Gợi ý thực đơn cho người suy thận độ 1 ngon và đủ chất

Ở người suy thận độ 1, các tổn thương thận chỉ ở mức độ nhẹ, về cơ bản, chức năng thận vẫn tốt nên không có nhiều hạn chế hay nguyên tắc dinh dưỡng khắt khe. Nhưng chế độ dinh dưỡng vẫn là phần rất quan trọng, làm sao để lên thực đơn cho người bệnh khoa học, dinh dưỡng và giúp làm chậm diễn tiến bệnh? Bài viết này sẽ tư vấn về thực đơn cho người suy thận độ 1 trong 7 ngày đủ chất.

Nguyên tắc dinh dưỡng cần biết

Dinh dưỡng cho người suy thận độ 1 là áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng các nhóm chất và tăng cường trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein chất lượng cao và kiểm soát bệnh nền như: tăng huyết áp, mỡ máu cao, tiểu đạm,…

Quan trọng nhất trong chế độ ăn của người mắc CKD nói chung là lựa chọn chế độ ăn lành mạnh với nguồn cung đạm chất lượng cao để giảm gánh nặng cho thận khi phải lọc quá nhiều ure. Ở người suy thận giai đoạn đầu nhìn chung chưa phải kiêng protein (đạm), tùy thuộc vào bệnh nền hiện tại, bác sĩ sẽ có lời khuyên có nên giảm đạm xuống hay không? nên giảm đến mức độ nào là phù hợp?

Việc lựa chọn dinh dưỡng cho người mắc CKD giai đoạn đầu giúp:

• Làm chậm quá trình tiến triển của bệnh thận mạn.
• Cung cấp năng lượng để thực hiện các công việc hàng ngày.
• Ngăn ngừa nhiễm trùng.
• Duy trì khối lượng cơ và sức mạnh.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Nguyên tắc quan trọng không kém trong chế độ ăn cho người CKD, bắt đầu từ giai đoạn 1 là nên hạn chế muối (natri) để bảo vệ thận. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nên tiêu thụ ít hơn 2g natri (dưới 5g muối) mỗi ngày. (1)

Muối sẽ làm tăng gánh nặng cho thận và về lâu về dài sẽ làm diễn tiến bệnh thận nhanh hơn, đặc biệt là khi có triệu chứng tiểu đạm xuất hiện. Có nhiều muối trong chế độ ăn của người người bệnh cũng làm nặng thêm các bệnh nền như cao huyết áp và tăng nguy cơ biến cố tim mạch (CVC).

Thực đơn cho người bệnh suy thận độ 1 gồm những gì?

1. Nhóm thực phẩm nên ăn, tốt cho người bệnh

Nhóm thực phẩm nên ăn, tốt cho người bệnh thận mạn giai đoạn đầu gồm:

• Nhóm protein (đạm) chất lượng cao: nguồn protein chất lượng cao bao gồm trứng, sữa chua Hy Lạp, thịt nạc, cá, đậu lăng, đậu phụ, tất cả đều cung cấp 1 bộ axit amin thiết yếu và các chất dinh dưỡng khác. Đối với những người mắc bệnh thận mạn, các nguồn protein chất lượng cao rất quan trọng vì chúng giúp duy trì sức khỏe cơ bắp, xương và mô, đồng thời hỗ trợ chữa lành vết thương và giảm thiểu căng thẳng cho thận trong quá trình lọc máu.
• Nhóm thực phẩm giàu chất xơ, vitamin thiết yếu: người bệnh ở giai đoạn đầu nên điều chỉnh chế độ ăn tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất xơ như: ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trái cây và rau quả, cùng với các vitamin và khoáng chất thiết yếu, là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và quản lý quá trình tiến triển của bệnh.
• Uống đủ nước: ở người CKD giai đoạn đầu vẫn chưa có giới hạn về lượng nước tiêu thụ mỗi ngày, cho nên người bệnh cần uống đủ nước. Đặc biệt khi có tình trạng gây mất nước như sốt, tiêu chảy, nắng nóng, tập luyện thể dục thể thao,…

Chế độ dinh dưỡng chủ yếu là đảm bảo cung cấp đủ protein, calo, vitamin và khoáng chất cần thiết mỗi ngày. Đồng thời, kết hợp với vận động thể chất phù hợp và dùng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát đường huyết, huyết áp (nếu có bệnh nền).

Nhóm thực phẩm nên tránh hoặc hạn chế

Ở người mắc bệnh thận mạn giai đoạn 1, chức năng thận vẫn còn ổn định và vẫn có khả năng lọc máu và giữ cân bằng dinh dưỡng và khoáng chất trong cơ thể. Nhìn chung người bệnh chỉ cần thực hiện một vài thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống theo hướng dẫn từ bác sĩ. Những thực phẩm nên ăn và nên tránh đối với người mắc CKD sẽ thay đổi theo thời gian, tùy thuộc và chức năng thận hiện tại và nhiều yếu tố khác.

Nếu đang thực hiện chế độ ăn uống cho người mắc bệnh tiểu đường, tim mạch, người bệnh nên duy trì và tránh hoặc hạn chế các thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn quá mặn,… để giảm áp lực lên thận và bệnh nền.

Nguyên tắc chung, người mắc bệnh thận mạn nên tránh trong chế độ dinh dưỡng gồm:

• Hạn chế muối tiêu thụ ngay cả khi chưa có biểu hiện phù ở chi (tay, chân, bụng,…) hoặc lượng nước tiểu giảm.
• Hạn chế các loại thức ăn giàu chất béo no như: thịt mỡ, bơ, da gà,… các đồ ăn chiên rán ngập dầu,…
• Thận trọng khi sử dụng các loại sữa có hàm lượng đạm cao.

Gợi ý thực đơn cho người suy thận độ 1 trong 7 ngày đầy đủ dinh dưỡng

Ở người suy thận độ 1 không có quá nhiều hạn chế trong chế độ dinh dưỡng. Nên thực đơn cho người suy thận độ 1 trong 7 ngày đầy đủ dinh dưỡng dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo, gợi ý về lựa chọn thực phẩm, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh.

Dưới đây là bảng mẫu mô tả 4 bữa ăn/ngày cho người bệnh suy thận độ 1, việc lên thực đơn 7 ngày có thể linh động theo lượng tham khảo bên dưới.

	Bữa sáng	Bữa trưa	Bữa chiều	Bữa phụ
Tinh bột	– Miến dong: 100g	– Cơm: 01 chén ngang	– Cơm: 01 chén ngang	– Khoai lang luộc: 150g – Bưởi: 100g Công Tơ Điện Hunonic Entec - Giải Pháp Tiết Kiệm Năng Lượng Thông Minh Điều Khiển Chi tiết Địa chỉ tổ chức chịu trách nhiệm hàng hóa Tên tổ chức chịu trách nhiệm hàng hóa Khu vực xuất xứ Thời hạn bảo hành Điện áp đầu vào (V) Công suất (W) Loại bảo hành Thương hiệu 750 KIM GIANG HUNONIC HÀ NộI Việt Nam 12 tháng 220v 14000 Bảo hành Nên ăn vào buổi sáng
Đạm	– Thịt gà: 50g	– Mực: 70g – Thịt heo nạc: 5g	– Thịt heo: 70g – Thịt bằm: 5g
Chất xơ	– Măng khô: 10g – Rau: 80g	– Rau mùi: 10g – Cà chua: 30g – Dưa chuột: 40g – Dứa: 30g – Bí xanh: 50g	– Bầu: 50 – Giá: 50g – Hẹ: 40g – Hành: 10g
Chất béo	– Dầu thực vật: 10g	– Dầu thực vật: 5g	– Dầu thực vật: 5g	x
Vitamin và khoáng chất	x	– Khoai sọ: 100g	– Nho: 60g
Gia vị	– Đường: 4g 3ộ điều khiển nhiệt độ PID REX-C100, với cặp nhiệt Giới thiệu về sản phẩm này Độ chính xác đo: + / - 0,5% FS Dung sai bù đầu lạnh: + /- 2 độ C (có thể được sửa đổi bằng phần mếm trong 0 ~ 50 độ C) Độ phân giải: 14 bit Chu ky lấy mẫu: 0,5 giây Quyền lực: AC 100-240V 50 / 60HZ Giá trị quá trình (PV), Giá trị cài đặt (SV) <iểm soát PIN (bao gồm ON / OFF, PID loại bước và PID liêr tỤc) Điều khiển tự điều chỉnh Đầu ra rơ le: công suất tiếp xúc 250V AC 3A (tải điện – Muối: 0,5g – Nước mắm: 1g	– Đường: 10g – Muối: 1,5g	– Đường: 4g – Muối: 0,5g
Món ăn gợi ý	– Miến măng gà	– Cơm với mực xào, canh bí xanh và khoai sọ chấm đường	– Cơm với thịt xào giá hẹ và canh bầu nấu thịt bằm	x

Lưu ý quan trọng khi xây dựng thực đơn cho người bệnh suy thận độ 1

Lưu ý quan trọng nhất khi xây dựng thực đơn cho người bệnh là nếu có tiểu đạm nhiều thì có thể dùng thêm 1 loại protein, ví dụ như lòng trắng trứng để bổ sung đạm cho cơ thể. Cần có chiến lược điều trị lâu dài, thay đổi cách chế biến phù hợp khẩu vị, để tránh bị “ngán” loại đạm này, nhằm giúp duy trì chế độ ăn như vậy trong  khoảng thời gian lâu nhất có thể.

Ngoài ra, cần lưu ý thêm các điểm sau đây:

• Hạn chế cơm trắng và các sản phẩm từ gạo như phở, bún khô (bún tươi), nui,… thay vào đó người bệnh có thể sử dụng các nguồn tinh bột ít đạm như khoai lang, khoai sọ, khoai mì (sắn), bột sắn dây, miến dong,…
• Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm giàu phốt pho như nội tạng động vật, tôm, cua, hải sản, lòng đỏ trứng,…
• Hạn chế muối trong chế độ ăn hàng ngày, bao gồm nước chấm, muối nêm và các gia vị, nước sốt chứa nhiều muối. Tùy thuộc vào mức độ tiểu đạm hoặc tổn thương thận.
• Ưu tiên ăn nhiều rau xanh, chứa nhiều vitamin, chất xơ, khoáng chất. Thông thường người bệnh thận mạn giai đoạn đầu chưa xuất hiện các triệu chứng phù nề hoặc tăng kali máu thì vẫn chưa cần hạn giới hạn quá nhiều thực phẩm trong chế độ ăn.
• Bổ sung thêm các loại sữa chuyên biệt, ít đạm, ít muối và giàu năng lượng để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

Bên cạnh đó, người bệnh nên vận động thể lực 1 cách hợp lý để duy trì sức khỏe thể lực, khối lượng cơ và duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp.

Tư vấn thực đơn hàng ngày và quản lý suy thận độ 1 tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh

Khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Đơn vị Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ được nhiều người tin tưởng lựa chọn là nơi tư vấn thực đơn hàng ngày và quản lý điều trị suy thận độ 1 tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh.

Với ưu thế về đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm và hệ thống Trung tâm Xét nghiệm khép kín, trả kết quả nhanh chóng, giúp bác sĩ có thể đánh giá sớm về các chỉ số chức năng thận, hệ thống chẩn đoán hình ảnh hiện đại, siêu âm 3D, 4D, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ MRI,… để đánh giá hình ảnh, phân tích mô bệnh học trong tổn thương thận.

Dựa trên các kết quả chẩn đoán và các chỉ số xét nghiệm, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị quản lý và làm chậm tổn thương thận tiến triển nặng. Đồng thời tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng mức độ, từng nguyên nhân và từng bệnh nền cụ thể.

Hy vọng với những thông tin bài viết vừa chia sẻ đã giúp bạn hiểu về nguyên tắc và xây dựng các thực đơn cho người bị suy thận độ 1 trong 7 ngày đủ chất, ngon miệng.