Gian nan bảo vệ bản quyền bóng đá: Vấn nạn có hệ thống

Tại Việt Nam, nhiều năm qua các trang web lậu trở thành điểm đến quen thuộc của nhiều người hâm mộ bóng đá, nhất là vào các mùa giải lớn. Lý do cũng dễ hiểu, các web lậu rất dễ truy cập, tiện lợi và đặc biệt là hoàn toàn miễn phí. Nhưng đằng sau những nội dung tưởng chừng miễn phí lại là một hệ sinh thái ngầm dẫn dụ người dùng và nhiều hệ lụy. Hiện tượng dễ thấy nhất là bẫy cá độ trái phép, tiềm ẩn nhiều nguy cơ pháp lý và tài chính.

Chỉ với vài thao tác tìm kiếm trên mạng, người xem có thể dễ dàng truy cập vào các trang phát lậu bóng đá. Tại đây, hàng loạt banner quảng cáo, đường dẫn đến các trang cá độ hiện diện công khai, dẫn dụ người xem vào các hoạt động cá độ trái phép. Các bình luận viên của những trang web lậu này cũng liên tục giới thiệu các trang cá độ bóng đá trong lúc bình luận các trận đấu để lôi kéo người xem.

Bản quyền phát sóng trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam và đội tuyển Malaysia tại vòng loại Asian Cup 2027 thuộc Đài truyền hình Việt Nam, nhưng chỉ trong 90 phút thi đấu đã có 164 trang web lậu phát sóng đồng thời, bằng cách đánh cắp tín hiệu từ nước ngoài hoặc từ nguồn sóng của VTV, trên nền tảng mạng xã hội Facebook, Youtube cũng có hàng chục tài khoản, thu hút hàng trăm ngàn lượt xem. Tất cả các trang phát lậu bóng đá này đều chứa các đường link dẫn dụ người xem đến trang cá độ bất hợp pháp. 

Vi phạm bản quyền thể thao, nhất là bóng đá, đã trở thành vấn nạn có hệ thống, với quy mô ngày càng phức tạp. Các website lậu liên tục biến đổi địa chỉ, ẩn danh và phát tán nội dung trái phép, khiến nỗ lực ngăn chặn của đơn vị sở hữu bản quyền rơi vào thế bị động. Khi công nghệ phát triển quá nhanh, việc bảo vệ bản quyền lại càng trở nên gian nan hơn.

Khó khăn lớn nhất nằm ở việc các trang web lậu phần lớn có địa chỉ IP đặt tại máy chủ ở nước ngoài, nên việc tìm ra chủ thể đứng sau các trang web lậu gặp nhiều khó khăn. Các đối tượng này liên tục thay đổi địa chỉ IP và tên miền để tránh sự rà quét của cơ quan chức năng. Ngay cả khi có những chứng cứ vi phạm, việc xác định thiệt hại do các trang web lậu gây ra cũng không dễ dàng.

Theo các chuyên gia, hình thức cá độ đánh đúng tâm lý của người hâm mộ đang cao trào cảm xúc, dễ bị kích thích và đưa ra quyết định bồng bột. Có ai đó bao biện rằng cũng vì hâm mộ các cầu thủ nên mới cá cược, vậy chính các cầu thủ nghĩ gì khi hình ảnh của mình, của trận đấu bị phát tán trái phép trên mạng? Điều đó có phải là cách bày tỏ lòng hâm mộ đúng đắn với môn thể thao vua hay không? 

“Bóng đá cần chuyên nghiệp, từ sân bóng đến truyền hình. Linh mong người hâm mộ sẽ ủng hộ và bảo vệ điều đó bằng cách nói không với web lậu, không tiếp tay cho hành vi vi phạm bản quyền”, Tiền đạo Nguyễn Tiến Linh – Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam chia sẻ.

Năm 2017, VTV Cab đã phải ngừng phát sóng giải UEFA Champions League, UEFA Europa League tại Việt Nam do tình trạng vi phạm bản quyền trầm trọng, khiến đơn vị cung cấp bản quyền ngừng cung cấp tín hiệu tại Việt Nam. Một kỷ niệm buồn như một lời nhắc nhở rằng điều đó hoàn toàn có thể lặp lại nếu không thay đổi hành vi trong khi yêu cầu về bản quyền ngày càng được thế giới coi trọng, và người thiệt hại cuối cùng chính là khán giả khi đánh mất cơ hội được xem những trận cầu nóng bỏng. 

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!