Lan truyền video dùng giấy vệ sinh công cộng nhiễm HIV khiến nhiều người lo lắng nguy cơ lây bệnh: Thực hư thế nào?

Những ngày qua, mạng xã hội TikTok rộ lên video gây hoang mang: Giấy vệ sinh công cộng có thể chứa máu nhiễm HIV hoặc viêm gan do tội phạm dùng kim tiêm bơm vào. Video này nhanh chóng được lan truyền, nhận hàng triệu lượt xem, kéo theo làn sóng tìm kiếm cụm từ “giấy vệ sinh chứa HIV”, “toilet paper contamination” trên Google.

Chuyên gia y tế lên tiếng: Hoàn toàn không có ca lây nhiễm nào

Ngay sau khi video lan truyền, tổ chức từ thiện về HIV và sức khỏe tình dục Terrence Higgins Trust (Anh) đã lên tiếng bác bỏ. Giám đốc y khoa Kate Nambiar khẳng định: “Không có ghi nhận bất cứ ai bị nhiễm HIV hay viêm gan từ giấy vệ sinh.

Virus HIV khi ra ngoài cơ thể sẽ nhanh chóng suy yếu và mất khả năng lây nhiễm.

Viêm gan B, C tuy bền hơn một chút, nhưng cũng sẽ bị vô hiệu khi máu khô lại, gần như không thể truyền bệnh theo cách này”.

Nói cách khác, “nguy cơ lây bệnh từ giấy vệ sinh là bằng 0”. Phần lớn trường hợp nhiễm HIV trên thế giới đến từ quan hệ tình dục không an toàn, tiêm chích ma túy chung kim tiêm, hoặc lây từ mẹ sang con trong thai kỳ và khi sinh nở.

BS Mezher (Anh) mới đây cũng đăng video khẳng định: “Dùng giấy vệ sinh có chứa virus HIV sẽ khiến người dùng bị lây bệnh là không chính xác. Đến nay chưa có bất kỳ ca nào được ghi nhận”.

Sự thật về “bản tin giả” gây hoang mang

Các đoạn video giả mạo trên Facebook và TikTok càng khiến tin đồn bùng phát. Theo thông tin chia sẻ trên trang Yahoo, hình ảnh trong video tất cả đều do AI tạo dựng, không hề tồn tại trên báo chí chính thống.

Những “bản tin” này còn sử dụng lời dẫn kịch tính: Một hình thức khủng bố mới đang âm thầm lan rộng… nếu không chia sẻ video, bạn sẽ là kẻ đồng lõa với nạn nhân tiếp theo. Đây chính là thủ thuật “hù dọa” (scarelore), khiến người dùng vội vàng chia sẻ mà không kiểm chứng.

Khi được trang Snopes (chuyên kiểm chứng tin giả) liên hệ, quản trị viên của page Newsinforium, nơi đăng loạt clip, thừa nhận chỉ “nhặt lại video từ TikTok” và không biết nguồn gốc thật sự. Các dấu hiệu như chữ mờ nhòe trên bao bì giấy, gương mặt người bị biến dạng… càng chứng minh đây là sản phẩm của AI.

Nguy cơ thực sự: Tin giả, không phải HIV

Điểm nguy hiểm không nằm ở giấy vệ sinh, mà ở tin giả gieo rắc sợ hãi và kỳ thị. Các tổ chức y tế cảnh báo: những tin đồn này không chỉ làm cộng đồng hoang mang, mà còn gây tổn thương cho người bệnh.

Trong khi đó, sự thật khoa học rất rõ ràng:

– HIV không thể tồn tại lâu ngoài cơ thể.

– Viêm gan B, C không lây qua giấy vệ sinh đã khô.

– Cho đến nay, chưa từng có ca nhiễm nào xuất phát từ việc dùng giấy vệ sinh dính máu.

Lời khuyên cho cộng đồng

Đừng chia sẻ tin chưa kiểm chứng. Hãy kiểm tra nguồn tin từ các báo uy tín hoặc tổ chức y tế trước khi tin tưởng.

Giữ vệ sinh cá nhân. Nếu thấy giấy vệ sinh có vết lạ, hãy bỏ qua, nhưng không cần hoang mang về nguy cơ HIV.

Hiểu đúng về HIV. Bệnh chỉ lây qua ba con đường: quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung kim tiêm, mẹ truyền sang con.

Cơn sốt “giấy vệ sinh chứa HIV” trên TikTok thực chất chỉ là tin đồn vô căn cứ, được thổi phồng bởi trí tuệ nhân tạo và những trang mạng câu view. Thông điệp quan trọng nhất: Giấy vệ sinh dính máu có thể mất vệ sinh, nhưng tuyệt đối không phải con đường lây HIV hay viêm gan. Điều cộng đồng cần làm là tỉnh táo, chọn lọc thông tin, thay vì để nỗi sợ vô lý chi phối cuộc sống, dù tất nhiên giấy vệ sinh đã dính máu thì tốt nhất không nên dùng.