Trâm rừng, còn có tên gọi khác như trâm mốc, trâm vối hay vối rừng, vốn mọc hoang trong rừng núi miền Tây từ lâu đời. Loài cây này thích hợp với khí hậu sơn cước, không cần chăm bón, tưới tiêu, nhưng đến mùa lại trổ hoa trắng li ti, kết chùm quả đen mọng.
Ẩn mình trong những tán cây rừng xanh thẫm của vùng Bảy Núi, An Giang, có một loại quả nhỏ bé nhưng mang trong mình hương vị độc đáo và ký ức tuổi thơ của bao thế hệ miền Tây. Đó chính là quả trâm rừng – thứ quả tưởng chừng dân dã, không ai để ý, nhưng nay lại được coi là đặc sản mùa hè, được nhiều người thành phố tìm mua để thưởng thức.
Nhắc đến trâm rừng, nhiều người sẽ nhớ ngay đến câu đồng dao quen thuộc: “Trời mưa lâm râm. Cây trâm có trái. Con gái có duyên…”. Những câu hát mộc mạc ấy đã in dấu trong tâm trí trẻ em miền Tây từ bao đời nay, gắn liền với mùa mưa và những chùm trái chín tím biếc. Cứ đến cuối tháng 5, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, cây trâm lại đơm hoa, kết trái, báo hiệu một mùa hè ngọt ngào.
Trâm rừng, còn có tên gọi khác như trâm mốc, trâm vối hay vối rừng, vốn mọc hoang trong rừng núi miền Tây từ lâu đời. Loài cây này thích hợp với khí hậu sơn cước, không cần chăm bón, tưới tiêu, nhưng đến mùa lại trổ hoa trắng li ti, kết chùm quả đen mọng. Người dân địa phương gọi trâm là “đặc sản trời cho” bởi sự giản dị nhưng dồi dào mà thiên nhiên ban tặng.
Hoa trâm thường nở vào đầu hè, trắng ngần và tỏa hương nhè nhẹ. Khi hoa rụng, quả non xanh bắt đầu xuất hiện, rồi dần chuyển đỏ, tím và cuối cùng là đen bóng khi chín. Mỗi quả trâm chỉ to bằng đầu ngón tay, hình bầu dục, nhưng khi đã chín thì tím lịm, căng mọng, nhìn thôi cũng đủ gợi thèm. Thời điểm từ cuối tháng 5 đến tháng 7 âm lịch được xem là mùa trâm rộ nhất, khi cây trĩu quả và chợ quê, chợ thị tràn ngập sắc tím đặc trưng.
Điều khiến quả trâm rừng trở thành ký ức khó phai là bởi hương vị đặc trưng: chua chua, ngọt ngọt xen lẫn chút chát nhẹ. Vị giác như được đánh thức, để lại dư vị vừa quen vừa lạ. Trẻ em miền Tây xưa thường rủ nhau hái trâm ăn ngay tại chỗ hoặc chấm muối ớt – món ăn dân dã nhưng hấp dẫn không thua kém đặc sản nào.
Đối với người thành thị, trâm rừng mang đến sự tò mò và mới lạ. Trái nhỏ bé nhưng chứa đựng hồn quê, vừa là món ăn chơi, vừa là cầu nối đưa họ về với miền ký ức tuổi thơ.
Không chỉ là món ăn ngon miệng, quả trâm rừng còn giàu giá trị dinh dưỡng. Trong quả có nhiều vitamin A, vitamin C, riboflavin, thiamine, choline, acid folic và acid nicotinic. Thành phần đường chủ yếu là glucose và fructose, vừa cung cấp năng lượng, vừa dễ hấp thụ.
Các nghiên cứu cho thấy, quả trâm chứa nhiều chất chống oxy hóa polyphenol, giúp ổn định đường huyết, bảo vệ tế bào sản xuất insulin của tuyến tụy khỏi gốc tự do. Polyphenol còn hỗ trợ giảm viêm và làm chậm quá trình tiêu hóa tinh bột, giúp ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết đột biến.
Bên cạnh đó, lượng vitamin C và sắt dồi dào trong quả trâm có tác dụng tăng huyết sắc tố, cải thiện quá trình vận chuyển oxy trong máu, đồng thời thanh lọc cơ thể. Hàm lượng kali khoảng 55 mg trong mỗi 100 gram quả trâm giúp tốt cho tim mạch, giảm nguy cơ cao huyết áp, xơ cứng động mạch và đột quỵ. Với những giá trị này, quả trâm rừng không chỉ là món ăn vặt mà còn là vị thuốc tự nhiên hữu ích.
Ngày nay, quả trâm không còn là thứ quả quê ít người biết đến. Thị trường thành phố đón nhận trâm rừng như một loại đặc sản lạ miệng, bổ dưỡng. Trên các chợ mạng, sàn thương mại điện tử, quả trâm được bán với giá từ 100.000 – 130.000 đồng/kg, cao gấp nhiều lần so với trước đây. Dù giá khá cao, nhu cầu vẫn lớn nhờ hương vị độc đáo và lợi ích sức khỏe.
Tại xã Núi Tô (Tri Tôn, An Giang), nhiều hộ dân vẫn giữ lại vài cây trâm quanh nhà. Khi vào mùa, họ hái quả cung ứng cho các tỉnh lân cận và TP.HCM. Cây trâm từ 7 năm tuổi trở lên mới bắt đầu cho thu hoạch, nhưng tuổi thọ có thể kéo dài trên 50 năm. Cây càng già, quả càng sai. Tuy nhiên, việc hái quả không hề dễ dàng: người hái phải trèo lên ngọn cây cao, dùng tay bứt từng chùm chín mọng, rất vất vả.
Một số nông hộ đã chủ động trồng trâm rừng như một loại cây kinh tế, tạo thêm nguồn thu nhập. Điều này cho thấy giá trị kinh tế của loại quả từng chỉ mọc dại nay đã được nâng tầm.
Với nhiều người miền Tây, quả trâm không chỉ là trái cây, mà còn là biểu tượng ký ức. Hình ảnh những đứa trẻ chân đất, rủ nhau đi hái trâm, tiếng cười vang giữa rừng, vị ngọt ngào nơi đầu lưỡi – tất cả đã trở thành mảnh ghép ký ức khó phai. Trái trâm mang lại cảm giác bình yên, nhắc nhớ những mùa hè xưa cũ. Đối với những người xa quê, vị trâm còn gợi nỗi nhớ nhà, nhắc họ về một thời tuổi thơ, về tình cảm gia đình, về những giá trị giản dị nhưng thiêng liêng.
Giữa vô vàn loại trái cây nhập khẩu, quả trâm rừng nhỏ bé nhưng mang đậm dấu ấn bản địa lại có sức hút riêng. Không chỉ là món quà quê, trâm rừng còn là minh chứng cho mối gắn kết giữa con người và thiên nhiên, giữa ký ức và hiện tại. Mỗi mùa hè, khi nhìn thấy sắc tím của quả trâm, người ta không chỉ thấy một loại quả đặc sản, mà còn thấy cả tuổi thơ, thấy lại những ngày vô tư, hồn nhiên bên triền đồi, bìa rừng miền Tây.
Giữa nhịp sống hiện đại, quả trâm rừng nhắc nhớ con người về sự giản dị, về những điều bình yên, về hồn quê còn vương vấn trong từng chùm quả tím ngọt. Chính điều đó đã làm nên sức sống lâu bền và giá trị đặc biệt của loại quả nhỏ bé nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa này.
Thể Thao
Zubimendi rực sáng, Arsenal thắng ‘ba sao’
Th9
Công Nghệ
Zalo thu phí zCloud trên iPhone đắt hơn Android, người dùng hỏi tại sao vậy?
Th8
Công Nghệ
Zalo ra thông báo quan trọng tới hàng chục triệu người dùng: Ai cũng nên cập nhật sớm, tránh mất quyền lợi
Th8
Công Nghệ
Zalo ra thông báo mới nhất: Tất cả công dân Việt Nam cần cập nhật ngay để không bị mất quyền lợi
Th9
Công Nghệ
Zalo có thay đổi mới, người dùng cần biết kẻo mất quyền lợi
Th8
Thể Thao
Yu Zidi, thần đồng Trung Quốc 12 tuổi thay đổi bơi lội thế giới
Th8
Công Nghệ
YouTube triển khai AI xác minh độ tuổi người dùng từ tháng 8/2025
Th8
Công Nghệ
YouTube thử nghiệm AI tự chỉnh sửa video của người dùng
Th9
Công Nghệ
YouTube tặng 2 tháng Premium cho người dùng với 1 điều kiện
Th9
Công Nghệ
YouTube khai tử mục Thịnh hành
Th7
Công Nghệ
YouTube hạn chế việc dùng chung gói Premium Family
Th9
Công Nghệ
YouTube đã tiếp cận hơn 55 triệu người dùng từ 18 tuổi trở lên tại Việt Nam
Th8
Công Nghệ
YouTube bắt đầu “càn quét” tài khoản chia sẻ Premium Family không hợp lệ
Th9
Radio My
Yêu thương cho đi
Th9
Radio My
Yêu say đắm 2 năm, chàng trai ‘bỏ chạy’ sau 3 tháng sống thử
Th8
Radio My
Yêu người khác khi đang ly thân, có bị xem là ngoại tình?
Th9
Radio My
Yêu lại từ đầu
Th9
Thời Sự
Yêu cầu kiểm điểm vụ đề xuất lấy biệt thự trong di tích làm chỗ ở cho Phó giám đốc Sở
Th8
Thời Sự
Yên Bài: Vững bước phát triển, khẳng định vị thế sau sáp nhập
Th8
Công Nghệ
YBY1 lập kỳ tích vô địch cả hai hạng mục tại Đấu Trường Hỗn Chiến Mùa 2
Th8
Thể Thao
Yamal tỏa sáng, Barca đánh bại Mallorca ở vòng 1 La Liga 2025-2026
Th8
Thể Thao
Yamal lập cú đúp mừng áo số 10, Barca thắng to
Th8
Thể Thao
Yamal lập công, Barca ra quân tưng bừng nhờ…trọng tài
Th8
Thể Thao
Yamal khiến đối thủ đốt đền, Barca thoát hiểm phút bù giờ
Th8
Thể Thao
Yamal ghi bàn trong tình huống gây tranh cãi, Barcelona vẫn đứt mạch toàn thắng
Th9
Thể Thao
Yamal chói sáng, Barca đoạt cúp Joan Gamper
Th8
Thời Sự
Ý thức của người dân có chuyển biến tích cực
Th8
Ẩm Thực
Xuýt xoa cá hấp mắm gừng thơm lừng góc bếp
Th8
Thời Sự
Xuyên đêm đưa chuyên cơ từng chở Bác Hồ sang Triển lãm quốc gia
Th8
Thời Sự
Xưởng mất điện cả ngày bỗng cháy đỏ rực trong đêm, khói bốc cao hàng chục mét
Th8
Thời Sự
Xứng đáng với trọng trách, tạo dấu ấn đặc biệt trong lòng Nhân dân
Th9
Giải Trí
Xúc động ước nguyện tuổi 80 của NSND Bạch Tuyết
Th8
Giải Trí
Xúc động ngắm nhìn hình ảnh ‘Những người con của Tổ quốc’
Th8
Radio My
Xúc động lời dặn của bố chồng tương lai, cô gái vượt 1.200km về Nghệ An làm dâu
Th8
Thời Sự
Xúc động lễ chia tay thầy Lê Bá Khánh Trình, 4 tiến sĩ đàn hát ‘Thời thanh niên sôi nổi’
Th8
Thời Sự
Xúc động khoảnh khắc các biên đội trực thăng kéo cờ Đảng, cờ Tổ quốc bay trên Quảng trường Ba Đình
Th8
Thời Sự
Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến vùng lũ dọn dẹp trường lớp
Th8
Giải Trí
Xúc động hàng triệu người hòa giọng Quốc ca trong ngày 2/9
Th9
Radio My
Xúc động cha già gánh gần 80kg đặc sản, vượt hơn 600km đến thăm con cháu
Th9
Công Nghệ
Xuất hiện iPhone 17 Pro nhái chạy Android: Thiết kế y hệt, cũng có Dynamic Island nhưng nhìn là biết hàng “đểu”
Th8
Thể Thao
Xuất hiện đội bóng Anh giải cứu Hojlund, MU reo vui
Th8
Thời Sự
Xuất hiện ‘hố tử thần’ trên quốc lộ nối Quảng Ngãi – Đà Nẵng
Th8
Thể Thao
Xuân Son, Duy Mạnh có hành động ý nghĩa trong ngày 2/9
Th9
Thể Thao
Xuân Son trở lại Việt Nam, báo tin cực vui với HLV Kim Sang Sik
Th9
Thể Thao
Xuân Son lỡ lượt đi V-League, Siêu Cúp Quốc gia nóng rực
Th8
Thể Thao
Xuân Son bất ngờ ‘diện’ áo đội bóng nhà giàu Saudi Arabia
Th8
Sức Khỏe
Xử trí ra sao nếu bị cô lập trong mưa bão?
Th8
Thời Sự
Xử phạt thanh niên lái ôtô mui trần kéo theo xe điện trên phố
Th8
Sức Khỏe
Xử phạt phòng khám ‘vẽ bệnh’ thu gần 30 triệu một ca phá thai ở TP.HCM
Th8
Thời Sự
Xử phạt nhóm người giăng lưới đánh cầu lông giữa đường ở TPHCM
Th8
Thông Tin Tiêu Dùng
Người xưa dặn 3 thứ này dù thích cũng không được mang về nhà
Th9
Thông Tin Tiêu Dùng
3 loại cây hợp cả 5 mệnh, cực tốt cho gia đình nhiều người xung khắc, trồng trong nhà vừa đẹp vừa giàu
Th9
Thông Tin Tiêu Dùng
Tháng 7 dọn dẹp nhà cửa rất tốt nhưng phải tránh 3 điều này kẻo đại kỵ phong thủy làm hao tài tổn lộc
Th8
Sức Khỏe
‘Bất lực’, không thể ‘chiều’ vợ chỉ vì uống 1 thứ để bồi bổ
Th8
Thông Tin Tiêu Dùng
‘Bất ngờ Vĩnh Long’ từ cuộc thi ‘Chuyện của những dòng sông’
Th9
Thời Sự
‘Bí mật’ bên trong chiếc túi màu nâu sẫm bỏ quên giữa trưa ở sân bay Nội Bài
Th8
Giải Trí
‘Biểu tượng thiền ca huyền thoại’ đến Việt Nam trình diễn cùng Trần Mạnh Tuấn
Th9
Thể Thao
‘Bom tấn’ Florian Writz ghi bàn đầu tiên cho Liverpool
Th8