Đột quỵ thầm lặng – Silent Stroke: Hiểm họa âm thầm trong não bộ

Bác sĩ chuyên khoa 1 Dương Thị Hồng Nhung, phụ trách Khoa Nội Thần kinh – Đột quỵ, Bệnh viện Gia An 115 (TP.HCM), cho biết đột quỵ thầm lặng thường gây ra các tổn thương nhỏ trên một vùng não và không có biểu hiện rõ ràng ra bên ngoài, bệnh nhân thường không biết mình đã từng bị đột quỵ. Vì thế các tổn thương này khó có thể nhận biết nếu không được khảo sát bằng hình ảnh học sọ não (CT-Scan, MRI).

Dù vậy, đột quỵ thầm lặng vẫn gây tổn thương cho não, làm tăng nguy cơ bị đột quỵ nặng trong tương lai.

Ảnh minh họa: AI

Dấu hiệu nào giúp nhận biết đột quỵ thầm lặng?

Theo bác sĩ Hồng Nhung, đột quỵ thầm lặng có 3 biểu hiện cơ bản: Tổn thương chất trắng nguyên nhân do mạch máu, nhồi máu não thầm lặng hoặc chảy máu não vi thể.

Sở dĩ được gọi là “đột quỵ thầm lặng” vì nó xảy ra ở vùng não “im lặng”, không làm thay đổi rõ rệt chức năng vận động, không gây liệt, nói ngọng, đau hoặc rối loạn cảm giác. Tuy nhiên, đột quỵ thầm lặng ảnh hưởng đến vùng não kiểm soát tư duy, cảm xúc và nhận thức, là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm nhận thức do mạch máu.

Một số người có thể gặp dấu hiệu gián tiếp hoặc mơ hồ, như:

• Suy giảm nhận thức nhẹ: Khó tập trung, hay quên, cảm giác đầu óc kém minh mẫn.
• Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, trầm cảm nhẹ, cảm xúc biến động không rõ nguyên nhân.
• Khó khăn nhẹ trong phối hợp vận động: Viết chữ, cầm nắm đồ vật kém linh hoạt.

Các dấu hiệu trên thường bị bỏ qua hoặc nhầm với do tuổi tác, căng thẳng hay các vấn đề sức khỏe khác. Vì vậy, tổn thương thường chỉ được phát hiện khi chụp MRI hoặc CT-Scan sọ não, thường là do bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ.

Ai có nguy cơ cao bị đột quỵ thầm lặng?

Đột quỵ thầm lặng không gây triệu chứng cấp tính như đột quỵ thông thường, nhưng vẫn nguy hiểm vì tích lũy tổn thương não theo thời gian, làm tăng nguy cơ đột quỵ tiếp theo, suy giảm nhận thức, mất trí nhớ hoặc sa sút trí tuệ.

“Bệnh có nguy cơ cao xảy ra ở người có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, người cao tuổi đặc biệt trên 60; người bị hội chứng ngưng thở khi ngủ hoặc có thói quen sống kém lành mạnh như hút thuốc lá, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, ít vận động hay thừa cân”, bác sĩ Hồng Nhung nói.

Tải VPBank

Người từng bị đột quỵ thầm lặng cần điều trị hoặc theo dõi ra sao?

Theo bác sĩ Hồng Nhung, vì đột quỵ thầm lặng không có triệu chứng cấp tính rõ, nên điều trị tập trung vào việc ngăn ngừa tổn thương não tiến triển, giảm nguy cơ đột quỵ thật sự trong tương lai và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ như huyết áp, mỡ máu và đường huyết.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần chú ý thay đổi lối sống:

• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.
• Chế độ ăn ít muối, nhiều rau xanh, cá, dầu ô liu.
• Tập thể dục đều đặn.
• Giữ cân nặng lý tưởng.
• Kiểm soát stress và ngủ đủ giấc.

Để nhận biết và phòng ngừa sớm, bác sĩ khuyên mọi người – nhất là các nhóm đối tượng có nguy cơ cao – nên khám định kỳ, điều trị bệnh lý nền và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Người có bệnh mạn tính cần tuân thủ điều trị và theo dõi thường xuyên để phát hiện tổn thương sớm, giảm nguy cơ đột quỵ và suy giảm nhận thức.