Dưa chuột bị đắng nên ăn hay bỏ?

Dưa chuột vừa thanh mát vừa bổ dưỡng, nhưng không phải loại dưa chuột nào trên thị trường cũng tốt; một số thậm chí còn chứa chất gây ngộ độc. Để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình, việc nắm vững một số mẹo chọn dưa chuột là vô cùng cần thiết.

Khi mua phải dưa chuột có vị đắng, nhiều người cho rằng đó là do giống dưa không ngon và vẫn ăn. Tuy nhiên, dưa chuột đắng không đơn thuần là vấn đề vị giác, mà là dấu hiệu của sự thay đổi thành phần hóa học. Khi vị đắng đạt đến một nồng độ nhất định, nó không chỉ gây khó chịu khi nếm mà còn gây độc.

Vị đắng của dưa chuột bắt nguồn từ một chất gọi là cucurbitacin, một thành phần phòng thủ được thực vật tổng hợp trong quá trình phát triển phôi hoặc tăng trưởng để chống lại áp lực bên ngoài.

Trong dưa chuột trưởng thành thông thường, hàm lượng chất này rất thấp và về cơ bản không thể nếm được. Tuy nhiên, trong môi trường hoặc điều kiện sinh trưởng cụ thể, lượng chất này sẽ tăng nhanh, trực tiếp làm thay đổi cấu trúc hóa học của quả và dẫn đến vị đắng rõ rệt.

Cucurbitacin được chuyển hóa chậm trong ruột và không dễ bị phân hủy bởi các hệ thống enzyme thông thường. Khi đi vào đường tiêu hóa, nó gây kích ứng niêm mạc, gây tắc nghẽn và phù nề, sau đó dẫn đến các phản ứng cấp tính như buồn nôn, đau bụng và nôn mửa.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi nồng độ cucurbitacin vượt quá 30 ppm, một số người có thể gặp phản ứng tiêu hóa cấp tính trong vòng 30 phút. Việc tiêu thụ ở nồng độ cao hơn thậm chí có thể dẫn đến độc tính cho gan và thận.

Những năm gần đây, tình trạng hạt giống không được chuẩn hóa khiến gene tổng hợp cucurbitacin trong dưa chuột không bị ức chế, dưa chuột trở nên đắng hơn. Ngay cả khi những quả dưa chuột này có kích thước và màu sắc bình thường, chúng vẫn có thể bị đắng ở một số bộ phận nhất định, chẳng hạn như phần đầu hoặc cuối.

Việc ăn những bộ phận này tương đương với việc trực tiếp đưa cucurbitacin nồng độ cao vào cơ thể. Đường tiêu hóa là nơi đầu tiên bị ảnh hưởng, và rất có thể sẽ xảy ra tình trạng kích ứng và viêm. Và bất kể là ăn lạnh, ngâm chua, chiên hay sấy khô, chỉ cần nguyên liệu có vị đắng thì đều gây hại cho sức khỏe và nên bỏ đi, tránh sử dụng.

Bạn có thể tham khảo một số nguyên tắc cơ bản để phân biệt loại dưa chuột đắng, không an toàn.

Phương pháp 1: Nếm thử

Nếu nếm dưa chuột có vị đắng, bất kể vị đắng ít hay nhiều, tốt nhất là không nên ăn.

Phương pháp 2: Nhìn bề ngoài

Dưa chuột có độ ẩm không đều, vỏ nhăn nheo và màu sẫm hơn trong quá trình sinh trưởng có nhiều khả năng tích tụ cucurbitacin.

Phương pháp 3: Kiểm soát nguồn hạt giống

Nếu bạn từ trồng dưa chuột ở ban công , vườn nhà, tránh sử dụng hạt giống chưa được lai tạo ổn định, đặc biệt là thế hệ lai của mướp đắng, bí đỏ và dưa chuột dễ trở lại đặc điểm trước đây, tạo ra quả có hàm lượng cucurbitacin cao.

Phương pháp 4: Quan sát thời tiết

Khả năng dưa chuột bị đắng khi trồng trong điều kiện nhiệt độ cao, hạn hán hoặc ánh nắng mặt trời khắc nghiệt tăng lên đáng kể.

Ngoài ra, khi mua dưa chuột, để đảm bảo dưa ngon, không chứa chất kích thích, bạn cũng nên chọn dưa có màu xanh đậm, dáng hơi cong tự nhiên, gai mềm, mọc thưa rải rác. Những quả dưa này khi ăn sẽ có vị giòn, ngọt đặc trưng, thích hợp để giải nhiệt trong ngày hè.