Bệnh mỡ máu cao có chữa khỏi được không và cách kiểm soát

Mỡ máu cao nếu không được kiểm soát và điều trị thích hợp, có thể dẫn đến các vấn đề tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Vậy bệnh mỡ máu cao có chữa khỏi được không, có những biện pháp nào giúp cải thiện hiệu quả chỉ số mỡ máu?

Bệnh mỡ máu cao có chữa khỏi được không?

Bệnh mỡ máu cao không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể áp dụng các biện pháp giúp kiểm soát tốt nhằm giúp giảm nguy cơ biến chứng. Mỡ máu cao là tình trạng lượng cholesterol và/hoặc triglyceride trong máu vượt quá mức bình thường, làm tăng nguy cơ phát triển các mảng xơ vữa và bệnh lý tim mạch.

Nguyên nhân mỡ máu cao có thể do chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động, do di truyền hoặc các bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh thận, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), lupus, chứng ngưng thở lúc ngủ, suy giáp, đa u tủy…

Việc kiểm soát tình trạng mỡ máu cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Mức độ mỡ máu ban đầu, thói quen sống, chế độ ăn uống, yếu tố di truyền và các bệnh lý nền đi kèm. Nhiều trường hợp bị mỡ máu cao có thể kiểm soát hiệu quả tình trạng bệnh thông qua điều chỉnh lối sống, dinh dưỡng phù hợp, vận động thường xuyên và kiểm soát tốt những bệnh lý nền liên quan.

Trong trường hợp người bệnh có lối sống khoa học những chỉ số mỡ máu không cải thiện sau vài tháng, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để giảm mỡ máu. Do đó, người bệnh cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn và tái khám đúng lịch hẹn để bác sĩ theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị và có sự điều chỉnh nếu cần nhằm giúp ổn định mỡ máu.

Những cách điều trị mỡ máu cao hiệu quả

Điều trị mỡ máu cao đòi hỏi sự kiên trì và kết hợp đồng bộ giữa chế độ ăn uống, tập luyện, kiểm tra sức khỏe và điều trị bằng thuốc khi cần thiết. Có lối sống lành mạnh không chỉ giúp kiểm soát mỡ máu mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe tim mạch và tổng thể.

• Chế độ ăn uống tốt cho tim mạch: Người bệnh nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá, hạt, đồng thời hạn chế thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, thực phẩm và đồ uống có nhiều đường, muối, dầu mỡ…
• Ngưng hút thuốc lá.
• Giảm tiêu thụ rượu bia.
• Vận động thường xuyên nhất 150 phút mỗi tuần, với các bài tập như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga, đạp xe…
• Giảm cân: Đạt và duy trì cân nặng hợp lý.
• Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp kiểm soát mỡ máu như statin, ezetimibe… Người bệnh cần tuân thủ dùng thuốc đúng theo hướng dẫn và tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả tốt.

Nếu không kiểm soát, bệnh có nguy hiểm không?

Thống kê cho thấy (1), có khoảng 86 triệu người Mỹ từ 20 tuổi trở lên có mức cholesterol toàn phần trên 200 mg/dL. Gần 25 triệu người có mức cholesterol toàn phần trên 240 mg/dL. Khoảng 7% trẻ em và thanh thiếu niên từ 6-19 tuổi có tổng lượng cholesterol cao.

Khi lượng cholesterol và triglyceride trong máu tăng cao, có thể tích tụ trong thành động mạch, hình thành mảng xơ vữa, gây hẹp hoặc tắc nghẽn lòng mạch và cản trở lưu thông máu. Người bị xơ vữa động mạch có nguy cơ cao mắc các bệnh lý về tim mạch như:

• Bệnh động mạch vành: Mảng xơ vữa gây hẹp hoặc tắc nghẽn lòng động mạch vành, làm giảm tưới máu cơ tim, dẫn đến suy giảm chức năng co bóp của tim và có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, suy tim…
• Bệnh động mạch cảnh: Khi động mạch cảnh bị hẹp hoặc tắc nghẽn do mảng xơ vữa, làm giảm lượng máu giàu oxy đến não, có thể dẫn đến cơn thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
• Bệnh động mạch ngoại biên (PAD): Tổn thương xơ vữa tại các động mạch nuôi chi làm giảm lưu lượng máu đến tay hoặc chân, gây thiếu máu chi mạn tính và tiến triển nặng dần theo thời gian.
• Tăng huyết áp: Mảng xơ vữa và cặn canxi tích tụ khiến động mạch bị hẹp và cứng, làm tăng sức cản ngoại vi buộc tim phải bơm máu mạnh hơn, từ đó dẫn đến tăng huyết áp.

Không chỉ ảnh hưởng đến tim mạch, mỡ máu cao nếu không được kiểm soát tốt, có thể tác động tiêu cực đến chức năng gan và thận. Một số trường hợp mỡ máu quá cao có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, suy giảm chức năng thận hoặc ảnh hưởng đến tuần hoàn máu ở các cơ quan quan trọng.

Một số cách phòng ngừa mỡ máu cao

Năm 2021 (2), khoảng 59% dân số trên toàn cầu bị cholesterol toàn phần. Đây là con số đáng báo động khi tình trạng mỡ máu cao đang dần trở nên phổ biến ở cả nước phát triển và các nước đang phát triển. Vì vậy, mỗi người đều nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa mỡ máu cao như:

1. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh

Áp dụng và duy trì chế độ ăn uống khoa học là giải pháp tối ưu hàng đầu giúp cải thiện tình trạng mỡ máu cao:

• Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, kết hợp với nguồn chất béo tốt từ cá hồi, cá thu, dầu ô liu…
• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như thịt mỡ, đồ chiên rán, đường, thực phẩm được chế biến sẵn… giúp giảm nguy cơ tích tụ mỡ trong máu.

>>> Xem chi tiết: Mỡ máu cao nên ăn gì và kiêng ăn gì? 17 lưu ý để giảm tại nhà

2. Tăng cường vận động thể chất

Các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường chuyển hóa cholesterol. Tập luyện thể dục thường xuyên không chỉ giúp giảm lượng LDL cholesterol mà còn tăng HDL cholesterol, góp phần bảo vệ tim mạch. Duy trì thói quen vận động 30 phút mỗi ngày hoặc ít nhất 5 buổi/tuần sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe.

3. Kiểm tra lipid máu định kỳ

Kiểm tra, xét nghiệm lipid máu định kỳ giúp xác định mức cholesterol và triglyceride, phát hiện sớm nếu bị mỡ máu cao, từ đó có kế hoạch điều chỉnh phù hợp. Đặc biệt, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch cần kiểm tra thường xuyên hơn để phát hiện sớm, kiểm soát và điều trị kịp thời tình trạng mỡ máu cao.

4. Kiểm soát tốt các bệnh lý liên quan

Một số bệnh lý như đái tháo đường, tăng huyết áp có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mỡ máu cao. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ nếu có, kết hợp lối sống khoa học giúp duy trì mức đường huyết và huyết áp ổn định, nhằm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và các vấn đề về tim mạch.

Câu hỏi thường gặp

1. Người trẻ có bị mỡ máu cao không?

Mỡ máu cao không chỉ xảy ra ở người lớn tuổi mà ngày càng có xu hướng trẻ hóa, đặc biệt với những người trẻ có lối sống ít vận động, ăn uống không lành mạnh hoặc có yếu tố di truyền. Chế độ ăn nhiều chất béo xấu, ít rau xanh cùng thói quen lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ mỡ máu cao cùng nhiều bệnh lý về tim mạch khác. Vì vậy, người trẻ cần duy trì thói quen sống lành mạnh để phòng ngừa mỡ máu cao.

2. Có cần uống thuốc suốt đời không?

Nếu sau khi thực hiện lối sống khoa học trong vài tháng nhưng không chỉ số mỡ máu cải thiện, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc giảm cholesterol như Statin, Ezetimibe… Tùy vào mức độ mỡ máu và tình trạng sức khỏe tổng thể ở mỗi người, bác sĩ sẽ có chỉ định liều lượng và thời gian dùng thuốc phù hợp. Với những trường hợp mỡ máu quá cao và có bệnh lý nền, người bệnh có thể cần dùng thuốc trong thời gian dài để giảm biến chứng về tim mạch.

3. Bao lâu cần xét nghiệm lại khi đang điều trị?

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo, người từ 20 tuổi trở lên nên kiểm tra cholesterol mỗi 4-6 năm/lần. Nếu có tiền sử có mỡ máu cao hoặc các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim mạch, nên kiểm tra thường xuyên hơn, 3-6 tháng/lần hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ. (3)

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Bệnh mỡ máu cao có chữa khỏi được không đã được bác sĩ lý giải. Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn những người bệnh có thể kiểm soát tốt bằng cách có lối sống khoa học, kết hợp điều trị bằng thuốc nếu cần. Đồng thời, người bệnh cần tuân thủ đến bệnh viện để tái khám đúng hẹn để bác sĩ theo dõi hiệu quả và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần.