Chuyên gia da liễu kể chuyện thi và học bác sĩ nội trú cách đây hơn 25 năm

“Ngày đó thi bác sĩ nội trú không có màn hô tên chuyên ngành như bây giờ”, TS.BS Vũ Thái Hà, Giám đốc chuyên môn Phòng khám Da liễu Thái Hà, giảng viên Đại học Y Hà Nội, mở đầu câu chuyện bằng ký ức năm 1999.

Thời điểm đó, mọi người phải chọn chuyên ngành trước khi thi, và kỳ thi rất khắt khe: Nếu không đạt điểm chuẩn thì dù thiếu chỉ tiêu, cả chuyên ngành vẫn có thể… trắng thí sinh. “Việc chọn chuyên ngành trước giúp chúng tôi xác định rõ con đường dài, bám theo đam mê chứ không hoàn toàn vì cơ hội việc làm như bây giờ” , ông nói.

Theo bác sĩ Hà, sinh viên y trước đây có cơ hội tiếp cận nhiều chuyên khoa, thậm chí được phụ mổ, làm thủ thuật nhỏ dưới giám sát giảng viên. Nhờ đó, họ hiểu rõ mình muốn gì khi đăng ký nội trú. Khác với hiện nay, nhiều sinh viên chỉ được học lý thuyết, ít trải nghiệm thực tế, dẫn đến chọn ngành theo cảm tính.

Thời ông học nội trú, bác sĩ gần như sống luôn tại viện suốt ba năm, ăn – ngủ – trực đều ở bệnh viện, luân phiên qua các vai trò khác nhau: “Áp lực rất lớn, nhưng nhờ thế, chúng tôi trưởng thành nhanh, khi tốt nghiệp hầu hết đều có việc làm ngay vì chỉ tiêu nội trú rất ít” .

Hiện nay, mọi thứ đã khác. Bác sĩ nội trú không còn ở lại viện, số lượng học viên đông khiến việc đào tạo khó sát sao, thầy cô thậm chí không nhớ hết tên học viên. Sau tốt nghiệp, nhiều người phải tự đi tìm việc.

Nói về chuyên ngành mình theo đuổi, BS Hà cho biết, khoảng chục năm trước, khi nhu cầu làm đẹp tăng cao, da liễu trở thành ngành “hot”, được săn đón cả trong hệ thống công lẫn tư. Tuy nhiên, hiện tại thị trường đã bão hòa. Tuyển dụng tại bệnh viện công siết chặt, cơ sở tư nhân cạnh tranh gay gắt khiến bác sĩ trẻ khó khởi nghiệp hơn trước.

“Chuyên ngành nào cũng gắn với nhu cầu xã hội. Khi người dân vượt qua nỗi lo ‘ăn no mặc ấm’, họ mới nghĩ đến ‘ăn ngon mặc đẹp’. Vì thế, da liễu vẫn có cơ hội phát triển”, ông nhận định.

Để phát triển bền vững, bác sĩ không thể chỉ chạy theo lợi nhuận. Ông thường nhắc học trò: “Hãy coi bệnh nhân như người thân. Khám, điều trị, tư vấn… đều phải chân thành. Khi bệnh nhân cảm nhận được điều đó, họ sẽ quay lại”.

Da liễu chia thành hai mảng: Bệnh học và thẩm mỹ . Bệnh học là nền tảng y học, còn thẩm mỹ là công cụ tạo thu nhập. Khi hiểu rạch ròi giữa hai mảng, bác sĩ có thể vừa sống được với nghề, vừa không đánh mất lý tưởng ban đầu.

Ông nhấn mạnh, nếu chỉ làm thẩm mỹ để kiếm tiền mà bỏ quên kiến thức bệnh học, cả đời cũng chỉ là “người thợ”. Muốn là bác sĩ đúng nghĩa, phải vững cả hai. Chính vì giữ vững nguyên tắc này, ông từng từ chối nhiều ca thẩm mỹ không cần thiết.

Theo bác sĩ Hà, làm nghề y sẽ có lúc vô cùng vất vả, thiếu thốn kinh tế, hy sinh thời gian bên gia đình, chỉ còn lại đam mê để níu giữ. Nhưng nếu vượt qua được chặng đó, bạn mới trưởng thành thực sự.

Ông cho rằng, dù là bác sĩ nội trú hay không, chỉ cần đủ hiểu biết và đam mê, ai cũng có thể sống tốt với nghề.