Alo bác sĩ nghe: Đau mỏi vai gáy khi ngủ dậy cảnh báo điều gì?

Bác sĩ chuyên khoa 2 Lê Trọng Nghĩa, Phó Trưởng khoa Ngoại Thần kinh – Cột sống, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn trả lời: Chào anh Lộc, triệu chứng đau mỏi vai gáy, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy, là biểu hiện thường gặp của các vấn đề liên quan đến cột sống cổ, trong đó phổ biến nhất là thoái hóa đốt sống cổ – một tình trạng thường gặp ở người trung niên và lớn tuổi.

Vì sao lại đau mỏi vai gáy khi ngủ dậy?

Khi chúng ta ngủ, cổ và vai cần được nâng đỡ đúng tư thế. Nếu nằm sai tư thế, gối quá cao hoặc quá cứng, cơ vùng cổ – vai bị kéo căng trong thời gian dài có thể dẫn đến đau nhức vào buổi sáng.

Không chỉ do tư thế ngủ, đau vai gáy vào buổi sáng còn có thể liên quan đến những thay đổi bên trong cấu trúc cột sống, đặc biệt ở độ tuổi ngoài 50.

Một trong những thay đổi sớm và phổ biến nhất là tình trạng đĩa đệm bị mất nước. Hiểu đơn giản, các đĩa đệm vốn là lớp đệm mềm nằm giữa các đốt sống bị khô lại và co rút theo tuổi tác. Khi đĩa đệm mỏng đi, các đốt sống tiếp xúc gần hơn, làm tăng ma sát giữa xương, từ đó gây đau khi vận động.

Bên cạnh đó, quá trình thoái hóa còn có thể gây:

Hình thành gai xương: Cơ thể tạo ra xương thừa với mục đích “bù đắp”, nhưng vô tình lại chèn ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống. 

Thoát vị đĩa đệm cổ: Lớp ngoài của đĩa đệm bị nứt khiến nhân nhầy bên trong chèn vào ống sống. 

Dây chằng bị xơ cứng: Khiến cổ kém linh hoạt, cứng và đau khi vận động.

Những yếu tố nguy cơ vừa nêu có thể khiến cổ bị đau, cứng, lan xuống vai gáy và tay, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

ẢNH: T.H

Làm thế nào để nhận biết thoái hóa đốt sống cổ?

Để chẩn đoán chính xác, bệnh nhân cần đến khám tại cơ sở y tế có chuyên khoa Ngoại thần kinh – Cột sống. Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và có thể chỉ định chụp X–quang hoặc MRI cột sống cổ để đánh giá tình trạng thoái hóa, tổn thương thần kinh hoặc mức độ hẹp ống sống…

Nếu tình trạng mới ở giai đoạn nhẹ, anh có thể được chỉ định dùng thuốc kháng viêm, giãn cơ, kết hợp vật lý trị liệu và điều chỉnh tư thế sinh hoạt phù hợp. Trong trường hợp nặng hơn, khi có dấu hiệu chèn ép thần kinh gây tê yếu tay chân, anh có thể cần can thiệp tiêm ngoài màng cứng hoặc phẫu thuật.

Lời khuyên từ bác sĩ

Anh nên sớm thăm khám để được chẩn đoán và điều trị đúng hướng, tránh để kéo dài gây biến chứng như đau lan xuống tay, yếu cơ hoặc rối loạn vận động.

Trong thời gian sắp xếp đi khám, anh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà như:

Chọn gối thấp, mềm và giữ cổ thẳng khi ngủ. Tránh ngồi quá lâu, đặc biệt khi dùng điện thoại hoặc máy tính. Tập các bài kéo giãn nhẹ nhàng hoặc xoa bóp cổ vai gáy thường xuyên. Chườm ấm cổ – vai khoảng 20 phút mỗi buổi tối trước khi ngủ giúp giãn cơ, giảm co cứng và tuần hoàn máu tốt hơn.