“Bẩn hơn cả bồn cầu công cộng”: Những “ổ vi khuẩn” ẩn mình trong phòng GYM, nguy cơ gây nhiễm trùng da, viêm phổi, nhiễm trùng huyết.

Phòng gym từ lâu đã trở thành điểm hẹn quen thuộc của những ai yêu thể thao và mong muốn có thân hình săn chắc, dẻo dai. Nhưng đằng sau những chiếc máy chạy, quả tạ lấp lánh hay lớp học yoga thư giãn, ít ai ngờ rằng tồn tại cả một “thế giới vô hình” của vi khuẩn và nấm mốc.

Theo giáo sư y tế công cộng Jagdish Khubchandani (Đại học bang New Mexico, Mỹ), nhiều bề mặt trong phòng tập có thể chứa lượng vi khuẩn cao hơn cả bồn cầu công cộng. Đây là một sự thật khiến nhiều tín đồ thể thao phải giật mình.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) còn cảnh báo: một số loại vi khuẩn kháng thuốc, điển hình là MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus), có thể lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp hoặc chia sẻ thiết bị tập. MRSA vốn nổi tiếng “cứng đầu” với nhiều loại kháng sinh và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm phổi hoặc nhiễm trùng huyết.

Thảm yoga – “vùng đất màu mỡ” cho vi khuẩn sinh sôi

Nếu bạn thường xuyên đến lớp yoga và thoải mái nằm xuống chiếc thảm dùng chung, hãy cẩn thận. Một nghiên cứu tại Đại học Toronto (Canada) phát hiện thảm yoga có mức độ ô nhiễm cao gấp 8 lần bóng tập, và nhiều hơn cả tạ hay thanh đòn.

Vi khuẩn Staphylococcus aureus – loại có thể gây mụn nhọt, viêm da hoặc áp xe – thường trú ngụ nhiều nhất. Lý do rất đơn giản: thảm thường đặt trực tiếp xuống sàn, thấm mồ hôi và dầu trên da, lại hiếm khi được vệ sinh kỹ sau mỗi buổi tập.

Hãy thử hình dung: bạn tập plank trong 60 giây, mồ hôi rơi xuống thảm, vi khuẩn ở đó sẽ có môi trường ẩm ấm lý tưởng để sinh sôi. Khi người tiếp theo nằm lên, chúng dễ dàng bám lên da.

Giải pháp: Mang thảm cá nhân hoặc phủ khăn sạch lên trên, giặt và phơi khô thường xuyên dưới ánh nắng.

Bóng tập – “chiếc bọt biển” của vi khuẩn

Bóng tập nhìn bóng bẩy nhưng thực chất là bề mặt xốp, gồ ghề, rất khó vệ sinh triệt để. Giáo sư Khubchandani và cộng sự đã khảo sát tại 16 cơ sở gym ở Ohio (Mỹ), kết quả: hơn 1/3 bóng tập dương tính với vi khuẩn Staphylococcus aureus.

Nghiên cứu khác đăng trên Journal of Environmental Health (2019) cũng tìm thấy E. coli trên bề mặt bóng tập, xuất phát từ mồ hôi, bụi bẩn và việc vệ sinh không thường xuyên. Điều này lý giải vì sao đôi khi người tập bị nổi mẩn đỏ hoặc kích ứng da sau các buổi sử dụng bóng.

Giải pháp: Dùng khăn tắm lót khi tập, lau sạch bóng bằng dung dịch khử trùng sau khi dùng, và rửa tay kỹ trước khi chuyển sang bài tập khác.

Tạ tay – nơi vi-rút lan truyền theo “tốc độ ánh sáng”

Bạn có bao giờ thử nghĩ: trong một ngày, có bao nhiêu bàn tay đã nắm vào cùng một đôi tạ? Mồ hôi, dầu, vi khuẩn từ da… tất cả tích tụ trên bề mặt kim loại hoặc cao su.

Một số nghiên cứu cho thấy 50% thiết bị tạ tay mang dấu vết vi-rút cảm lạnh. Điều này giải thích vì sao không ít người khỏe mạnh bước vào phòng gym nhưng sau đó vài ngày lại thấy hắt hơi, sổ mũi.

Giải pháp: Luôn lau sạch thiết bị bằng khăn khử trùng trước khi tập, và tuyệt đối không đưa tay lên mặt khi chưa rửa sạch.

Phòng tắm & phòng thay đồ – “thiên đường” của nấm mốc

Nhiều người tin rằng “nước rửa trôi mọi thứ”, nhưng thực tế, phòng thay đồ và phòng tắm chính là môi trường hoàn hảo cho nấm mốc và vi khuẩn phát triển.

Giáo sư Kelly Reynolds (Đại học Arizona, Mỹ) cho biết, nhiệt độ ấm và độ ẩm cao trong phòng xông hơi, phòng tắm hoặc ngay trên sàn nhà thay đồ giúp vi sinh vật sinh sôi mạnh mẽ. Clinical Microbiology Reviews (2020) cũng ghi nhận: những bề mặt ẩm ướt này là thủ phạm gây ra nấm da, nấm chân và nhiễm trùng tai.

Một sai lầm phổ biến là đặt túi đồ trực tiếp xuống sàn ướt hoặc đi chân trần trong phòng tắm công cộng. Đây chính là con đường lây lan nấm bàn chân – tình trạng ngứa, bong tróc da khiến nhiều người khó chịu.

Giải pháp: Luôn mang dép tông khi vào phòng tắm, không để túi tập trên sàn và lau khô cơ thể kỹ lưỡng sau khi tắm.

Làm sao để phòng gym thực sự là nơi “nạp năng lượng”?

Các chuyên gia sức khỏe khuyến nghị một số thói quen đơn giản nhưng cực kỳ hữu ích:

Mang đồ dùng cá nhân: thảm yoga, khăn tắm, bình nước riêng.

Rửa tay kỹ bằng xà phòng hoặc dung dịch khử trùng trước và sau tập.

Che vết thương hở bằng băng cá nhân, tránh tiếp xúc trực tiếp với thiết bị.

Không chia sẻ găng tay, khăn hoặc tai nghe.

Theo dõi dấu hiệu bất thường: nếu xuất hiện vết mẩn đỏ, sưng hoặc nhiễm trùng da, nên nghỉ tập và đi khám sớm.

Tập gym mang lại sức khỏe, vóc dáng và cả tinh thần sảng khoái. Nhưng để những giờ tập thực sự “healthy”, bạn cần chú ý tới cả những chi tiết nhỏ nhặt. Hãy nhớ: Không phải chỉ cường độ tập mới quan trọng, mà cả sự sạch sẽ và thói quen vệ sinh mới là “lá chắn” bảo vệ bạn khỏi những mối nguy vô hình.