Người phụ nữ suy hô hấp, thuyên tắc động mạch phổi suýt nguy kịch vì biến chứng của thuốc tránh thai

Chị L.T.P (48 tuổi, Hà Nội) đột ngột xuất hiện cơn đau tức ngực dữ dội kèm khó thở. Gia đình lập tức đưa chị vào cấp cứu trong tình trạng suy hô hấp, mạch đập nhanh. Khi khai thác tiền sử, ThS. BS Nghiêm Thu Thảo, Chuyên khoa Nội tim mạch, BVĐK Hồng Ngọc (cơ sở Yên Ninh) ghi nhận chị P. từng đặt vòng và chuyển sang dùng thuốc tránh thai nội tiết cách đây nửa năm. BS lập tức nghĩ đến nguy cơ thuyên tắc động mạch phổi – biến chứng hiếm gặp nhưng đặc biệt nguy hiểm của thuốc tránh thai và chỉ định chị P. thực hiện các cận lâm sàng đặc hiệu.

Trên điện tâm đồ tại giường, điện tim ghi nhận hình ảnh S1Q3T3, một dấu hiệu thường gặp trong bệnh lý thuyên tắc phổi. Bên cạnh đó, hình ảnh siêu âm tim cho thấy thất phải giãn to, giảm chức năng co bóp – dấu hiệu đặc trưng của thuyên tắc động mạch phổi. Ngay lập tức, chị P. được chụp CT động mạch phổi để chẩn đoán xác định, kết quả cho thấy chị P bị thuyên tắc động mạch phổi với mức nguy cơ trung bình cao – đúng như dự đoán ban đầu của bác sĩ.

Lý giải về trường hợp này, BS Nghiêm Thu Thảo cho biết: “Một số thuốc tránh thai nội tiết có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, đặc biệt ở người có yếu tố nguy cơ tiềm ẩn mà không biết. Cục máu đông có thể trôi theo dòng máu tĩnh mạch, qua buồng tim phải đến động mạch phổi và gây tắc nghẽn, dẫn đến suy hô hấp, sốc tim và tử vong nếu không xử trí kịp thời”.

Trong trường hợp của chị P, chính việc bác sĩ nhanh chóng nghi ngờ, mở rộng hướng chẩn đoán và chỉ định các xét nghiệm đặc hiệu đã giúp phát hiện bệnh kịp thời, giữ trọn “thời gian vàng” để cứu sống người bệnh.

Được biết, thuyên tắc động mạch phổi xảy ra khi cục máu đông hình thành ở tĩnh mạch, thường là ở chi dưới, di chuyển theo dòng máu và gây tắc nghẽn động mạch phổi. Bệnh có thể diễn tiến rất nhanh, gây suy hô hấp và đe dọa tính mạng. Các triệu chứng thường gặp gồm khó thở, đau ngực và mạch nhanh, nhưng lại dễ bị nhầm lẫn với những bệnh lý hô hấp hoặc tim mạch thông thường, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn.

Thuốc tránh thai nội tiết vốn được xếp vào nhóm yếu tố nguy cơ trung bình cao của thuyên tắc động mạch phổi. Bên cạnh đó, các yếu tố khác như béo phì, hút thuốc, bất động lâu ngày, rối loạn đông máu hoặc có tiền sử huyết khối, phẫu thuật lớn, hóa trị, mang thai – sau sinh… cũng làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.

Qua đó, bBS khuyến cáo: “Trước khi sử dụng thuốc tránh thai hoặc các liệu pháp nội tiết, người bệnh cần khai báo đầy đủ tiền sử sức khỏe và thực hiện tầm soát nguy cơ huyết khối. Khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường như khó thở, đau ngực hoặc mạch nhanh, cần đến ngay cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán chuyên sâu để loại trừ kịp thời các bệnh lý nguy hiểm”.