Ai sẽ dễ bị ngừng tim khi chạy bộ?

Mặc dù có hiện tượng đột tử khi chạy bộ nhưng xác suất xảy ra tình trạng này là rất thấp, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).

ẢNH: AI

Dữ liệu từ Registry RACER, hệ thống quan sát các ca ngừng tim liên quan đến chạy bộ tại Mỹ, ước tính xác suất ngừng tim là khoảng 0,54 ca trên 100.000 người. Các ước tính này đánh giá trong các cuộc chạy marathon và bán marathon.

Khi vận động thể chất cường độ cao, nguy cơ ngừng tim tạm thời có thể tăng, nhất là với người có sẵn yếu tố bệnh lý. Thế nhưng, nếu nhìn tổng thể thì lợi ích của hoạt động thể chất cường độ cao là lớn hơn rất nhiều so với rủi ro này.

Do đó, các chuyên gia cho biết thay vì e ngại việc chạy bộ hay tập luyện cường độ cao thì cần nhận diện ai thuộc nhóm nguy cơ cao, đồng thời có biện pháp để giảm thiểu nguy cơ xảy ra ngừng tim. 

Những yếu tố có thể làm tăng rủi ro ngừng tim khi vận động cường độ cao gồm:

Tuổi cao

Người từ tuổi trung niên đến hơn 60 tuổi có nguy cơ ngừng tim cao hơn khi tham gia các cuộc chạy đường dài như marathon. Điều này phản ánh rằng khi tuổi cao hơn, xác suất có bệnh mạch vành tiềm ẩn hoặc xơ vữa động mạch tăng lên.

Bệnh lý tim mạch tiềm ẩn

Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đột tử ở người trẻ là bệnh cơ tim phì đại. Đây là tình trạng cơ tim dày lên bất thường, dễ gây loạn nhịp. Tình trạng này được xác định là nguyên nhân phổ biến nhất gây đột tử ở vận động viên trẻ tại Mỹ. Bên cạnh đó, các dị dạng động mạch vành bẩm sinh là nguyên nhân thứ hai, chiếm khoảng 17% các trường hợp đột tử ở vận động viên trẻ.

Bệnh mạch vành, xơ vữa động mạch

Ở nhóm người lớn tuổi hoặc người chạy đường dài nhiều năm, bệnh mạch vành tiềm ẩn thường là nguyên nhân dẫn đến nhồi máu cơ tim trong khi chạy.

Mặc dù trong những người chạy thường xuyên, các yếu tố mỡ máu, huyết áp, đường huyết thường được kiểm soát khá tốt. Tuy nhiên, vẫn có thể tồn tại các mảng xơ vữa nhỏ hoặc canxi hóa động mạch mà các xét nghiệm lâm sàng không phát hiện được.

Quá tải

Tập luyện mạnh, đột ngột, kéo dài vượt ngưỡng chịu đựng của cơ thể thông thường, có thể kích hoạt biến cố tim mạch nghiêm trọng. Nguy cơ này đặc biệt cao nếu có yếu tố bệnh tim tiềm ẩn.

Chạy marathon hoặc chạy đường dài có thể làm tăng áp lực, thiếu hụt ô xy, mất cân bằng điện giải, làm thay đổi điện tim tạm thời, từ đó gây loạn nhịp và tăng rủi ro ngừng tim.

Để phòng ngừa ngừng tim khi chạy, người tập cần khám sàng lọc tim mạch, đặc biệt với người có triệu chứng nghi ngờ như chóng mặt, ngất khi vận động hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tim.

Ngoài ra, cường độ tập nên ở mức vừa phải, tăng lên từ từ để cơ thể có đủ khả năng hồi phục và thích ứng, tránh tăng cường độ tập đột ngột. Nếu trong khi tập xuất hiện triệu chứng như đau ngực, khó thở bất thường, hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt hoặc ngất nhẹ, thì cần dừng luyện tập và kiểm tra y tế ngay, theo Healthline.