài đặt máy bằng tài khoản cục bộ ngay từ đầu, thay vì buộc phải áp dụng các cách không chính thức.

Đây không chỉ là vấn đề tiện lợi, mà còn liên quan đến quyền riêng tư và quyền lựa chọn chính đáng của người dùng.

Trong trường hợp không sử dụng lệnh đặc biệt trong giai đoạn thiết lập ban đầu hoặc không tạo sẵn bộ cài đặt tùy chỉnh, người dùng vẫn có thể cài đặt bằng tài khoản Microsoft trước rồi chuyển về tài khoản cục bộ sau – nhưng cách này bất tiện và không cần thiết.

3. Tùy chọn thay đổi kích thước Taskbar

Windows 11 giới thiệu Taskbar hoàn toàn mới nhưng đồng thời loại bỏ nhiều tính năng cũ – trong đó có khả năng thay đổi kích thước thanh tác vụ.

Microsoft gần đây đã bổ sung tùy chọn hiển thị biểu tượng nhỏ hơn, nhưng điều này chỉ ảnh hưởng đến kích thước biểu tượng, chứ không thay đổi được kích thước tổng thể của Taskbar. Mục đích chủ yếu là để hiển thị được nhiều biểu tượng hơn trong cùng một không gian.

Mặc dù mọi thay đổi giúp tăng tính tùy biến cho desktop đều đáng hoan nghênh, nhưng Microsoft nên lắng nghe phản hồi từ người dùng và khôi phục khả năng điều chỉnh kích thước Taskbar một cách trực tiếp, không cần đến công cụ bên thứ ba.

4. Tùy chọn đưa Taskbar lên đầu màn hình

Trước đây, người dùng có thể di chuyển Taskbar sang hai bên hoặc lên phía trên màn hình. Tuy nhiên, thiết kế mới của Windows 11 đã loại bỏ hoàn toàn khả năng này.

Dựa trên phản hồi từ cộng đồng, việc không thể đưa Taskbar lên đầu màn hình được xem là một trong những tính năng bị thiếu hụt đáng tiếc nhất. Nhiều người dùng mong muốn Microsoft bổ sung ít nhất một tùy chọn trong phần Settings để có thể đặt Taskbar ở cạnh trên, đi kèm với một thiết kế Start menu phù hợp với bố cục từ trên xuống.

5. Chế độ nền tối toàn diện

Windows 11 hiện đã hỗ trợ giao diện nền tối, nhưng việc triển khai vẫn còn thiếu nhất quán. Không cần tìm đâu xa, sự chắp vá có thể thấy rõ trong File Explorer (khi truy cập vào phần tùy chọn thư mục), trong Control Panel (vẫn chưa bị loại bỏ hoàn toàn), Registry Editor và nhiều thành phần hệ thống cũ khác.

Một chế độ nền tối toàn diện sẽ giúp trải nghiệm thị giác nhất quán hơn, đồng thời mang lại cảm giác hiện đại, liền mạch cho toàn bộ hệ điều hành.

6. Mang trở lại Live Tiles trong Start menu

Live Tiles từng bị loại bỏ hoàn toàn khỏi Start menu của Windows 11, nhưng không ít người dùng vẫn tiếc nuối khả năng hiển thị thông tin trực quan mà chúng từng mang lại. Microsoft nên cân nhắc đưa trở lại các Live Tiles có thể tùy biến – dù là trong Start menu hay dưới dạng widget tương tác trên desktop.

Trong bối cảnh Windows 11 đã tích hợp bảng Widget riêng, và Microsoft từng có kinh nghiệm với Live Tiles ở các phiên bản trước, tính năng này hoàn toàn có thể được thiết kế lại để trở nên hữu ích và hiện đại hơn – nếu hãng thực sự lắng nghe nhu cầu từ người dùng.

7. Tùy chọn giới hạn sạc pin cho laptop

Việc sạc pin laptop lên 100% liên tục về lâu dài sẽ làm giảm tuổi thọ của pin. Một số nhà sản xuất như Lenovo hay ASUS đã trang bị sẵn tính năng giới hạn mức sạc (chỉ sạc đến 80% hoặc 90%), nhưng bản thân Windows 11 hiện chưa có tùy chọn tương tự.

Trong các bản cập nhật sắp tới, Microsoft nên bổ sung tính năng giới hạn mức sạc nhằm bảo vệ pin và kéo dài tuổi thọ thiết bị, đặc biệt với các dòng laptop mỏng nhẹ.

8. Trang cài đặt hiện đại dành riêng cho File Explorer

Mặc dù File Explorer trên Windows 11 đã được làm mới với giao diện hiện đại, nhiều phần trong trải nghiệm tùy biến vẫn phụ thuộc vào các thành phần cũ của Control Panel. Trong khi đó, ứng dụng Files của bên thứ ba lại cung cấp một giao diện cài đặt trực quan và nhất quán hơn đáng kể.

Thay vì tiếp tục nhồi nhét thêm lựa chọn vào menu chuột phải, Microsoft nên ưu tiên thiết kế lại phần cài đặt cho File Explorer theo hướng hiện đại, dễ dùng và phù hợp với ngôn ngữ thiết kế của Windows 11.

Ở thời điểm mà hệ điều hành sắp bước vào bản cập nhật lớn thứ tư, đáng lẽ File Explorer đã nên có một biểu tượng Settings riêng trong command bar, giống như những gì đã làm với Notepad hay Microsoft Store, để người dùng có thể tùy chỉnh trực tiếp mà không phải đào sâu vào các mục một cách lạc hậu.

9. Phiên bản Windows 11 dành cho máy tính không đủ điều kiện

Ngày ngừng hỗ trợ Windows 10 đang đến gần, nhưng rất nhiều thiết bị vẫn còn hoạt động tốt lại không đủ điều kiện nâng cấp lên Windows 11, chủ yếu do các yêu cầu phần cứng khắt khe như TPM 2.0 hay Secure Boot. Mặc dù Microsoft đã cung cấp thêm một năm cập nhật bảo mật miễn phí (kèm điều kiện), điều đó vẫn chưa thể xoa dịu sự thất vọng từ người dùng – những người đang bị buộc phải bỏ đi một chiếc máy vẫn còn tốt.

Để giải quyết tình trạng này, Microsoft nên phát hành một biến thể khác của Windows 11 tương tự như Windows 7 Starter trước đây, dành riêng cho các thiết bị đời cũ không hỗ trợ những tính năng bảo mật hiện đại. Việc loại bỏ các rào cản nhân tạo này sẽ mở ra lộ trình nâng cấp hợp lệ cho người dùng, kéo dài vòng đời của phần cứng, đồng thời góp phần giảm thiểu rác thải điện tử.

Microsoft đã có một số điều chỉnh nhằm cải thiện trải nghiệm Windows 11, như bổ sung tùy chọn ẩn mục “Recommended” trong Start menu, tắt nguồn tin tức trong bảng Widgets, hay hỗ trợ biểu tượng nhỏ hơn trên Taskbar. Tuy nhiên, phần lớn nỗ lực gần đây lại nghiêng về việc tích hợp các tính năng trí tuệ nhân tạo và trải nghiệm mới, thay vì tập trung hoàn thiện những yếu tố cơ bản vẫn còn tồn đọng.

Windows 11 đã bước vào giai đoạn ổn định, nhưng vẫn còn thiếu những tính năng tưởng chừng như rất đỗi quen thuộc từ thời Windows 10. Nếu không thay đổi cách tiếp cận, Microsoft có thể tiếp tục mất điểm trong mắt người dùng trung thành – những người vẫn đang tiếc nuối vì một Windows 10 đơn giản nhưng hiệu quả.