Hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi vào năm 2030

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng 22/5, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết. (Ảnh: QH)

Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, việc xây dựng Nghị quyết nhằm thể chế hóa Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, xây dựng hành lang pháp lý để huy động nguồn lực đầu tư bảo đảm các điều kiện thực hiện phổ cập giáo dục mẫu giáo; bảo đảm trẻ em mẫu giáo được tiếp cận giáo dục mầm non có chất lượng; chuẩn bị tốt về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, ngôn ngữ và tâm lý sẵn sàng đi học, bảo đảm chất lượng để vào lớp một, góp phần vào thực hiện quyền của trẻ em.

Dự thảo Nghị quyết gồm 6 Điều, quy định về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Nghị quyết áp dụng đối với người học là trẻ em trong độ tuổi từ 3 đến 5 tuổi trong các cơ sở giáo dục mầm non (không bao gồm các cơ sở giáo dục mầm non có vốn đầu tư nước ngoài) và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, hằng năm có 5,1 triệu trẻ mầm non được đi học tại các trường mầm non, cơ sở giáo dục mầm non độc lập, tỷ lệ đạt 93,6%. Tuy nhiên, giáo dục mầm non vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt còn gần 300.000 trẻ em mẫu giáo chưa ra lớp, chủ yếu là trẻ em ở vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt. Chính vì thế, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi nhằm đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục, tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục của bậc học này.

Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi trên phạm vi toàn quốc vào năm 2030. Chính sách chủ yếu bao gồm đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tối thiểu. Cùng đó là bảo đảm đội ngũ giáo dục mầm non; bảo đảm kinh phí hoạt động cho cơ sở giáo dục mầm non công lập. Lần này, Chính phủ cũng đề xuất sửa đổi các chính sách đối với trẻ em; đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên cấp học mầm non.

Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, kinh phí cho việc đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tối thiểu đưa vào chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục. Cùng với các chính sách khác, nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ này trong 5 năm tới từ ngân sách Nhà nước cần khoảng 25.754 tỷ đồng, bình quân 5.151 tỷ đồng/năm.

Việc phổ cập được thực hiện theo lộ trình phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, bảo đảm các điều kiện phổ cập theo quy định. Huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư phát triển giáo dục mầm non dưới mọi hình thức theo quy định của pháp luật.

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.

Ông Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, việc ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, nhất là Nghị quyết số 42 ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng; tạo điều kiện cho trẻ em 3 đến 5 tuổi được đến trường, nhằm phát triển toàn diện, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp một. Đây là bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa công bằng giáo dục, thể hiện rõ trách nhiệm của Nhà nước trong việc chăm lo cho thế hệ trẻ.

Cơ quan thẩm tra cơ bản nhất trí với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của dự thảo Nghị quyết. Tuy nhiên, ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị rà soát đối tượng thụ hưởng của dự thảo Nghị quyết, tránh trùng lặp với đối tượng đã được pháp luật quy định để quản lý chặt chẽ nguồn lực đầu tư.

Về cơ chế, chính sách và tổ chức thực hiện (Điều 3), Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tán thành giao Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách để thực hiện Nghị quyết.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho hay, có ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, làm rõ quy định về đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tối thiểu để tránh trùng lặp với các chương trình, đề án đang triển khai.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh báo cáo thẩm tra. (Ảnh: QH)

Về nguồn lực thực hiện (Điều 4), Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, để hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi vào năm 2030, cần nguồn lực tài chính và nguồn nhân lực rất lớn.

Cụ thể, về đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, tổng dự toán kinh phí để thực hiện giai đoạn 2026- 2030 là 116.314,1 tỷ đồng, cơ quan chủ trì soạn thảo cần xác định lộ trình giai đoạn 2026 – 2030. Có ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nêu quan điểm lựa chọn phương án đề xuất để cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Về đội ngũ giáo viên, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xác định rõ số biên chế giáo viên mầm non cần bổ sung giai đoạn 2026 – 2030, báo cáo cấp có thẩm quyền, xem xét, quyết định.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội thông tin, có ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung giải pháp đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục để giảm bớt áp lực về đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất từ ngân sách Nhà nước.