Nghèo mà thương nhau

blogradio.vn – Hồi xưa, nghèo chớ không bạc. Giờ người ta sợ khổ, sợ nghèo, sợ lỗ… mà không sợ vô tình. Vậy mới đau mới xót. Tui ngồi ngẫm, sao bây giờ người ta sống hối hả quá. Gặp nhau chưa kịp cười đã lo người kia hơn mình. Giúp nhau chưa kịp xong đã đòi công, đòi ơn.

***

Hồi xưa, nghèo chớ mà thương nhau. Bữa nào nhà ông Bảy bên kia sông có giỗ, ổng chèo xuồng qua mời tận nhà. Má tui bận nấu cơm cũng ráng gói đòn bánh tét đem biếu lại. Có gì ăn nấy, mà vui. Trời mưa lớn, thấy nhà ai nóc dột, cả xóm chạy qua phụ lợp lại. Không ai hỏi ơn, cũng không ai tính công. Giờ thì khác rồi… Khác xa dữ lắm.

Chiều nay, bữa cơm xong, tui đem cái ghế đẩu ra trước hàng ba mà ngồi. Gió chướng thổi qua hàng cau già, mấy tàu lá chuối xào xạc như ai thì thầm mấy chuyện cũ xưa. Trời thì ngả màu, con nắng chiều chảy xuống mái ngói, đỏ một góc vườn. Mấy đứa nhỏ đi làm chưa về, nên nhà vắng lặng. Ừ, rảnh rỗi, cái đầu nó quay về hồi nào không hay… Tui ngồi ngó ra đường, thấy người ta chạy xe ào ào, ai cũng bận rộn, ai cũng lo chuyện của mình. Ừ thì, thời buổi giờ ai cũng chạy theo mưu sinh, theo tiền bạc. Nhưng mà… cái làm tui buồn thiệt lòng, là lòng người sao mà đổi thay dữ vậy.

Hồi xưa, nghèo chớ mà thương nhau. Bữa nào nhà ông Bảy bên kia sông có giỗ, ổng chèo xuồng qua mời tận nhà. Má tui bận nấu cơm cũng ráng gói đòn bánh tét đem biếu lại. Có gì ăn nấy, mà vui. Trời mưa lớn, thấy nhà ai nóc dột, cả xóm chạy qua phụ lợp lại. Không ai hỏi ơn, cũng không ai tính công. Giờ thì khác rồi… Khác xa dữ lắm.

Hồi cái xóm này bắt đầu lên đèn, có đường nhựa chạy vô tới tận trong đường quê nghèo, người ta bắt đầu dè chừng nhau. Nhà ông Hai trúng mối đất, giàu lên thấy rõ. Xe hơi đậu ngoài sân, cái cổng nhà bự hơn cả cái trụ sở xã. Từ bữa đó, bà Hai không còn ghé chợ sớm nữa. Đi siêu thị. Gặp bà con, gật đầu sơ sịa. Rồi ai cũng nói: “Ờ, giàu rồi, người ta phải khác.” Mà lạ nghen, khác không phải ở cái áo, mà khác ở chỗ cái bụng cái dạ của người ta.

Tui kể bà con nghe chuyện này. Hồi đó, tui góp tiền hùn bán nước với con Hường nhỏ đó ở gần cầu ván, cũng là cháu bên chồng dì Ba. Lúc rủ tui làm ăn, nó nói chuyện ngọt như nước mía lùi. Nói: “Dì Sáu khỏi lo, tiền của dì con giữ giùm, lợi nhuận chia đàng hoàng.” Ừ, mình già rồi, tin người thân, ai dè được ba tháng, nó dẹp quán, lặng lẽ dọn đi tỉnh. Tới giờ chưa thấy bóng dáng. Tui không tiếc tiền. Thiệt, cái tuổi này, vài triệu bạc không bằng một chút tình nghĩa. Cái đau là mình tin người ta là máu mủ, mà người ta coi mình như cái túi rút xong rồi bỏ. Nghĩ tới mà nghẹn ngang cần cổ.

Già rồi, không cần ai nhớ mình là ai. Chỉ mong, ai lỡ làm điều chi sai lòng người khác, thì có ngày ngồi nhớ lại, mà thấy ray rứt. Trời sắp tắt nắng. Tui đứng dậy, rót cho mình tách trà nguội. Tiếng chim gọi nhau về tổ. Gió xào xạc qua hàng cau. Ừ, đời người giống như chén trà vậy đó. Mới rót thì nóng, thơm. Nhưng rồi cũng nguội. Chỉ còn cái hậu đậm hay lạt là thứ ở lại trong miệng mình hoài. Mà cái hậu đó, là lòng người.

Rồi có bữa, tui đi bệnh viện thăm bà Tư bị tai biến. Gặp thằng cháu bả ngồi ngoài hành lang, đang cắm cúi chơi điện thoại. Bà Tư nằm trong giường bệnh lạnh ngắt, miệng méo xệch, nói không ra hơi. Tui hỏi sao không vô đút cháo cho bả, nó nói tỉnh bơ: “Đợi người làm tới.” Trời đất ơi, mẹ nuôi khôn lớn mấy chục năm, giờ nằm một đống mà đứa con không biết động tay. Tui nghe mà muốn khóc.

Hồi xưa, nghèo chớ không bạc. Giờ người ta sợ khổ, sợ nghèo, sợ lỗ… mà không sợ vô tình. Vậy mới đau mới xót. Tui ngồi ngẫm, sao bây giờ người ta sống hối hả quá. Gặp nhau chưa kịp cười đã lo người kia hơn mình. Giúp nhau chưa kịp xong đã đòi công, đòi ơn. Đám cưới thì linh đình, đám giỗ thì qua loa. Con nít bây giờ… nói thiệt, nó khôn sớm, mà khôn kiểu biết so đo từ nhỏ. Biết “cái này mắc tiền”, “cái kia đồ hiệu”, chớ không biết “cái nào là của người thương cho”. Tui già rồi, không theo kịp thời cuộc. Mà cũng không muốn theo. Bởi càng theo, càng thấy… trống rỗng. Cái hồi tui bệnh, nằm một mình trong trạm xá xã, buổi tối thiệt lạnh. Có một cô điều dưỡng trẻ, đem cho tui chén cháo gói thêm chút gừng. Tui nhìn mà rưng rưng nước mắt. Không phải vì chén cháo ngon mà vì tui thấy mình còn được đối xử như một con người có cảm xúc, chớ không phải là một bệnh nhân nằm chờ. Người tốt, bây giờ hiếm lắm. Chớ không phải không có. Nhưng cái đau là: lòng người thiệt quá mỏng, nói bậy một câu, sai một lần, là cả chục năm nghĩa tình cũng sập như lá rụng. Không ai muốn hiểu nhau nữa. Chỉ chực chờ bắt lỗi, rồi quay lưng.

Tui nhớ hồi nhỏ, má dạy: “Làm người, đừng để lòng mình thành dao sắc. Thương người ta dễ, giữ cái tình lâu mới khó.” Bây giờ, người ta giữ tiền kỹ hơn giữ tình. Gặp nhau thì cười, mà trong bụng thì rào rào tính toán. Hồi đó, đi chợ thiếu năm ba đồng, người bán nói: “Thôi, mai đem ra cũng được.” Giờ đi mua mà thiếu một ngàn, có người trợn mắt: “Không đủ thì thôi khỏi lấy.” Ờ, thời buổi khó, ai cũng lo thân mình, mình hiểu. Nhưng hiểu không có nghĩa là không buồn. Tui kể mấy chuyện này, không phải để răn đời. Tui không có quyền đó. Tui chỉ muốn kể cho ai còn ngồi nghe rằng sống trên đời, cái giữ được lâu không phải là nhà, là xe, là của, mà là cách mình từng đối đãi với người khác.

© Hoài An – blogradio.vn

Mời xem thêm chương trình:

Đừng Hứa Mãi Mãi, Hãy Hứa Rằng Khi Còn Bên Nhau | Blog Radio